Tôi đã đến Rome để gặp giám đốc sáng tạo Pierpaolo Piccioli ba tuần trước show diễnHaute Coutur của Valentino tại Paris. Chúng tôi hẹn nhau tại Piazza Mignanelli, trụ sở lịch sử của nhà mốt tọa lạc gần Bậc thang Tây Ban Nha. Lần cuối cùng tôi đến đây là vào năm 2015. Khi ấy, Piccioli vẫn đang làm việc cùng người đồng sự là bà Maria Grazia Chiuri.
Sau khi bà chuyển đến Paris và trở thành giám đốc nghệ thuật của Dior. Piccioli nắm toàn quyền ở Valentino và tiếp tục duy trì những bộ sưu tập lộng lẫy đã góp phần giúp nhà mốt Ý nổi danh toàn cầu. Lần gặp lại này, Piccioli vẫn trầm tĩnh và thận trọng như mọi khi, là phiên bản đối lập của một nhạc trưởng Ý thất thường. Ông đang tất bật với những tác phẩm couture phức tạp. Mỗi tác phẩm cần cả trăm, đôi khi là nghìn giờ làm việc, cho show diễn sắp đến.
Hình Piccioli được chụp bởi Serge Leblon cho Bazaar
Ở tuổi 51, Piccioli là một trong những nhà thiết kế vĩ đại nhất của kỷ nguyên này trong khi vẫn trung thành với nguồn gốc của mình. Ông hiện đang sống tại thị trấn ven biển Nettuno. Đây là nơi ông sinh ra và lớn lên, cách Rome chừng 40 dặm. Nettuno cũng là nơi ông gặp gỡ vợ mình, Simona, từ thời thanh mai trúc mã. Cũng tại đây, họ đang nuôi dưỡng ba người con – hai gái, một trai – trong tình yêu thương của bạn bè và họ hàng.
Ông thích lối sống ổn định của mình. Hàng ngày ông di chuyển đến Rome bằng xe lửa và có một gia đình bền vững để quay về. “Tôi được bao bọc bởi tình yêu thương”, ông nói đơn giản, “đó là điều quan trọng nhất. Tôi đang có nhiều hơn bất cứ thứ gì tôi từng nghĩ sẽ có trong đời”.
Piccioli bỗng ngộ ra rằng việc dành cả thời trưởng thành bên người phụ nữ ông yêu và là cha của hai cô con gái đã giúp Piccioli thấu hiểu tường tận về nữ tính. Nó bao hàm cả sự bất an và mong manh, cũng như mạnh mẽ và duyên dáng. “Tôi cảm thấy vợ mình là người phụ nữ đẹp nhất thế giới”, ông nói. “Nhưng khi nhìn các con gái của mình lớn lên, tôi nhận ra mỗi phụ nữ đều khác nhau. Bạn không thể nắm bắt họ. Nó rất khó – gần như bất khả thi – để định nghĩa một người phụ nữ đơn thuần, dù bạn đã cố gắng để thấu hiểu và gần gũi họ”.
Chưa từng có thành viên nào trong gia đình ông hoạt động trong ngành công nghiệp sáng tạo. Cha ông làm cho một doanh nghiệp địa phương. Mẹ và chị ông kinh doanh một quán bar nhỏ. Anh của ông bán xì gà. Piccioli thân thiết với họ. Tuy vậy, ông thừa nhận khi còn bé: “Tôi rất khác biệt. Tôi là một đứa trẻ lạ lùng”. Những người bạn thơ ấu vẫn là một phần không thể thiếu trong “bộ lạc nhỏ của chúng tôi” tại Nettuno mà ông miêu tả. Thay vì trở thành một phần của cộng đồng thân thiết ấy, ông đôi khi cảm thấy tách biệt.
“Tôi thường hay mơ mộng về một điều gì đó, tôi dành nhiều thời gian đọc sách và xem phim. Tôi thường hay xem những bộ phim trắng đen cũ kĩ trên TV vào những chiều hè. Đó là lúc tôi mơ. Ngay cả khi bộ phim kết thúc, tôi vẫn ngồi ở đó. Đặt bản thân và trí tưởng tượng vào các hình ảnh mình vừa xem”.
Thiết kế thuộc bộ sưu tập Valentino Haute Couture A/W 18
Những cảm xúc đan xen này – cảm giác thuộc về nhưng cũng tách biệt – chính là chìa khóa cho sự sáng tạo của Piccioli; cùng với sự mường tượng đầy am hiểu của ông về việc trang phục là một phần của bức tranh lớn hơn. “Tôi không bao giờ tưởng tượng ra trang phục mà không có người phụ nữ đang mặc chúng”, ông chia sẻ. “Và tôi luôn hình dung chúng chuyển động, không bao giờ tĩnh…”
Ông còn dành sự tôn trọng sâu sắc đến các nghệ nhân tại Valentino và thấu hiểu quyền lực của trang phục couture được may thủ công. Đó không chỉ đơn giản là trình độ chuyên môn, mặc dù yếu tố này tất nhiên là quan trọng, mà còn là cách mà các nghệ nhân thấm đẫm những ký ức của mình vào từng mũi thêu. “Tôi tin cái chạm của con người truyền hơi thở cho vải và khiến couture trở nên sâu sắc”. Ông còn nhờ các nữ nghệ nhân đặt tên cho các bộ váy mà họ đã thực hiện. “Họ đã sống cùng với các tác phẩm này suốt ba tháng. Việc đặt tên này như một lễ rửa tội. Cái tên thể hiện suy nghĩ, cảm giác, những hồi ức của họ về chiếc váy và thời gian cống hiến cho nó”.
Tôi nhớ những lời này khi gặp lại ông ở Paris vào buổi chiều trước show diễn Haute couture tháng bảy, trong showroom tinh tế của Valentino tại Vendôme. Thật hân hoan khi được quan sát những khâu cuối cùng để mang đến sự sống cho bộ sưu tập. Một tấm moodboard treo ở một bên căn phòng. Nó bao gồm những bức vẽ của Klimt, William Blake và Fragonard. Các thiên thần Phục Hưng cạnh bên Leda và chú thiên nga. Adam và Eve kề bên Pasolini và Maria Callas.
“Couture là cơ hội để biến giấc mơ thành sự thật”, Piccioli giải thích, “nhưng nó cũng trú ngụ trong vùng đất của những giấc mơ. Do đó, moodboard và bộ sưu tập này phản ánh dự cảm và sáng tạo của riêng tôi”. Ông đã luôn nghĩ về tác phẩm Orlando and Mrs Dalloway của Virginia Woolf’s và Molly Bloom của James Joyce. “Tôi chỉ 19 tuổi khi đọc Ulysses của Joyce lần đầu. Bây giờ tôi đọc lại nó và nhận ra mình đã ý thức nhiều hơn về bản thân và có thể bộc lộ những cảm xúc thầm kín thông qua các thiết kế”.
Bộ sưu tập Valentino Haute Couture 2018 của do Pierpaolo Piccioli đảm trách
Rồi ông đưa cho tôi bản preview của bộ sưu tập. Trời ơi, chúng quả là những tạo vật tráng lệ. Bộ sưu tập Valentino Haute Couture 2018 rung động với những sắc màu tươi vui: hồng fuchsia lung linh; vàng canary mạnh mẽ; xanh ngọc lục bảo óng ánh; màu hồng y đỏ thẫm; nhưng cũng mang đến sự lãng mạn đầy vô tư với những tàu áo dài quét đất và các hoa văn thêu phức tạp. “Mỗi chiếc váy kể một câu chuyện về người làm ra nó. Mối liên hệ giữa tôi với họ và mọi cảm xúc mà chúng tôi đã đặt vào những trang phục này. Đây là thớ vải thấm đẫm kí ức của họ và của tôi”.
Tối hôm sau, show diễn mở màn tại Hôtel Salomon de Rothschild. Khi đó, phép màu từ bảng moodboard biến thành sự thật. Các tác phẩm thêu ấn tượng và đáng yêu được bày trí rực rỡ. Tất cả chói sáng, tự tin, nhưng cũng đầy chất thơ. Cuối buổi diễn, khán giả không ngừng vỗ tay và reo hò thay vì mải chụp hình trên iPhone. Pierpaolo Piccioli giám đốc sáng tạo thương hiệu Valentino xuất hiện. Ông khiêm tốn trong quần jeans và giày thể thao. Ông cúi chào nhanh, đôi mắt đẫm lệ trước khi quay sang và vòng tay ôm trọn gia đình mình.
>>Xem thêm: Xu hướng thời trang 2019 | Cách phối đồ theo xu thời
Chuyển ngữ và biên tập: Khánh An.
Hình: Greg Kessler/Kessler
Studio/Courtesy of Valentino/AFP forum
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam số tháng 12/2018.
