Muốn sở hữu làn da sạch mụn, trẻ trung, retinoid là thành phần dưỡng da lý tưởng. Tuy nhiên, bạn cần nắm rõ cách sử dụng retinoid. Chúng có bao nhiêu loại và phù hợp với loại da nào?
Hầu hết các chuyên gia làm đẹp khuyên chúng ta nên bắt đầu sử dụng retinoid khi bước qua tuổi 20. Hoạt chất này được sử dụng để giải quyết nhiều vấn đề về da, từ mụn trứng cá đến các dấu hiệu lão hóa
Retinoid về cơ bản là một thuật ngữ chung để nói về các dẫn xuất của vitamin A (có nguồn gốc từ động vật). Retinoid được chia thành 4 loại chính: retinyl ester, retinol, retinaldehyde và a-xít retinoic. Các loại retinoid này đều hoạt động bằng cách liên kết và kích hoạt các thụ thể a-xít retinoic trong da. Retinoid làm thay đổi cấu trúc DNA của da, giúp cải thiện sắc tố da, nếp nhăn và giảm thiểu mụn trứng cá.
Cho dù loại retinoid bạn đang sử dụng là gì, làn da chỉ sử dụng dạng hoạt tính sinh học nhất – đó là a-xít retinoic. Vì thế, retinyl ester, retinol, và retinaldehyde phải chuyển đổi thành a-xít retinoic khi tiếp xúc với da mới phát huy tác dụng. Cùng tìm hiểu có bao nhiêu loại retinoid để đưa ra cách chọn lựa và sử dụng phù hợp cho làn da mình nhất.
Các loại Retinoid không kê đơn
Retinyl ester
Retinoid dễ gây kích ứng, làm đỏ da. Retinyl ester là loại retinoid nhẹ nhất, do phải cần ba bước để chuyển đổi thành a-xít retinoic trên da. Các sản phẩm chứa retinyl ester phù hợp cho người mới sử dụng retinoid. Retinyl ester có thể giải quyết các vấn đề về da như nếp nhăn, da không đều màu và mụn trứng cá ở mức độ nhẹ.
Serum Sunday Riley A + chứa 5% retinoid ester, 1% hỗn hợp retinol được bao bọc bởi liposomal và 0,5% tảo xanh lam với hoạt tính thay thế retinoid tự nhiên, giúp chống lại các dấu hiệu lão hóa và cải thiện vẻ ngoài của làn da bị tắc nghẽn và tổn thương do tia UV.
Retinol
Retinol là retinoid phổ biến nhất. Hoạt chất này hiệu quả hơn retinyl ester bởi nó chỉ cần hai bước để chuyển hóa hành a-xít retinoic.
Hoạt chất này nổi tiếng với khả năng chống lão hóa và tái tạo da. Retinol điều chỉnh quá trình thay tế bào, thúc đẩy lột da chết hiệu quả, ngăn ngừa mụn; làm đều màu da, kiểm soát dầu, làm mờ nếp nhăn và làm thông thoáng lỗ chân lông. Tuy nhiên, retinol có thể gây nên tình trạng kích ứng, khô và bong tróc da.
Tốt nhất, bạn hãy cho làn da làm quen từ từ với retinol bằng cách trộn với kem dưỡng ẩm và sử dụng từ 1–2 lần/tuần. Sau đó, hãy tăng dần tần suất sử dụng.
Kem dưỡng da ban đêm chứa 0.3% Retinol từ SkinCeuticals. Hàm lượng vừa đủ để cải thiện những nếp nhăn vừa chớm xuất hiện. Ảnh: SkinCeuticals
Retinaldehyde
Còn được gọi là retinal, là retinoid mạnh nhất trong số các loại retinoid không kê đơn. Dạng retinoid này chỉ cần một bước để chuyển đổi thành a-xít retinoic. Tương tự như retinol, retinal giúp thúc đẩy quá trình thay tế bào để làm đều màu da, cải thiện kết cấu da, làm mờ nếp nhăn và ngăn ngừa mụn. Retinaldehyde cũng gây khô da, kích ứng da.
A-xít retinoic ester
Đây là một dạng retinoid tương đối mới, hoạt động mạnh hơn retinol mà không gây kích ứng. A-xít retinoic ester thúc đẩy sự thay đổi tế bào, kích thích sản xuất collagen, điều trị mụn trứng cá và làm mờ các vết nám.
Dầu dưỡng da ban đêm chứa hỗn hợp retinoid và cúc ngải xanh, giúp giảm nếp nhăn và hiệu chỉnh làn da trở nên đều màu hơn. Ảnh: Instagram @sundayriley.
Adapalene
Adapalene là một dạng retinoid tổng hợp có nguồn gốc từ a-xít napthoic. Nó có sẵn cả ở dạng không kê đơn và kê đơn. Adapalene điều chỉnh quá trình thay tế bào và giảm viêm, giúp làm đều kết cấu và tông màu da, giảm sưng tấy do mụn gây ra; điều trị các đốm nâu, sạm đen và làm mờ nếp nhăn. Hoạt chất này thích hợp với những đối tượng có làn da nhạy cảm hoặc dễ bị mụn.
Các loại Retinoid kê đơn
A-xít retinoic
A-xít retinoic là dạng retinoid mạnh nhất, bởi nó không cần chuyển đổi. Ngay khi tiếp xúc da, a-xít retinoic bắt đầu thực hiện việc sửa chữa và tái tạo tế bào.
Cách duy nhất để bạn mua và sử dụng loại retinoid này là thông qua toa thuốc từ bác sĩ da liễu. A-xít retinoic được kê toa điều trị các vấn đề về da nghiêm trọng như mụn nang, cùng các dấu hiệu lão hóa da, chứng tăng sắc tố và nám da.
Ngoài kích thích làn da tăng sinh collagen, a-xít retinoic cũng kích thích sản sinh các mạch máu mới trên da, giúp cải thiện sắc da. A-xít retinoic còn có thể làm mềm các mảng da thô ráp. Bên cạnh đó, Tretinoin và isotretinoin là hai dạng kê đơn của a-xít retinoic tinh khiết.
Tretinoin
Tretinoin thường được gọi là Retin-A, một dạng bôi ngoài da của a-xít retinoic tinh khiết. Retin-A được sử dụng để điều trị mụn trứng cá, loại bỏ nám và chứng tăng sắc tố sau viêm. Nó cũng được sử dụng như một phương pháp điều trị không xâm lấn cho nếp nhăn và vết chân chim.
Vì là retinoid mạnh, Retin-A sẽ có tác dụng phụ. Khi mới bắt đầu sử dụng, bạn sẽ thấy da bong tróc nhẹ, khô, mẩn đỏ nhẹ, cồi mụn trứng cá được đẩy lên. Bạn nên kết hợp tretinoin với kem dưỡng ẩm không gây mụn. Cách sử dụng Retinoid Tretinoin là: nên sử dụng 3 lần/tuần thay vì hằng ngày rồi mới tăng dần khi quen.
Retinoid kê đơn mạnh nhất: Isotretinoin
Thường được gọi là Accutane, isotretinoin là dạng uống của a-xít retinoic; và có tác dụng mạnh nhất trong số các loại retinoid. Nó thường được sử dụng cho làn da bị mụn trứng cá nghiêm trọng. Khi được dung nạp qua đường uống, isotretinoin sẽ làm giảm vĩnh viễn kích thước tuyến dầu và việc sản xuất dầu. Vì thế, sẽ gây ra tác dụng phụ như khô da, khô mắt, mũi, môi và đau cơ. Isotretinoin là retinoid duy nhất mang đến hiệu quả điều trị mụn lâu dài.
Trifarotene
Một loại retinoid kê đơn mới được sử dụng để điều trị mụn trứng cá là trifarotene. Trifarotene có khả năng loại bỏ tế bào chết, làm thông thoáng lỗ chân lông và ngăn ngừa mụn mới hình thành. Nếu như adapalene không hoạt động hiệu quả với da bạn, hãy sử dụng trifarotene.
Hoạt chất này mạnh hơn adapalene nhưng sẽ nhẹ hơn tretinoin. Trifarotene cũng là một lựa chọn tuyệt vời để giải quyết mụn trên những vùng da lớn hơn. Trifarotene là retinoid duy nhất được FDA chấp thuận cho sử dụng ở vùng da ngực, vai và lưng.
Tazarotene
Đây là loại retinoid dùng ngoài da mạnh nhất (còn được gọi là Tazorac). Tazarotene giúp điều trị mụn trứng cá và bệnh vẩy nến bằng cách làm chậm sự phát triển quá mức của tế bào da và giảm viêm tế bào da. Hoạt chất này còn có khả năng làm căng da, đều màu da và làm mờ các nếp nhăn. Tuy nhiên, tazarotene có thể làm khô da, thậm chí còn khô hơn tretinoin. Bạn nhớ uống nhiều nước và dưỡng ẩm da đầy đủ khi dùng tazarotene.
Bakuchiol, lựa chọn thay thế Retinoid
Bakuchiol thích hợp cho những ai mới sử dụng retinoid hoặc đã sử dụng nhưng không dung nạp. Đây là thành phần tự nhiên, thuần chay có nguồn gốc từ cây Psoralea corylifolia (hay babchi). Loài cây này đã được sử dụng trong suốt lịch sử của y học cổ truyền Ayurveda và Trung Quốc. Bakuchiol có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm tương tự như retinol.
Serum với 1% bakuchiol, peptides và các loại siêu thực phẩm giúp trẻ hóa làn da. Ảnh: Instagram @herbivorebotanicals.
Điều này đã giúp thành phần này trở thành một giải pháp thay thế tuyệt vời để điều trị các dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn, rãnh nhăn và làn da không đều màu. Bakuchiol còn làm tăng độ săn chắc của da và giảm sự xuất hiện của lỗ chân lông.
BÁC SỸ DA LIỄU TƯ VẤN: AI KHÔNG NÊN DÙNG RETINOL?
LÀM ĐẸP VỚI RETINOL, THẦN DƯỢC CHỐNG LÃO HÓA THẾ KỶ 21
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam
