Caftan lụa in họa tiết đậm dấu ấn Á Đông, Marchesa Xuân Hè 2021. Ảnh: Marchesa.
Đầm caftan là gì?
Những chiếc đầm rộng có phom dáng chữ nhật oversize. Kiểu dáng gần tương tự với kiểu dáng tunic nhưng có ống tay mở rộng hơn. Chúng có thể được làm từ lụa, len, vải lanh (linen), hay cotton. Có thể được cột eo bằng dây đai, hoặc thả lỏng hoàn toàn. Đây là cách giải thích đơn giản về kiểu dáng đầm caftan (hoặc còn gọi là kaftan).
Những chiếc đầm này có lịch sử hàng nghìn năm. Và bây giờ, nó lại một lần nữa quay trở về thống trị sàn diễn mùa Xuân Hè vì độ thoải mái, dễ sử dụng của mình.
Nguồn gốc cổ xưa
Lịch sử cho rằng, những chiếc đầm caftan đầu tiên xuất hiện tại vùng Mesopotamia. Đây là khu Tây Á cổ đại, bây giờ là Thổ Nhĩ Kỳ, Syria; cũng là vùng trồng trọt Lưỡi liềm màu mỡ đã mang lại những bước tiến về nông nghiệp vượt bậc cho loài người.
Với khí hậu nóng ẩm, loài người cổ đại ở đây đã ưa chuộng các thiết kế thoáng mát rộng rãi, nhằm làm giảm thân nhiệt. Chiếc caftan, theo sự phát triển giao thương trong khu vực, lan tỏa đến các quốc gia lân cận như Bắc Phi và Trung Đông, thậm chí đến cả Nga xa xôi. Cái tên kaftan được cho là đến từ ngôn ngữ Ba Tư.
Sultan Mehmed IV (trái) và Sultan Selim III (phải) của đế chế Ottoman trong các biến tấu kaftan cổ truyền. Ảnh: Wikimedia Commons/Google Arts Project
Trong một số văn hóa Trung Đông và Tây Á, caftan là trang phục của hoàng gia. Các vị sultan trị vì đế quốc Ottoman (nay là Thổ Nhĩ Kỳ) chuyên mặc caftan được thêu tay và đính kết cầu kỳ. Họ cũng tặng các loại caftan cao cấp cho đại sứ ngoại giao và khách quan trọng của hoàng gia. Còn Nga hoàng thì thậm chí sở hữu caftan làm từ lông thú ấm áp. Vâng, thời bấy giờ, cả nam lẫn nữ đều mặc thiết kế to bản này.
Quyến rũ giới haute couture
Trang phục hàng ngày của những xứ sở nóng bức này du nhập vào thời trang Tây phương khoảng thập niên 1950. Vẻ đẹp ngoại lai, unisex của nó quyến rũ giới thiết kế thời trang cao cấp. Hàng loạt couturier người Pháp – từ Cristóbal Balenciaga đến Christian Dior – đều giới thiệu một mẫu caftan trong bộ sưu tập của mình. Họ biến trang phục này thành một mẫu đầm dạ tiệc ăn tối sang trọng.
Một mẫu kaftan bằng ren đính kết cườm của Christian Dior, năm 1966. Ảnh: Pinterest
Vì đâu caftan lại quyến rũ giới thời trang Tây phương như vậy? Có lẽ vì kiểu dáng oversize tôn vinh hết thảy mọi vóc dáng. Hoặc vì thiết kế chữ nhật giản đơn cho phép các nhà thiết kế biến hóa chúng đa dạng tuỳ ý. Tương tự như chiếc kimono Nhật Bản, đầm caftan hóa thành một biểu tượng của giới thượng lưu, những người có khả năng đi du lịch, mang về theo mình vẻ đẹp ngoại lai của một văn hóa từ phương xa.
Elizabeth Taylor là bà hoàng đầm caftan của Hollywood. Nữ minh tinh quá cố có một bộ sưu tập caftan khổng lồ. Từ mẫu mặc nhà cho đến đầm dạ tiệc, bà đều có đủ. Ảnh: Getty Images/Corbis
Từ thập niên 1970 trở đi, chiếc caftan lại từ từ biến mất khỏi sàn diễn haute couture. Ngược lại, nó du nhập vào các bộ sưu tập Resort/Cruise dành cho những chuyến đi.
Ngoài ra, do là trang phục dân tộc của hàng loạt văn hóa trên thế giới nên tại quốc gia bản địa, có vô vàn mẫu kaftan được hiện đại hóa để biến thành lễ phục, áo cưới…
Caftan cưới hiện đại của Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: TurkeyFamousFor
>>> Xem thêm: TUẦN LỄ THỜI TRANG CRUISE LÀ GÌ, VÀ VÌ SAO MÀ NÓ LẠI TRỞ NÊN QUAN TRỌNG?
Cách chọn một chiếc caftan hợp vóc dáng
Ngày nay, các mẫu đầm caftan biến hóa đa dạng. Có mẫu làm bằng lụa, in hoa văn gợi nhớ văn hóa Trung Đông. Có mẫu bằng cotton và linen, màu sắc sặc sỡ lấy cảm hứng từ văn hóa châu Phi. Cũng có thể được đính kết sang trọng, phù hợp với các bữa tiệc tại gia.
Phom dáng rộng, làm bằng chất liệu nhẹ và thoáng của caftan rất phù hợp với khí hậu nóng ẩm của Việt Nam. Nó cũng là lựa chọn thời trang tốt cho các thai phụ.
Các mẫu caftan từ Roberto Cavalli (trên) và Missoni (dưới). Thương hiệu Roberto Cavalli, sau khi được bán cho tập đoàn Dubai, ngày càng cho ra mắt nhiều thiết kế mang phong phạm caftan làm từ lụa mỏng manh. Còn Missoni lại chuộng kiểu caftan dày dặn hơn, dùng vải dệt kim làm chất liệu chủ đạo.
Những ai cao ráo có thể chọn loại caftan dài đến mắt cá chân. Mẫu đầm dài này cũng phù hợp cho các buổi tiệc trang trọng.
Các chị em thấp bé lại có thể tìm đến caftan có mang phong cách đầm mini. Độ dài đến ngang đùi hoặc trên gối sẽ không khiến bạn bị che lấp mất vì thiết kế to bản.
Đừng quên nguyên tắc chọn họa tiết phù hợp với bản thân. Các họa tiết nhí, chơi màu loang tie dye sẽ phù hợp với tạng người mập mạp. Còn họa tiết to bản chỉ phù hợp với các chị em cao ráo, thanh mảnh.
Nếu muốn chọn đầm caftan đi tiệc, bạn hãy tìm đến các mẫu bằng lụa sang trọng, hoặc có thêu và đính kết tỉ mẩn.
>>> Xem thêm: LỊCH SỬ ÁO YẾM, CHIẾC NỘI Y Á ĐÔNG NAY ĐÃ TRỞ THÀNH SẢN PHẨM THỜI TRANG THỜI THƯỢNG
Vì sao caftan được ưa chuộng hậu đại dịch toàn cầu?
Trước diễn biến dịch COVID-19, các sự kiện thời trang long trọng bị hoãn hoặc hủy bỏ. Không còn cần đến các mẫu đầm dạ hội cầu kỳ thảm đỏ. Nhưng ngược lại, chúng ta lại gặp gỡ nhau tại nhà, ở những bữa tiệc ăn trưa hoặc ăn tối nhẹ nhàng hơn. Vì vậy, caftan bỗng nhiên được các nhà thiết kế thời trang ưu ái cho những bộ sưu tập thời trang hậu đại dịch. Chúng dung hoà sự thoải mái pyjama và vẻ sang trọng của đầm dạ tiệc.
Caftan phom dáng ngắn bằng crepe capri, Badgley Mischka Xuân Hè 2021, tại Tuần lễ thời trang New York. Ảnh: Badgley Mischka
Caftan bằng crepe với họa tiết Paisley và hoa, Badgley Mischka Xuân Hè 2021, tại Tuần lễ thời trang New York. Ảnh: Badgley Mischka
Caftan cách điệu, phong cách tối giản (minimalist) của Jason Xuân Hè 2021, tại Tuần lễ thời trang New York. Ảnh: Dan Lecca / Jason Wu
Caftan bằng ren xuyên thấu của Anna Sui. Phối cùng choker ruy băng ren và giày hoa là bạn đã có trang phục đầu xuân lãng mạn. Ảnh: Jackie Kursel/Anna Sui
Một mẫu caftan da báo rực lửa trong bộ sưu tập Tom Ford Xuân Hè 2021. Tom Ford, chủ tịch hiệp hội các nhà thiết kế thời trang Mỹ, dự đoán rằng phom dáng caftan sẽ cực kỳ được ưa chuộng trong thời gian tới. Ảnh: Tom Ford
Đầm caftan có tay đính bèo nhún của Valentino Xuân Hè 2021. Những mẫu in hoa như thế này sẽ phù hợp với những ai có vóc dáng cao ráo, thanh mảnh.
Mẫu thiết kế cực maximalist và sặc sỡ từ Dolce & Gabbana
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam
