Những bản phối đậm chất thời trang Y3K. Ảnh: Instagram @quynhanhshyn_, @chaubui_ và @thaonhile.
Sống ở thế kỷ 21, nhưng ăn diện đi trước một thiên niên kỷ, giới mộ điệu đang dần rời khỏi những năm tháng màu sắc của Y2K để xuyên không đến thành phố viễn tưởng của những năm 3000. Quả thật, trí thông minh nhân tạo (artificial intelligence – AI), công nghệ thực tế ảo, vũ trụ ảo metaverse ngày càng ăn sâu vào cuộc sống hàng ngày, và đi đôi với nó chính là phong cách thời trang mới mang tên Y3K.
Phong cách thời trang Y3K là gì?
Ảnh: Instagram @katarinabluu
Để nói lên phong cách Y3K là gì, hãy thử tưởng tượng về cuộc sống trong một tương lai xa vời. Tủ đồ của bạn được công nghệ hóa hoàn toàn, chỉ cần đứng trước gương suy nghĩ muốn mặc gì là bạn sẽ được gương gợi ý phối đồ, rồi sắp xếp đẩy bộ đồ đến tay bạn. Quét dọn và chăm sóc ngôi nhà của là nàng robot thông minh, luôn biết bạn đang muốn ăn gì lúc đó. Xe taxi thì không người lái, thậm chí bay trên trời. Có thể đây chỉ là những suy nghĩ viển vông, bởi chúng ta thực sự khó đoán được cuộc sống năm 3000, nhưng những người sáng tạo thì luôn mộng mơ, và họ đã khai sáng ra thẩm mỹ Y3K như vậy.
“Y3K”, viết tắt cho “Year 3000” là cách đặt tên cho lời tiên tri về phong cách thời trang của thế kỷ 30. Phong cách thời trang Y3K thể hiện trí tưởng tượng của những người làm thời trang, kết nối giữa phán đoán về công nghệ tương lai, sự đan xen giữa thế giới thật và ảo.
Ảnh: Instagram @lalalalisa_m
Đặc trưng của phong cách thời trang Y3K bao gồm:
- Cảm hứng rôbốt: Trang phục mang màu sắc ánh bạc phản ánh chất liệu kim loại, có hình khối cứng cáp
- Thế giới thực tế ảo: Chất liệu thủy tinh hoặc nhựa trong suốt, có thể tráng màu cầu vồng như màn hình LED
- Màu sắc của công nghệ: Ngoài các màu sắc kim loại thì màu neon cũng là lựa chọn hợp lý
- Kỹ thuật tân tiến: Yếu tố tiên quyết tạo nên bầu không khí khoa học viễn tưởng vượt xa thực tế, ví dụ như quần jeans có thể sạc điện thoại, áo chất liệu công nghệ (technical fabric) phản quang
Tóm lại, phong cách thời trang Y3K tràn đầy trí tưởng tượng và mạnh dạn khám phá các khái niệm tiên phong như tích hợp giữa con người-máy móc và thuộc địa hóa không gian,
Thẩm mỹ Y3K giống và khác Y2K như thế nào?
Dù có sự tương đồng với Y2K khi cùng lấy cảm hứng từ dòng thời gian và công nghệ, nhưng ngoài đặc điểm đó ra, Y3K khác biệt hoàn toàn với xu hướng thịnh hành suốt 4 năm qua.
Phong cách Y2K, khi ra đời vào thập niên 1990 và 2000, phản ánh cái nhìn của thời đại. Y2K cũng bắt nguồn từ thế giới công nghệ, song ẩn chứa trong đó là sự nổi loạn, chống đối lại những thay đổi quá nhanh chóng, lo sợ trước rủi ro của công nghệ. Khi được tái sinh trong thập niên 2020, Y2K lại đong đầy màu sắc hoài niệm, nhớ nhung về một xã hội quá khứ.
Trong khi đó, phong cách Y3K cũng vay mượn cảm hứng từ công nghệ nhưng lại tràn đầy sự hy vọng. Những nhà sáng tạo không chỉ nhìn vào công nghệ hiện đại mà còn suy diễn về kỹ thuật tương lai. Họ cho rằng xã hội đang hướng đến những kỷ nguyên tốt đẹp nhờ công nghệ. Y3K cho rằng kỹ thuật số và AI sẽ nâng đỡ cuộc sống con người, thay vì đe dọa xã hội loại người – một suy nghĩ từng bủa vây Y2K thời kỳ đầu.
Về mặt phong cách thời trang, Y2K và Y3K có nhiều điểm tương đồng là trang phục ánh bạc, sử dụng chất liệu phản quang hay dạ quang. Tuy nhiên, Y2K kết hợp những yếu tố của thời trang đường phố (streetwear) đến từ dòng nhạc hip-hop của người da màu, rộng rãi và thoải mái. Trong khi đó, Y3K đậm tính thử nghiệm kiểu avant-garde với form dáng có phần kỳ khôi.
Phong cách thời trang Y3K bắt đầu từ đâu?
Ảnh: SM Entertainment
Phong cách thời trang Y3K đã bùng nổ trên nền tảng TikTok, Instagram trong những tháng gần đây khi được lăng-xê bởi các ngôi sao Kpop. Điển hình là aespa với vũ trụ Kwangya, nơi họ có avatar ảo song hành trong các cuộc phiêu lưu thế giới ảo. Lisa, em út BLACKPINK đã giúp Y3K bùng nổ sau khi ra mắt MV Rockstar. Sự kết hợp của Kpop cùng thế giới điện tử, như Baekhyun và NewJeans với Liên minh huyền thoại, hay BLACKPINK với chuỗi concert ảo, đã đề cao khả năng sáng tạo vô bờ bến trong thế giới ảo.
Anya Taylor-Joy là trang phục độc đáo tại thảm đỏ Furiosa: A Mad Max Saga. Ảnh: Getty Images
Từ phía Hollywood, những bộ phim lấy bối cảnh khoa học viễn tưởng như Dune hay Mad Max và loạt phim siêu anh hùng Marvel, DC đã giúp thúc đẩy sự quan tâm của giới mộ điệu đến phong cách thời trang avant-garde kiểu Y3K.
Ảnh: Instagram @bingbing_fan
Không chỉ sao Hollywood và sao Hàn Quốc, nữ diễn viên Trung Quốc Phạm Băng Băng đã tạo dấu dấu ấn avant garde trên hàng ghế đầu show diễn Haute Couture Thu Đông 2025 của nhà mốt Tony Ward. Cô diện chiếc đầm cúp ngực đuôi cá màu hồng Barbie, phối với phụ kiện đeo tay ánh bạc.
Tuy nhiên, ngoài những ví dụ rất hiện đại kể trên, cũng có thể cho rằng sự nhen nhóm của phong cách Y3K đã bắt đầu từ rất lâu trước đây, tận từ những năm 1960 khi con người bắt đầu tiến lên vũ trụ trong Thời đại Không gian (Space Age). Tiền đề của nó là chủ nghĩa thời trang Vị lai (Futuristic).
BST Moon Girl năm 1964 của André Courrèges. Ảnh: Getty Images
Ngay khi con người bắt đầu chuyến du hành vũ trụ từ 1961, NTK André Courrèges đã kỳ vọng những phi hành gia sẽ gặp được cư dân ngoài Trái Đất, tưởng tượng ra nàng Moon Girl năm 1964 với đôi bốt trắng go-go. Sau đó, Paco Rabanne, Pierre Cardin, John Galliano,… nối dài những tưởng tượng về dạng sống ngoài hành tinh. Mà một trong những bộ sưu tập đỉnh điểm chính là BST Haute Couture Thu Đông 1995 của Thierry Mugler với những nàng rôbốt diễm lệ.
BST Mugler Haute Couture Thu Đông 1995. Ảnh: Getty Images
Khi Internet phát triển mạnh mẽ, từ Web 2.0 trở thành Web 3.0 và cho phép công nghệ thực tế ảo VR và thực tế ảo tăng cường AR phát triển, các bộ sưu tập thời trang cũng ngay lập tức mơ tưởng về cuộc sống số hóa. Sàn diễn của Maison Margiela Haute Couture Thu Đông 2018, John Galliano dự liệu có ngày con người sẽ nhìn đời qua kính thực tế ảo. Điện thoại, máy tính bảng trở thành món phụ kiện dễ thấy nhất trong cuộc sống. Còn
Maison Margiela Haute Couture Thu Đông 2018. Ảnh: Gorunway.com
Gần đây hơn, sàn diễn Haute Couture Xuân Hè 2024 của Schiaparelli gây rúng động vì búp bê linh kiện và những chiếc váy ghép từ linh mạch điện tử. Vừa Y2K khi gợi nhắc đến công nghệ của thập niên cũ, vừa rất Y3K khi có thể cho rằng trong tương lai, cả trang phục cũng sẽ trở thành một phụ kiện công nghệ.
Schiaparelli Haute Couture Xuân Hè 2024. Ảnh: ImaxTree
Nhưng sự phát triển công nghệ không phải điều duy nhất được tiên liệu. Lấy cảm hứng từ thời trang hậu tận thế trong những năm khủng hoảng toàn cầu, thiên tai,… các NTK đã tạo ra kính chống bụi, gợi đến một tương lai nhân loại bật chế độ sinh tồn, chống chọi lại thời tiết khắc nghiệt.
6 item thời trang giúp bạn kiến tạo phong cách Y3K
1. Yếu tố kim loại (metallic)
Rosé diện váy bong bóng (bubble skirt) metallic. Ảnh: @dionlee.
Phong cách Y3K được biết đến là phản ánh cảm xúc kỹ thuật số của thực tế ảo. Mủ cao su sáng bóng, da bóng và các vật liệu phản chiếu khác có thể tạo ra hiệu ứng bề mặt giống như kim loại, hỗ trợ tái tạo tính thẩm mỹ này. Về màu sắc, màu bạc, xanh dương điện và xanh lá cây sẽ giúp Gen Z “trả đúng đề bài”.
Ảnh: Instagram @katarinabluu
Thành viên aespa Karina chọn màu bạc làm tông màu chủ đạo để tạo nên vẻ ngoài bắt mắt và mang tính tiên phong. Phần trên sáng bóng bằng kim loại mang lại cho tổng thể vẻ ngoài mạnh mẽ về công nghệ và tương lai. Trong Y3K, quần bó cũng thường có màu kim loại, màu lạnh hoặc màu neon, với đường cắt sắc nét và các yếu tố thiết kế sáng tạo.
2. Cảm hứng thời trang từ rôbốt
Từ trái qua phải lần lượt là Dion Lee, Ottolinger và BST Rick Owens Thu Đông 2024. Ảnh: Getty Images
Tiếp tục là trang phục màu bạc, nhưng với những đường nét sắc gọn và đầy tính điều khắc. Cảm hứng robot có thể được thể hiện qua việc dùng khăn đội đầu hay mũ đi tuyết ép chặt tóc, tạo cảm giác quả đầu bóng mượt như một người máy. Hay trang phục được đính kết với phụ tùng gợi nhắc đến linh kiện. Những chất liệu như nhựa, resin và những hàng nút trong suốt cũng sẽ giúp bạn mang đến cảm hứng người máy.
Ảnh: Getty Images
Với Zendaya, bộ bodysuit ánh kim từ nhà mốt Mugler tại buổi ra mắt Dune: Part Two ở London vào tháng 3/2024 mang đến khả năng tạo kiểu vô tận. Chúng không chỉ thể hiện vẻ đẹp của những đường nét tương lai mà còn thể hiện sự kết hợp hoàn hảo giữa công nghệ và xu hướng thời trang.
3. Trang sức kim loại to bản
Ảnh: Instagram @lalalalisa_m
Nếu bạn muốn kết hợp phong cách tương lai của Y3K nhưng cảm thấy rằng việc mua một bộ áo sơ mi kim loại hoàn chỉnh là quá sang trọng, bạn cũng có thể bắt đầu với các phụ kiện.
Trong bộ trang phục của Lisa cho đĩa đơn mới nhất “ROCKSTAR”, Lisa đã kết hợp nó với nhiều loại phụ kiện lộng lẫy, bao gồm kính, hoa tai và dây chuyền bằng kim loại hoặc trong suốt. Những phụ kiện này không chỉ tạo thêm vẻ lấp lánh cho vẻ ngoài đơn giản mà còn thể hiện đầy đủ thái độ tiên phong của một người.
Chỉ cần bạn kết hợp nó với những phụ kiện lộng lẫy và phóng đại này, bạn có thể ngay lập tức tạo ra một phong cách rất Y3K. Ví dụ: kính râm có thiết kế độc đáo, đồ trang sức sang trọng và thậm chí cả phụ kiện độc đáo được tạo ra bằng in 3D đều là những lựa chọn tốt, tạo ra một cái nhìn tương lai tuyệt đẹp.
4. Bốt bằng chất liệu da thuộc bóng loáng
Ảnh: Instagram @lalalalisa_m
So với phong cách Mỹ phóng khoáng, giản dị của thời kỳ Y2K, thiết kế quần áo Y3K chú trọng hơn đến đường cắt may bó sát, có thể tôn lên những đường cong cơ thể một cách hoàn hảo, đồng thời thể hiện khí chất phi giới tính hoặc lưỡng tính.
Nhiều thương hiệu thời trang còn tận dụng rất tốt kỹ thuật cắt may không cân đối (asymmetrical) để tạo thêm nét cá tính độc đáo cho diện mạo của người mặc. Lấy MV Licorice (2024) của aespa làm ví dụ. Bốn thành viên mặc áo khoác da bó sát và bốt cao đến đầu gối. Họ diện áo màu đỏ, xanh, hồng và tím, mô phỏng các nữ chiến binh trong tương lai.
Những chiếc quần bó sát không chỉ khoe đường cong hoàn hảo mà còn mang đến cho người mặc cảm giác gọn gàng. Những đôi bốt ôm chân có chiều dài đến đầu gối hoặc trên đầu gối cũng như những đôi bốt ngắn, tuỳ vào outfit mà bạn chọn, bạn sẽ tạo nên một diện mạo cá tính riêng.
5. Phụ kiện trang trí cơ thể 3D, như móng tay giả, niềng răng grillz
Ảnh: Instagram @katarinabluu
Từ kính râm có hình dáng kỳ lạ cho đến dây chuyền và khuyên tai 3D, những phụ kiện sành điệu này sẽ tạo ra tác động thị giác vượt xa chính cơ thể con người.
Điển hình như trong MV Supernova và Armageddon (2024), bộ tứ aespa đã làm giới mộ điệu phải say đắm với những bản phối avant garde. Bằng lối makeup đậm kết hợp các loại phụ kiện sắc sảo, nhóm đã tái hiện thành công “alternative aesthetic” biểu tượng của nhóm, truyền đạt ý tưởng về một thực tế hấp dẫn trong tương lai.
Ảnh: Instagram @xgofficial
Một lựa chọn phụ kiện nữa đang được các sao Kpop ưa chuộng là bộ grill – trang sức cho răng. Trong ảnh demo MV Rockstar của Lisa, em út BLACKPINK liếm răng đầy khiêu khích khiến ai cũng muốn có một bộ grill tương tự. Nhóm nhạc nữ Hàn Quốc XG cũng cực kỳ ấn tượng với bộ grill mang hình hài khác thường. Cách trang trí kim loại hoặc đá quý trên răng không chỉ làm tăng thêm vẻ ngoài ấn tượng của tương lai mà còn thể hiện thái độ cá tính độc đáo của mỗi người.
6. Kính râm avant-garde
Ảnh: LLOUD
Nhìn kính râm, chúng ta lại phải nhớ đến siêu anh hùng Cyclops với đôi mắt laser từ series X-Men. Còn gì thể hiện thẩm mỹ robot hơn những chiếc kính mát trông thật tiên tiến? Bạn có thể chọn kính râm phân cực, vừa bảo vệ mắt vừa có lớp phản quang rất Y3K. Những mẫu gọng kim loại bản to và dày cool ngầu cũng là ý tưởng hay
Phong cách Y3K không dành cho tất cả mọi người…
…Bởi vì hiện tại thẩm mỹ này thật sự rất phô trương. Có thể xem nó như một xu hướng nhánh (niche) chỉ hợp gu một bộ phận giới mộ điệu, thay vì một trào lưu lớn như Y2K càn quét mọi địa phận của thời trang. Có thể xem Y3K như một cách tôn vinh quá khứ của Y2K, mở đường cho một tương lai thời trang tiên tiến và giàu trí tưởng tượng với sự pha trộn của thế hệ Z.
Harper’s Bazaar Việt Nam
