Thể hiện bộ mặt khác của chiến tranh, “Phía Tây không có gì lạ” thắng đậm tại Oscar

Bên cạnh màn công phá ấn tượng các hạng mục giải thưởng tại Oscar của Everything Everywhere All at Once, chiến thắng của All quiet on the western front 2022 ở 4 hạng mục giải thưởng quan trọng khác cũng là kết quả xứng đáng với những giá trị nhân văn mà tác phẩm này mang lại. 

Đội ngũ đứng sau thành công của “Phía tây không có gì lạ” trên sân khấu trao giải Oscar. Ảnh: Reuters

Dù chỉ là một tác phẩm được cải biên, remake lại phiên bản trước đó năm 1930, nhưng All Quiet on the Western Front (tựa đề Việt: Phía Tây không có gì lạ) phiên bản năm 2022 sẽ mang đến một góc nhìn khác. Không có phe địch hay phe ta, không có chiến thắng hay thua cuộc, chỉ có những số phận bị mắc kẹt giữa những cuộc chiến.

Có lẽ vì muốn truyền tải sức nặng của hoà bình, Edward Berger đã quyết định thực hiện bộ phim dù đứng trước một cái bóng lớn là bản phim năm 1930. Nhưng cũng chính quyết định này đã giúp Phía tây không có gì lạ đã ẵm trọn 4 tượng Oscar năm nay.

Bộ phim phản chiến kinh điển mang góc nhìn của một người Đức

Đạo diễn Edward Berger vô cùng tự hào khi hoàn thành được giấc mơ “lớn” của mình. Ảnh: Reuters

Phía Tây không có gì lạ là tác phẩm tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Erich Maria Remarque và trở thành một tuyệt tác về đề tài phản chiến. Tác phẩm do Netflix sản xuất là bản phim điện ảnh thứ hai được thực hiện dựa trên tiểu thuyết chiến tranh kinh điển này. Nhiều người tỏ ra hoài nghi khi bản điện ảnh đầu tiên của đạo diễn người Mỹ Lewis Milestone đã trở thành một tượng đài cho dòng phim chiến tranh và giờ đây, đạo diễn người Đức Edward Berger tuyên bố làm lại nó.

Tuy nhiên, Edward Berger vẫn khao khát được thực hiện bản Phía Tây không có gì lạ dưới góc nhìn của riêng mình – góc độ của một người Đức. Đối với anh, khi nói đến cả hai cuộc chiến tranh thế giới, với tư cách là một người Đức, không có gì đáng tự hào về phần lịch sử đó. Tất cả đọng lại là cảm giác tội lỗi, kinh hoàng và ý thức sâu sắc về trách nhiệm của dân tộc mình với quá khứ. Nó vẫn ám ảnh anh, ở lại trong anh và cả những đứa con của anh. Chính vì vậy, mang đến một góc nhìn đề cao nhân quyền là lý do thôi thúc anh kể lại câu chuyện này một lần nữa. Bộ phim cũng trở nên chân thực hơn khi duy trì thoại tiếng Đức, vốn là “quốc tịch” của các nhân vật và bối cảnh câu chuyện.

Nội dung All Quiet on the Western Front (tựa đề Việt: Phía Tây không có gì lạ)

Ánh mắt vô hồn của nhân vật chính sẽ là điều ám ảnh nhất trong bộ phim này. Ảnh: Trích từ “Phía tây không có gì lạ”

Lấy bối cảnh năm thứ ba Thế chiến thứ nhất, lúc Đức đang phát động chiến tranh tại miền Bắc nước Pháp. Chàng học sinh trung học Paul Bäumer (Felix Kammerer) cùng ba người bạn khác là Albert Kropp (Aaron Hilmer), Franz Müller (Moritz Klaus) và Ludwig Behm (Adrian Grünewald) phấn khởi lên đường nhập ngũ với nhiệt huyết tuổi trẻ và lý tưởng của một người lính. Thế nhưng trải qua những trận tàn sát, đối mặt với đói, rét và chứng kiến đồng đội, bạn bè lần lượt ngã xuống, những cậu trai tuổi đôi mươi lúc này bị quật ngã khi chạm đến ngưỡng chịu đựng của thể xác và tinh thần.

Bỏ qua hết những yếu tố khác, Phía Tây không có gì lạ chỉ tập trung tô điểm duy nhất vào thân phận con người. Những góc quay đặc tả đến tận cùng đau đớn của máu, xương, những cái chết không toàn thây, những trận chiến không thể tàn khốc hơn nữa. Bản chất xấu xí của chiến tranh cứ thế mà phơi ra, chẳng hơn gì ngoài những màn giết chóc vô nghĩa, bòn rút sạch sẽ những gì thuộc về con người. Đó là lúc tiếng nói nhân quyền mà đạo diễn mang đến cất giọng.

Phiên bản 2022 toả sáng với 4 giải Oscar

Bản phim năm 1930 do Lewis Milestone “cầm trịch” từng được trao hai tượng vàng Oscar ở hai hạng mục quan trọng: Đạo diễn xuất sắc nhất và Phim hay nhất. Nhiều năm qua, giới phê bình phim luôn xếp nó vào hàng ngũ những bộ phim đề tài chiến tranh xuất sắc nhất. Điều này đã vô tình trở thành áp lực của Phía Tây không có gì lạ phiên bản mới nhất này.

Sân khấu trao giải hạng mục “Phim nước ngoài hay nhất”. Ảnh: AFP

Năm 2022, Phía Tây không có gì lạ lần nữa trở lại và chứng minh tài nghệ của Edward Berger. Phim trải dài từ những trường đoạn chiến đấu đáng kinh ngạc, những phân cảnh tuyệt vọng đến cùng cực dưới những chiến hào, cho tới những nét đẹp nên thơ của tình đồng chí, những khoảng lặng riêng tư của đời lính: hít hà chiếc khăn tay thêu hoa của một thiếu nữ, ngôn từ thô ráp của người vợ hiền gửi thư tay ra chiến trận cho chồng. Để không gây nhàm chán, kịch bản còn được thêm thắt và sắp xếp câu chuyện mới mẻ hơn bản gốc.

James Friend giành giải Oscar “Quay phim xuất sắc nhất” thông qua tác phẩm “Phía tây không có gì lạ”. Ảnh: Reuters

Không né tránh bất kì khía cạnh bạo tàn của trong cuộc chiến tàn khốc nhất lịch sử nhân loại, tinh thần phản chiến được thể hiện đến nơi đến chốn đã lần nữa mang về cho tác phẩm này 4 giải Oscar: Quay phim xuất sắc nhất, Phim nước ngoài hay nhất, Thiết kế sản xuất xuất sắc, Nhạc phim gốc hay nhất.

Nếu muốn thưởng thức tác phẩm giành giải Oscar này, bạn có thể xem phim tại ứng dụng Netflix.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:

Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam

Xem thêm