Vào năm 1917, nhà pha chế nước hoa người Pháp François Coty đã cho ra mắt một phiên bản nước hoa mang tên Chypre de Coty. Đây chính là sản phẩm được coi là đã làm thay đổi cả một ngành công nghiệp nước hoa hiện đại.
Chypre de Coty được ưa chuộng đến nỗi tổ hợp hương thơm của nó được học theo và lan truyền rộng rãi. Một thế kỷ sau, Chypre không còn gắn liền với một chai nước hoa bất kỳ nữa, mà đã trở thành một trong những họ hương nước hoa phổ biến nhất. Bất kỳ thương hiệu nước hoa nào cũng phải có một sản phẩm thuộc tổ hợp mùi hương Chypre trong danh sách chế tác của mình.
Ý nghĩa của cái tên họ hương Chypre là gì?
Nhiều người cho rằng tên của họ nước hoa Chypre đến từ loài cây bách (cypress). Thực chất, Chypre là tên một hòn đảo (đọc là Síp trong tiếng Pháp) nằm ở biển Địa Trung Hải. Tiếng Anh là đảo Cyprus.
Theo thần thoại Hy Lạp, nữ thần của tình yêu và sắc đẹp Aphrodite được sinh ra trên hòn đảo này. Có lẽ thần thoại này xuất hiện vì Aphrodite yêu chế tác nước hoa, mà Chypre lại là nơi cung cấp nhiều nguyên liệu thô dùng trong chế tác nước hoa như nhựa thơm labdanum, rau kinh giới (marjoram), hoa diên vỹ (iris) và rêu sồi (oak moss). Bên cạnh đó, đây cũng là trung tâm vận chuyển, giao thương các loại nước hoa ở biển Địa Trung Hải. Trong quá khứ, Chypre từng được mệnh danh là hòn đảo của hương thơm.
Những nguyên liệu thô đặc sắc của hòn đảo Chypre cũng là thành phần quan trọng góp phần tạo nên tổ hợp hương nước hoa Chypre căn bản.
Những điểm đặc sắc của họ hương nước hoa Chypre là gì?
Khi được hỏi điểm đặc biệt của họ hương nước hoa Chypre là gì, nhiều cái mũi chế tác nước hoa không ngần ngại trả lời rằng nó mang đến cảm xúc phức tạp. Tầng hương cuối của Chypre luôn là hương gỗ, gợi nhắc đến cảm xúc tươi mát của một cuộc dạo chơi giữa rừng ôn đới. Tổ hợp hương gỗ luôn được xem là có tính chất nam tính. Tuy nhiên, họ hương Chypre lại có tầng hương giữa là các loài hoa ngọt ngào, do đó cũng có thể mang đến cảm giác nữ tính.
Ngày nay, Chypre là một trong những họ hương nước hoa căn bản mà hầu như nhà sản xuất nước hoa nào cũng có. Nếu hỏi “họ hương Chypre là gì” thì có hẳn một công thức đặc thù cho họ hương này. Tất nhiên, có nhiều biến thể và sửa đổi trong hỗn hợp mùi hương Chypre. Nhưng trong đó vẫn có một số yếu tố cốt lõi vẫn được giữ nguyên.
Tầng hương đầu phải có nguyên liệu cam quýt
Chypre thường có những nốt hương đầu thuộc họ Hesperidic. Có thể là bất kỳ loại tinh dầu thuộc họ cam quýt nào. Nhưng thường thì vai trò chính thuộc về cam bergamot, loại có mùi hương đa dạng nhất trong cả họ.
Hương thơm của cam bergamot độc đáo ở chỗ nó gần như là loại cam quýt duy nhất có hương thơm không phải do d-limonene hình thành. Chẳng hạn như tinh dầu cam có thể chứa tới 97% d-limonene. Bằng sự kết hợp của linalool và linalyl axetat, cam bergamot tạo ra một đặc tính hương đặc biệt.
Tầng hương giữa phải có hoa ngọt và nhựa thơm labdanum
Hương giữa của họ hương hoa Chypre sẽ được chế tạo theo một vài nguyên tác nhất định. Đó là phải có những loài hoa thơm ngọt như hoa hồng, hoa nhài, ngọc lan tây và một vài loại khác tùy chỉnh. Phần quan trọng chính là phải có nhựa thơm labdanum, có mùi gỗ trầm hơi ngọt. Như vậy, nếu tầng hương mở đầu thơm mát thì tầng hương giữa lại ngọt ngào và nữ tính.
Hương cuối phải có rêu sồi
Tầng hương cuối sẽ được hoàn thiện bởi mùi gỗ tìm thấy ở hoắc hương, tuyết tùng, và quan trọng nhất là hương đất và vị chua của rêu gỗ sồi (Evernia Prunastri). Tuy nhiên, rêu sồi đang dần biến mất trong công thức của nước hoa hiện đại. Được biết, thành phần này đã bị IFRA (Hiệp hội nước hoa quốc tế) ban lệnh hạn chế vì gây ra một số kích ứng và ảnh hưởng không tốt đến làn da. Nó sẽ dần dần được thay thế bởi nguyên liệu tạo mùi tổng hợp.
Mặc dù có nhiều biến thể nhưng hương thơm Chypre sẽ luôn có mùi gỗ ấm. Một số tầng hương bỗ trợ sẽ nghiêng về mùi thơm trái cây, hương hoa cỏ, trong khi một số lại nghiêng về thảm động vật.
Vì sao hương nước hoa Chypre trở nên nổi tiếng?
Năm 1917, “cái mũi chế tác nước hoa” François Coty đã tạo nên chai nước hoa Chypre de Coty, mang một phong vị mà ngày nay chúng ta có thể gọi là phi giới tính (unisex) khi kết hợp những nốt hương vừa nữ tính vừa nam tính.
Chai nước hoa này ra đời vào Thế chiến I. Lúc ấy, phụ nữ gia nhập lực lượng lao động. Họ bắt đầu ưa chuộng những gì hơi nam tính, ví dụ như suit và quần tây. Mùi hương Chypre de Coty, do sử dụng gỗ và rêu sồi làm tầng hương nền, tạo cảm giác tươi mát và mạnh mẽ – khác biệt hoàn toàn với các loại nước hoa cho phái nữ bấy giờ vốn chỉ bao gồm các mùi hoa cỏ dịu dàng. Do đó chai nước hoa này mau chóng được phái đẹp đón nhận.
Thực chất, Chypre de Coty không phải chai nước hoa họ Chypre đầu tiên. Trong lịch sử từng xuất hiện những tổ hợp sử dụng hương rêu sồi khác. Ví dụ, sách sử ghi nhận vào năm 1821, Pierre-Francois Lubin đã tạo ra một phiên bản Eau de Chypre đặc biệt cho Hoàng đế Nga Alexander Đệ nhất. Nó được sử dụng giống như một loại mỹ phẩm chăm sóc da.
Có thể nói, nước hoa Chypre de Coty đạt được thành công lớn vì ra đời vào đúng thời điểm. Chypre de Coty gây tiếng đến mức các nhà sản xuất nước hoa lớn đã học tập và cho ra hàng loạt các phiên bản nhái theo. Từ đó tạo nên một họ hương nước hoa vẫn còn phổ biến đến ngày nay.
Một số những chai nước hoa họ hương Chypre nổi tiếng trong lịch sử
- Chypre de Coty của François Coty, năm 1917
- Mitsouko của Guerlain, năm 1919
- Crêpe de Chine của Millot, năm 1925
- Miss Dior của Christian Dior, năm 1947
- Aromatics Elixir của Clinique, năm 1971
- Bel Ami của Hermès, năm 1981
- For Her của Narciso Rodriguez, năm 2003
ĐỌC THÊM:
CÁC HỌ HƯƠNG NƯỚC HOA PHỔ BIẾN, VÀ CÁCH PHÂN LOẠI CHÚNG
AIR EAU DE PARFUM: NƯỚC HOA ĐẦU TIÊN LÀM TỪ KHÔNG KHÍ
NƯỚC HOA HỌ OZONIC LÀ GÌ: MÙI HƯƠNG CỦA MƯA, BIỂN VÀ GIÓ TƯƠI MÁT
J’ADORE PARFUM D’EAU, NƯỚC HOA KHÔNG CỒN CỦA DIOR AN TOÀN CHO DA NHẠY CẢM
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam