Giày Maison Margiela Tabi: “Tâm bất biến giữa dòng đời vạn biến”

Đôi giày Tabi của Maison Margiela với ngón xẻ đặc trưng. Ảnh: Tora Northman

Tabi khiến bạn phải chú ý dù muốn hay không. Ai nhìn thấy đôi giày Tabi cũng phải đưa ra một nhận định về vẻ bề ngoài của nó – hoặc yêu, hoặc ghét. Hiếm có món đồ thời trang nào có thể khơi gợi nên những cảm xúc mãnh liệt này.

Đôi giày Tabi khắc họa ngón chân luôn góp mặt trong bảng xếp hạng “Những xu hướng thời trang gây tranh cãi”. Nhưng những nhận xét ồn ào ngoài kia không thể làm cho Maison Margiela chùn bước, đánh mất sức hút vốn có của mình. Đôi giày này quả là phù hợp với câu nói: “Tâm bất biến giữa dòng đời vạn biến”.

Trong bài viết này, cùng Harper’s Bazaar Việt Nam tìm hiểu thêm về đôi giày độc nhất vô nhị từ nhà Maison Margiela.

Đôi giày Maison Margiela Tabi lấy cảm hứng từ truyền thống Nhật Bản

Những ai am tường văn hóa Nhật Bản sẽ nhận ra cảm hứng từ đất nước mặt trời mọc trong đôi giày Tabi của Maison Margiela. Nhà thiết kế Martin Margiela, do quá ấn tượng trước sản phẩm cổ truyền của Nhật, đã học hỏi và mang văn hóa ấy về truyền bá lại ở Tây phương. Có thể nói, Margiela không phải là người thiết kế nên kiểu dáng xẻ ngón nhưng là người đã đưa nó vào thời trang cao cấp.

Vớ xẻ ngón tiện mang cùng dép xỏ ngón geta. Hình: Pinterest

Cụ thể, đôi giày Maison Margiela Tabi được lấy cảm hứng từ đôi vớ mà người Nhật đã có xuất xứ từ thế kỷ 15. Đôi vớ dày, có thiết kế xẻ ngón, để mặc kèm với dép quai xỏ ngón (geta) của Nhật Bản. Thiết kế xẻ 1/3 bàn chân được cho là để thúc đẩy sự cân bằng thông qua việc tách ngón chân cái – một chiến lược bấm huyệt toàn diện giúp vực dậy tinh thần và sự minh mẫn.

Thuở ban đầu, những đôi tất xẻ ngón này chỉ dành riêng cho tầng lớp thượng lưu do khan hiếm bông, nhưng khi mở cửa giao thương với Trung Quốc, chúng trở nên phổ biến hơn. Màu sắc ban đầu cũng bị phân chia theo tầng lớp. Tầng lớp thượng lưu mặc tất màu màu tím và vàng, còn Samurai và thường dân chỉ được dùng màu xanh lam.

Vào khoảng những năm 1900, những đôi vớ được cách điệu thành một loại ủng khi may thêm đế cao su. Chúng được gọi là jika-tabi và vẫn được sử dụng như giày công nhân ở Nhật Bản ngày nay. Đế cao su mềm giúp công nhân di chuyển linh hoạt. Phần ngón xẻ giúp họ có thể tiện dùng đôi chân để nhấc đồ lên từ mặt đất.

Thiết kế gây bất chấp mọi lời dèm pha để trở thành biểu tượng

Hình: Pinterest

Chính những đôi giày jika-tabi này đã gây cảm hứng cho Martin Margiela. Phiên bản cao cấp đầu tiên là một mẫu bốt – Tabi Boots – lần đầu tiên xuất hiện trên sàn diễn Maison Margiela vào năm 1988. Tại show diễn, Margiela đã cho các người mẫu nhúng chân vào sơn đỏ và trình diễn trên sàn diễn màu trắng.

Những dấu chân đỏ in hằn trên sàn diễn Maison Margiela đã trở thành dấu ấn khó quên vào mùa thời trang năm ấy, ghi dấu cho màn debut của đôi giày Tabi lừng danh.

Hình: Instagram @rikutoadachi0615

Từ ngày được trình làng cho đến tận thời điểm hiện tại, đôi giày này chưa một phút nào bị mũi dùi dư luận bỏ quên. Nhiều người nhận xét rằng thiết kế Tabi nhà Maison Margiela chính là đôi giày xấu nhất, kém nữ tính nhất mọi thời đại, do phần phân chia ngón chân một cách thô kệch.

Bỏ ngoài tai những lời dèm pha, đôi giày Tabi vẫn phát triển và trở thành một siêu phẩm của Maison Margiela. Thiết kế ban đầu là bốt cho phụ nữ, dẫu đôi jika-tabi của Nhật là thiết kế unisex. Mãi cho đến nhiều năm sau khi Martin rời khỏi nhãn hiệu mang tên mình, nhà sản xuất mới bắt đầu sản xuất giày cao cổ Tabi cho nam. Bây giờ, thiết kế xẻ ngón được cập nhật cho mọi dòng sản phẩm, từ giày tây cho nam đến sandal mùa hè cho nữ. Maison Margiela đã thành công biến Tabi thành một nét đặc trưng cho chính thương hiệu của mình. Và giày Tabi trở thành món đồ được khát cầu: Một đôi bốt Tabi hiện có mức giá khởi điểm từ 1.100 đô-la Mỹ/đôi.

Kiểu dáng của giày Tabi Maison Margiela truyền cảm hứng cho các nhà thiết kế khác

Hình: Instagram @siosionene__xx

Ngoài việc trở thành sản phẩm kinh điển của Maison Margiela, đôi giày Tabi còn truyền cảm hứng cho các thiết kế đương đại khác.

Đã 34 năm kể từ khi giày Tabi lần đầu tiên xuất hiện. Và nó vẫn bị sao chép và học hỏi. Kể cả những thiết kế tách ngón mới nhất xuất hiện trong năm 2022 của Céline, Balenciaga, Schiaparelli… cũng khiến người khác phải nhớ về đôi Tabi lừng danh.

Giày hình ngón chân dát vàng của Schiaparelli Thu Đông 2022. Ảnh: Imaxtree

Một khoảnh khắc giày ngón chân được bắt gặp dưới phố. Ảnh: Imaxtree

Đôi guốc sơn móng chân của Céline. Ảnh: Imaxtree

Trong những bộ sưu tập về sau, Giám đốc sáng tạo kế nhiệm – John Galliano – dần biến tấu đôi giày Tabi để thiết kế trở nên gần gũi hơn, bằng sự đa dạng màu sắc và chất liệu để phù hợp với thị hiếu hiện đại. Vào các thời điểm sôi động của ngành thời trang, những đôi bốt Tabi luôn xuất hiện trên những con đường, sàn diễn với diện mạo mới mẻ, cải tiến liên tục. Giày Tabi đã được tái hiện thành mọi thứ, từ guốc dép đến giày thể thao.

4 kiểu dáng giày Tabi kinh điển của Maison Margiela

Tabi Boots: Đôi bốt nguyên bản

Kiểu dáng nguyên thuỷ đã tồn tại suốt 34 năm và chưa có dấu hiệu mai một. Nhà mốt không thay đổi diện mạo của thiết kế, ngoài việc làm mới các sắc độ và chiều dài của đôi boots.

Màu sắc da tráng gương phảng phất tinh thần disco; hay màu sơn trắng loang lổ thể hiện sự hỗn loạn của thế giới trong những năm vừa qua; và cả những màu da cổ điển di sản dành cho nam và nữ cũng được đông đảo người săn lùng.

Ảnh: Instagram @the_oluwaseun

Tabi sneakers: Giày thể thao xẻ ngón

Dung nạp vào thế giới thể thao, Tabi boots đã được biến hoá thành Tabi sneakers. Phom dáng giày thể thao hoặc giày lướt ván (skate shoe) kết hợp với đường xẻ ngón mang đến thiết kế lạ mắt mà thoải mái không khác gì mẫu giày jika-tabi mang tới cảm hứng cho Maison Margiela.

Khi những đôi bốt xẻ ngón Tabi của Margiela kết hợp cùng giày thể thao Reebok Instapump Fury. Ảnh: Random Studio/Reebok

Một mẫu có phong cách giày ván trượt (skate shoes). Ảnh: Instagram @vv00ngg

Ảnh: Instagram @cocoro_jam

Tabi Ballerina: Giày búp bê ngọt ngào mà ngổ ngáo

Mùa mốt thu đông năm nay được nhận định sẽ là thời khắc sống dậy của phong cách thời trang mang cảm hứng ballet (balletcore), thể hiện qua tùng váy vải tulle, phục trang màu hồng phấn, và bây giờ là giày búp bê mềm mại. Thật may là “tủ đồ” Maison Margiela cũng có kiểu dáng tương tự.

Ảnh: Instagram @zummmay

Chưa từng trở thành trào lưu nhưng đôi giày Tabi Ballerina vẫn bền bỉ giữ riêng cho mình một sức hút ngọt ngào theo năm tháng. Yếu tố cổ điển, mang tính ứng dụng cao là cách mà giày Tabi Ballerina quyến rũ giới mộ điệu

Hình: StyleDuMonde

Tabi Rubber Brogues cho phong cách preppy

Brogue là kiểu giày tây cột dây lịch thiệp. Phụ kiện menswear này được các cô gái tomboy yêu thích. Có thể được dùng trong lối phối đồ preppy, unisex hay thanh lịch cổ điển, brogue ngày càng được nhiều chị em yêu thích.

Nếu đã là một nhà chế tác giày da thượng thừa thì dĩ nhiên nhà Maison Margiela không có lý do gì bỏ qua kiểu dáng Brogue. Thoạt nhìn có vẻ lạ lẫm và khó chiều, song thiết kế này vẫn mang “năng lực” cộng điểm thanh lịch cho mọi bản phối.