Đôi khi, đọc bảng thành phần hương thơm của một lọ nước hoa nào đó, bạn sẽ thấy ghi chú “ozonic notes” (hương ozone). Mùi hương này có thể khiến bạn lạ lẫm. Hương hoa cỏ, hương gỗ, thậm chí là hương nhựa cây còn dễ hiểu. Vậy, nước hoa họ hương ozonic là gì, có mùi hương ra sao? Hãy cùng Harper’s Bazaar tìm hiểu về họ nước hoa thường bị đánh giá là kỳ lạ này.
Mùi hương Ozonic là gì trong thế giới nước hoa?
Còn được gọi là họ aquatic (nước) hay oceanic (biển), những chai nước hoa thuộc họ ozonic gợi nhớ đến mùi hương của nước, của đất ẩm sau cơn mưa, của gió biển và sự tự do. Chính vì sự liên kết với nước và gió mà các loại nước hoa hương ozonic thường được tung ra vào dịp hè, khi người ta muốn tìm một mùi hương tươi mát, không nồng cho ngày nắng nóng.
Thực ra, tôi thích dùng chữ họ aquatic hay họ oceanic khi nói về họ nước hoa này hơn. Vì nói đến ozonic lại liên tưởng đến khí ozone, một loại khí…khá độc và hôi mùi kim loại. Và vì là khí gas nên chắc chắn nó không thể được dùng trong chế tác nước hoa!
Trong chế tác nước hoa, mùi họ ozonic tất nhiên không có mùi của khí ozone, mà thường là tổ hợp của những mùi hương man mát, ví dụ như trái cây mọng nước (dưa hấu, dưa leo, dưa lưới), những loài hoa không quá nồng (hoa cam, hoa chanh, họ cam quýt), cùng một số lá xanh (lá bạc hà, lá violet).
Con người tìm cách tái tạo mùi hương của mưa và gió
Bạn có bao giờ cảm thấy mình chỉ muốn hít hà thật sâu mỗi khi trời đổ mưa? Đó là bởi vì nước mang đến nguồn sống. Một cơn mưa rào là khởi điểm giúp vạn vật sinh sôi nảy nở. Mùi hương của cơn mưa là cách ngụ ý không lời cho sự khởi đầu này. Và những nhà chế tác nước hoa luôn muốn tìm cách tái tạo sự tươi mát mà nước mang đến. Có nhiều cách để họ truyền tải mùi hương này, thông qua những tổ hợp mùi hương khác nhau.
Trước khi mưa rơi xuống, không trung sẽ bắt đầu có hương vị hơi nồng, như mùi kim loại. Đây chính là mùi ozone – và nó không giống chút nào với nước hoa họ ozonic phải không? Khí ozone được tạo ra khi sấm sét đánh vào không trung, tách phân tử nitơ và oxy thành nhiều nguyên tử nhỏ. Các phân tử này sau đó tạo ra phản ứng hóa học để rồi hình thành phân tử ozone, O3. Vì đây là mùi khí khá độc, chắc chắn nó sẽ không xuất hiện trong nước hoa, kể cả nước hoa họ ozonic.
Sau đó, khi mưa đến, mùi hương bạn cảm nhận được từ cơn mưa phụ thuộc hoàn toàn vào địa điểm nơi bạn sinh sống. Vì nước mưa sẽ hấp thu mùi hương của đất và đưa nó ngược vào không trung. Vì vậy, nếu sinh trưởng ở nơi nhiều cây cỏ, bạn sẽ cảm thấy không trung ngào ngạt. Đây chính là tiền đề lãng mạn để những cái mũi chế tác nước hoa kết hợp hương hoa vào tổ hợp mùi hương của họ.
Cuối cùng, khi mưa tạnh, đất ẩm tỏa ra một mùi hương đặc trưng. Trong tiếng Anh, mùi hương này được gọi là petrichor, tức “tinh huyết của đá” trong tiếng Latin. Nó thực chất là…mùi hương của những gì đang thối rữa trong đất, sau khi kết hợp với khoáng chất thì tạo nên tổ hợp khó giải thích này. Đây là lý do vì sao một số loại nước hoa ozonic được kết hợp với tầng hương cuối là khoáng chất (mineral) hay bột (powdery).
Những tranh cãi xung quanh họ nước hoa ozonic
Trong số các họ hương hoa, họ hương ozonic là thể loại tương đối non trẻ. Nó đến với làng nước hoa vào cuối thập niên 1980 và thịnh hành nhất trong thập niên 1990, bắt đầu với Cool Water của Davidoff (1988). Lúc ấy là kỷ nguyên của những mùi hương phóng khoáng, nên nước hoa họ hương ozonic rất được đón nhận.
Tuy nhiên, để mô phỏng sự tươi mát của gió và mưa thì nhà sản xuất phải thêm rất nhiều cồn vào công thức – vì cồn bay hơi khỏi da tạo cảm xúc mát lạnh. Nhưng điều này cũng có nghĩa rằng, các mùi hương sẽ trở nên tương đối nhạt và nhẹ. Đồng thời, chúng cũng trở nên rất rẻ tiền để chế tác.
Nhận ra cơ hội làm giàu, hàng loạt hãng nước hoa đã nhân cơ hội tung ra phiên bản nhạt nhoà dưới nhãn mác “phiên bản Aquatic”, dẫn đến tình trạng thị trường nước hoa bị bội thực với các loại mùi hương chóng phai và cũng dễ quên. Sự lạm dụng của họ khiến những cái mũi chân chính yêu thích mùi hương ozonic phẫn nộ.
May mắn thay, ngày nay nếu thực sự yêu thích họ hương ozonic/aquatic, thị trường đã có nhiều lựa chọn cao cấp từ các hãng nước hoa niche hoặc nước hoa cao cấp (haute parfumerie) cho bạn.
MUỐN SƯU TẬP NƯỚC HOA NICHE NHƯ TRẤN THÀNH THÌ BẮT ĐẦU TỪ ĐÂU?
TINH DẦU THƠM, LỰA CHỌN MÙI HƯƠNG TỐT HƠN NƯỚC HOA CHO LÀN DA KHÔ
Trích dẫn Scientific American
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam