Kỹ thuật tráng men trên mặt số đồng hồ Vacheron Constantin

Đồng hồ Vacheron Constantin Détroit de Magellan và các thiết kế trong bộ sưu tập Métiers d’Art vừa được giới thiệu ở sự kiện Watches & Wonders 2025

Ngày nay, nếu chúng ta hỏi các chuyên gia đồng hồ có mặt tại hội chợ lớn nhất của ngành – Watches & Wonders 2025 vừa diễn ra đầu tháng Tư tại Geneva, Thụy Sỹ – về nghệ thuật sáng tạo trên chất liệu men nung óng ả, hẳn 9/10 câu trả lời sẽ nhắc đến một tên tuổi: đồng hồ Vacheron Constantin. Lý do đơn giản bởi số lượng lẫn chất lượng của những tạo tác tráng men kinh điển trong di sản nhà chế tác lâu đời bậc nhất Thụy Sĩ.

Nghệ thuật tráng men nằm trong số ít những bí kỹ thủ công hiếm có, may mắn chưa thất truyền trong ngành chế tác đồng hồ xa xỉ. Rất khó lòng đếm quá một bàn tay số xưởng tráng men đồng hồ danh tiếng tại châu Âu như Anita Porchet. Vacheron Constantin nằm trong số ít tên tuổi còn gìn giữ nghệ thuật này trên bộ máy in-house trong các công xưởng nội bộ.

Nghệ thuật tráng men mặt số đồng hồ

Nghệ thuật vẽ tay tiểu họa trứ danh của Vacheron Constantin. Trong ảnh là tác phẩm Dancer on stage trên mặt số chiếc đồng hồ Metiers d’Art Hommage à l’Art de la Danse tôn vinh nghệ thuật ballet.

Mặt số tráng men thành hình sau nhiều lần kinh qua lửa đỏ trong những lò nung rực sáng. Đây là loại hình sáng tác “khó tính” khi đòi hỏi nguyên liệu tinh khiết, kiểm soát nhiệt độ chặt chẽ, đĩa nền có sức chịu nhiệt tốt – với vàng trắng là lựa chọn tối ưu – chưa kể diện tích cực kỳ nhỏ: đường kính chưa đến 40 hoặc 50 milimet.

Cẩm nang dày dặn nghệ thuật tráng men thủ công của thành Geneva và thế giới như Grand Feu, cloisonné, tiểu họa, grisaille, champlevé, flinqué… cùng độ chi tiết và tỉ mỉ trên “khung tranh” tí hon là hai trong số những lý do nghệ thuật tráng men Vacheron Constantin được sùng bái.

Đồng hồ Les Cabinotiers La Caravelle 1950 với mặt số tráng men cloisonné.

Trên siêu phẩm đồng hồ Les Aérostier, nhà chế tác sử dụng kỹ thuật plique-à-jour. Đây là bí thuật vẽ men trên nền kính để tạo lớp men màu trong suốt tiết lộ bộ chuyển động và các bộ lịch ngày ngay trên mặt số. Con tàu mang cánh buồm đỏ thắm cưỡi sóng trên đồng hồ Les Cabinotiers La Caravelle 1950 độc bản trong lần hiếm hoi thương hiệu hợp tác cùng xưởng Anita Porchet, nhờ men đổ chỉ vàng cloisonné thuộc hàng cổ xưa bậc nhất thế giới.

Những tuyệt tác đồng hồ Vacheron Constantin tại Watches & Wonders 2025

Tại Watches & Wonders 2025, đồng hồ Tour de l’Île dùng kỹ thuật Grand Feu (nung lửa lớn) nhân kỷ niệm 270 năm thương hiệu ra đời khiến mỗi người đi qua phải khẽ cúi đầu, để… soi kỹ hơn từng cây kim, cọc giờ trên tháp đồng hồ, nan hoa của từng bánh xe kỵ mã, từng tán cây, mái ngói – tất cả được vẽ tay tiểu họa men trên mặt số 40mm.

Đồng hồ Vacheron Constantin Tour de l’Île kỷ niệm 270 năm thành lập thương hiệu.

Với không gian thao diễn nhỏ như vậy, dễ hiểu tại sao nghệ thuật tráng men không thường được vận dụng cùng cơ chế phức tạp. Song, Vacheron Constantin lại được ngưỡng mộ bởi cách kết hợp ánh men rực rỡ với kỹ thuật tinh vi: mẫu Mercator lưu trữ kết hợp ba kỹ xảo khác nhau cho bản đồ châu Âu với kim hồi dạng compa; đồng hồ Fabuleux Ornements ra mắt năm 2014 trang trí men chạm khắc (champlevé) nằm “nép mình” bên cạnh kiến trúc openwork tinh xảo; hay mẫu Détroit de Magellan nơi bức tiểu họa men kỳ hoa dị thảo trở thành sân khấu cho kim đồng hồ vệ-tinh-du-hành độc đáo.