Chế độ ăn uống ảnh hưởng rất lớn đến người có mỡ máu cao. Ăn uống vô độ những loại thực phẩm không phù hợp sẽ làm tăng cholesterol “xấu” (LDL). Cholesterol LDL cao là nguyên nhân hàng đầu gây ra đau tim và đột quỵ. Đó là lý do vì sao cần biết mỡ máu cao kiêng ăn gì và nên ăn gì?
Bệnh mỡ máu cao là gì?
Mỡ máu cao là tình trạng gia tăng cholesterol xấu hay chất béo trung tính (triglycerides) hoặc cả hai ở trong máu của bạn. Về bản chất, cholesterol là một chất quan trọng mà cơ thể sử dụng để tạo ra các hormone, tế bào và vitamin giúp bạn sống khỏe mạnh. Nhưng khi mức cholesterol xấu tăng quá cao, bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ cao hơn.
Hầu hết những người có lượng cholesterol cao đều cảm thấy hoàn toàn khỏe mạnh và thường không có triệu chứng gì. Vì vậy bạn có thể không biết mình bị bệnh. Một xét nghiệm máu đơn giản sẽ cho bạn biết mức cholesterol của bạn là bao nhiêu. Nếu mức cholesterol xấu cao, bạn cần thay đổi chế độ ăn uống để kiểm soát tốt tình trạng bệnh.
>>> Đọc thêm: Bị trầy xước da nên và không nên ăn gì để vết thương nhanh khỏi?
Mỡ máu cao kiêng ăn gì và nên ăn gì?
Theo các chuyên gia sức khỏe, những gì bạn ăn có tác động rất lớn đến mức mỡ máu. Để giảm cholesterol xấu LDL, bạn nên hạn chế thực phẩm có nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa. Chế độ ăn thực phẩm chứa nhiều chất xơ hòa tan có nguồn gốc từ thực vật sẽ giúp tăng cholesterol tốt HDL, đồng thời cung cấp cho bạn nguồn dinh dưỡng lành mạnh phòng tránh bệnh tật.
Vậy mỡ máu cao kiêng ăn gì và nên ăn gì? Dưới đây là danh sách các loại thực phẩm cụ thể bạn cần hết sức chú ý.
Người bị mỡ máu cao kiêng ăn gì?
1. Giảm chất béo bão hòa
Thịt mỡ bò, mỡ heo, thịt gà có da thường có hàm lượng chất béo bão hòa cao. Bạn chỉ nên ăn trong giới hạn cho phép. Tốt nhất, hãy chọn phần nhiều nạc như thịt thăn để ăn. Bạn cũng có thể thay thế nguồn protein ít chất béo hơn từ cá và đậu.
Chất béo bão hòa cũng có nhiều trong các sản phẩm từ sữa nguyên chất. Do đó, bạn hãy tiêu thụ với lượng hạn chế.
2. Mỡ máu cao kiêng ăn gì? Thực phẩm chiên
Thực phẩm chiên ngập dầu có hàm lượng chất béo chuyển hóa và cholesterol cao từ loại dầu dùng để chiên chúng. Ăn đồ chiên rán nhiều dầu mỡ sẽ làm tăng cholesterol LDL và tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Bạn nên tránh các loại thức ăn nhanh như: khoai tây chiên, gà rán giòn da… để không ảnh hưởng đến sức khỏe.
>>> Đọc thêm: Tẩy nốt ruồi kiêng gì? 8 thực phẩm cần tránh để da mau hồi phục
3. Người bị mỡ máu cao kiêng ăn gì? Thực phẩm đã qua chế biến
Các loại thực phẩm đã qua chế biến như thịt xông khói, xúc xích… rất giàu chất béo chuyển hóa. Chúng còn gây nguy cơ mỡ máu tăng cao hơn so với chất béo bão hòa, ảnh hưởng đến tình trạng của gan. Gan không thể hoạt động bình thường để loại bỏ cholesterol khỏi máu, do đó cholesterol tăng lên.
Chất béo chuyển hóa, đôi khi được ghi trên nhãn thực phẩm là “dầu thực vật hydro hóa một phần”. Chúng cũng thường được sử dụng trong bơ thực vật, bánh quy giòn… Do đó, bạn cần đọc kỹ nhãn thực phẩm để loại bỏ thành phần này khỏi chế độ ăn uống lành mạnh.
4. Bệnh mỡ máu cao kiêng ăn gì? Thức ăn chứa nhiều đường
Đường và bất kỳ thực phẩm nào chứa nhiều đường đều làm tăng cholesterol LDL và triglyceride. Triglyceride là một loại chất béo trong máu không lành mạnh, là nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh mạch vành.
Các loại thực phẩm thêm đường mà người bị mỡ máu cao nên kiêng ăn là:
• Bánh ngọt, kẹo.
• Nước ngọt.
• Ngũ cốc ăn sáng.
• Nước ép trái cây đóng hộp.
• Đồ ăn nhanh, nước sốt pha sẵn.
• Thực phẩm chứa siro ngô có hàm lượng fructose cao.
5. Mỡ máu cao kiêng ăn những gì? Thực phẩm chứa nhiều muối
Ăn quá nhiều muối làm tăng huyết áp và xơ cứng mạch máu, động mạch. Chúng dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tim và tử vong cao hơn. Do vậy, bạn nên cân nhắc lượng muối khi chế biến món ăn hàng ngày. Hãy tránh xa các loại thực phẩm đóng hộp, thịt hun khói, đồ chua ngâm muối sẵn.
6. Máu nhiễm mỡ cao kiêng ăn gì? Kiêng uống rượu
Rượu làm tăng thêm calo, có thể dẫn đến tăng cân. Thừa cân làm tăng mức cholesterol LDL và làm giảm mức HDL. Uống quá nhiều rượu cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim vì nó có thể làm tăng huyết áp và mức triglyceride.
>>> Đọc thêm: Bấm lỗ tai kiêng ăn gì? 13 loại nên và tránh ăn
Mỡ máu cao kiêng ăn gì và nên ăn gì? Các loại thực phẩm lành mạnh
1. Ăn thực phẩm giàu chất béo omega-3
Axit béo omega-3 không ảnh hưởng đến mức cholesterol LDL. Nhưng chúng mang đến những lợi ích khác cho sức khỏe tim mạch như giảm huyết áp. Thực phẩm có axit béo omega-3 bao gồm cá hồi, cá thu, cá trích, hạt lanh, quả óc chó.
2. Mỡ máu cao kiêng ăn gì và nên ăn gì? Tăng chất xơ hòa tan
Chất xơ hòa tan giúp làm giảm sự hấp thụ cholesterol vào máu. Từ đó, chúng ngăn ngừa và kiểm soát mức cholesterol LDL và triglyceride cao. Chất xơ hòa tan có trong các loại thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt, yến mạch, đậu lăng, gạo lứt, cải Brussels, trái cây họ cam quýt, chuối, táo và lê.
3. Tăng cường stanol và sterol thực vật
Stanol và sterol thực vật là những chất cũng giúp ngăn đường tiêu hóa hấp thụ cholesterol. Bạn nên cố gắng hấp thụ 2g chất này mỗi ngày. Chúng có nhiều trong ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, đậu, dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu mè.
4. Những thực phẩm giàu cholesterol tốt
Một số loại thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao nhưng lại vô cùng bổ dưỡng mà bạn có thể ăn:
• Trứng: Một quả trứng chứa khoảng 60% giá trị cholesterol hàng ngày, nhưng chỉ chứa 8% lượng chất béo bão hòa. Trứng giàu protein, ít calo và chứa vitamin B, sắt và các chất dinh dưỡng ngăn ngừa bệnh tật. Nếu bạn muốn giảm cholesterol, hãy ăn lòng trắng trứng, vì lòng trắng trứng chứa nhiều protein nhưng không có cholesterol.
• Động vật có vỏ: Dù có hàm lượng cholesterol cao nhưng động vật có vỏ hầu như không chứa chất béo bão hòa. Và động vật có vỏ là nguồn cung cấp protein, vitamin B, selen và kẽm dồi dào.
• Nội tạng động vật như tim, thận và gan dù giàu cholesterol nhưng rất bổ dưỡng. Ví dụ, tim gà chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh CoQ10 cũng như vitamin B12, sắt và kẽm. Bạn hãy ăn những thực phẩm này ở mức vừa phải để nhận nhiều lợi ích dinh dưỡng.
>>> Đọc thêm: Đau mắt đỏ kiêng ăn gì? 10 loại thực phẩm cần tránh
Cần lưu ý gì trong sinh hoạt hàng ngày để giảm mỡ máu cao?
Ngoài thông tin mỡ máu cao kiêng ăn gì, bạn hãy áp dụng các thay đổi lối sống sau để kiểm soát tốt tình trạng mỡ máu tăng cao:
1. Ăn các bữa ăn cân bằng
Khi bạn muốn giảm mỡ máu cao thông qua chế độ ăn uống, điều quan trọng là phải ăn những bữa ăn có sự cân bằng giữa:
• Trái cây.
• Rau.
• Hạt.
• Thực phẩm giàu protein.
• Chất béo lành mạnh.
2. Tập thể dục và giảm cân
Hoạt động thể chất có thể giúp bạn duy trì cân nặng khỏe mạnh và giảm lượng cholesterol cùng huyết áp. Với sự đồng ý của bác sĩ, bạn hãy tập thể dục ít nhất 30 phút 5 lần một tuần. Hoạt động thể chất nhiều lần trong ngày, kể cả trong thời gian ngắn, chẳng hạn như đi bộ nhanh hàng ngày trong giờ ăn trưa; đi xe đạp đi làm; chơi một môn thể thao yêu thích.
3. Bỏ thuốc lá
Hút thuốc làm hỏng mạch máu của bạn, đẩy nhanh quá trình xơ cứng động mạch và làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh tim. Nếu bạn không hút thuốc, đừng bắt đầu. Nếu bạn hút thuốc, bỏ thuốc sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim như sau:
• Trong vòng 20 phút sau khi cai thuốc, huyết áp và nhịp tim của bạn sẽ phục hồi sau khi tăng đột biến do thuốc lá gây ra.
• Trong vòng ba tháng sau khi cai thuốc, tuần hoàn máu và chức năng phổi của bạn bắt đầu cải thiện.
• Trong vòng một năm sau khi cai thuốc, nguy cơ mắc bệnh tim của bạn chỉ bằng một nửa so với người hút thuốc.
>>> Đọc thêm: Bị thủy đậu kiêng gì? 7 thứ cần kiêng cữ
Giải đáp thắc mắc về bệnh mỡ máu cao kiêng ăn gì?
1. Mẹo nấu ăn để giảm mỡ máu là gì?
Nấu ăn tại nhà giúp bạn kiểm soát chế độ ăn uống của mình. Hãy ghi nhớ những mẹo sau:
• Thêm nhiều cá vào bữa ăn. Tránh ăn nhiều cá chiên.
• Tránh dùng mỡ động vật như mỡ lợn. Thay thế bằng dầu ô liu.
• Nướng, luộc hoặc hấp thực phẩm thay vì chiên.
• Bỏ da gà trước khi nấu.
• Dùng nồi chiên không dầu cho các món chiên.
2. Thực phẩm nào có tác dụng giảm mỡ máu tốt nhất?
Không có loại thực phẩm nào có tác dụng giảm mỡ máu tốt nhất. Ăn một chế độ ăn cân bằng bao gồm nhiều loại thực phẩm tốt cho sức khỏe tim mạch là cách tốt nhất để hạ cholesterol tự nhiên. Bạn cũng nên hạn chế lượng chất béo chuyển hóa và chất béo bão hòa. Chú ý mỡ máu cao kiêng ăn gì để có sự lựa chọn thực phẩm phù hợp.
3. Mức cholesterol lành mạnh là bao nhiêu?
Thông thường, mức cholesterol toàn phần dưới 200 mg/dL, cholesterol LDL dưới 100 mg/dL, triglyceride dưới 150 mg/dL và cholesterol HDL trên 60 mg/dL. Mức cholesterol được khuyến nghị cũng có thể thay đổi tùy thuộc vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe tim mạch của bạn.
Hiểu được tình trạng mỡ máu cao kiêng ăn gì sẽ giúp trang bị kiến thức để giảm mỡ trong máu hiệu quả. Nếu những điều chỉnh trong ăn uống hoặc lối sống không làm giảm đủ mức cholesterol LDL, bạn nên đến bệnh viện điều trị.
>>> Đọc thêm: Tẩy nốt ruồi kiêng gì? 8 thực phẩm cần tránh để da mau hồi phục
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar