IU và Park Bo Gum trong bộ ảh quảng bá bộ phim Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt (When Life Gives You Tangerines), tác phẩm do biên kịch Lim Sang Choon chắp bút. Ảnh: Netflix
“Tôi muốn viết những câu chuyện tiếp thêm sức mạnh cho mọi người, giống như việc liên tục bơm hơi vào bánh xe đạp, từ bây giờ cho đến tận lúc lìa đời.”
– Lim Sang Choon –
Biên kịch Lim Sang Choon từng nói quyết tâm trên trong buổi phỏng vấn với Yonhap News, năm 2017, sau thành công của bộ phim Thanh Xuân Vật Vã (Fight For My Way, 2017). Bảy năm sau trong sự nghiệp, cô vẫn giữ vững quyết tâm của mình.
Tác phẩm mới nhất của biên kịch Lim Sang Choon, sau khoảng nghỉ 5 năm, là bộ phim Netflix Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt (When Life Gives You Tangerines), ra mắt vào đầu tháng 3/2025. Bộ phim ghi nhận sự quan tâm lớn từ khán giả, không chỉ với những tầng lớp nghĩa, với các diễn viên nổi tiếng là IU, Park Bo Gum hay Yeom Hye Ran, mà đội ngũ làm phim đằng sau cũng được chú ý. Họ đặc biệt tò mò về Lim Sang Choon, biên kịch đã làm nên một bộ phim nhẹ nhàng, nhân văn nhưng vẫn đại thắng trong thời đại của những bộ phim có nhịp nhanh đến chóng mặt.
Lim Sang Choon: Biên kịch tài năng nhưng bí ẩn
Nhân vật Seol Hee (đóng bởi Song Ha Yoon) trong Thanh Xuân Vật Vã (Fight for my way, 2017) được nhận xét là giống biên kịch Lim Sang Choon ngoài đời thật. Ảnh: JYP Actors
“Tôi không thích việc biên kịch xuất hiện trước công chúng nhiều hơn tác phẩm của mình. Tôi muốn ở đúng vị trí của một người kể chuyện, lặng lẽ truyền tải câu chuyện của những người xung quanh đến khán giả.”
– Lim Sang Choon chia sẻ quan điểm về việc không xuất hiện trước công chúng –
Sự thống trị của bộ phim Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt trên nền tảng Netflix ở nhiều quốc gia, cũng như những bảng xếp hạng về độ thảo luận trong phạm vi Hàn Quốc chưa phải đỉnh thành công của biên kịch Lim Sang Choon. Cô từng chắp bút Khi Cây Trà Trổ Hoa (2019), quán quân về tỷ suất người xem truyền hình của năm 2019. Cái tên Lim Sang Choon đã trở thành sự bảo chứng cho chất lượng của một tác phẩm.
Vậy nhưng công chúng gần như chưa bao giờ nhìn thấy dung mạo của Lim Sang Choon, dù họ có ngưỡng mộ và muốn tìm hiểu đến mấy. Cô không tham gia họp báo, cũng gần như không nhận phỏng vấn với truyền thông. Nhưng qua những đoạn phỏng vấn ít ỏi, lời kể của những diễn viên hay các nhà phê bình phim, hình ảnh của nữ biên kịch được hình thành.
Lim Sang Choon không phải tên thật của cô (và tên này trong tiếng Hàn mang theo sự nam tính nhiều hơn, khiến nhiều người khi lần đầu nghe tên đã tưởng cô là một biên kịch nam ở tuổi tứ tuần). Đó thực chất là bút danh. “Sang” có nghĩa là tư duy, trí tưởng tượng; “Choon” là dồi dào. Ghép lại, ta có một cái tên nói lên trí óc sáng tác phong phú. Cho đến bây giờ, cô chưa bao giờ tiết lộ tên thật.
Tuổi của Lim Sang Choon cũng được lan truyền từ những “manh mối” rải rác trong các cuộc phỏng vấn. Năm 2017, khi trả lời Yonhap News. Cô nói mình bắt đầu nghề biên kịch từ khoảng năm 2013, lúc cô đang trong những năm cuối của độ tuổi 20. Năm 2017, cô miêu tả mình là “một nữ biên kịch ngoài 30” – có thể hiểu là ở giai đoạn đầu của tuổi 30. Như vậy, vào thời điểm hiện tại, có thể Lim Sang Choon đang bước qua tuổi 40.
Ngoại hình của Lim Sang Choon được phóng viên trong buổi phỏng vấn miêu tả là gợi nhớ đến nhân vật Seol Hee trong tác phẩm Thanh Xuân Vật Vã (2017) của cô: Một cô gái mong manh, dịu dàng như cánh hoa.
Phong cách viết của Lim Sang Choon: Kể chuyện phi thường của những con người bình thường
Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt kể về cuộc sống người dân đảo. Ảnh: Netflix
Trước khi làm biên kịch, Lim Sang Choon từng làm một nhân viên văn phòng, với một cuộc đời bình thường, gặp gỡ những con người bình thường. Những gương mặt đó theo cô vào trong những tác phẩm, khi Lim Sang Choon chính thức chuyển hướng thành biên kịch bằng cách tự học, tự dạy cho bản thân. “Tôi cũng giống các nhân vật của mình – cứ trôi theo dòng đời”, cô lý giải.
“Tôi muốn viết những bộ phim đơn giản, vui vẻ, giúp khán giả thư giãn. Tôi thích những chương trình như Master of Living. Những con người làm những công việc tưởng như bình thường nhưng lại đầy vĩ đại – đó chính là nguồn cảm hứng của tôi.
[…] Khi nhìn các nhân viên quầy lễ tân ở trung tâm thương mại, tôi tự hỏi: “Giấc mơ của họ là gì?” Hay như khi gọi tổng đài sửa chữa lúc đang ăn trưa, tôi nghe nhân viên chào: “Chúc quý khách ngon miệng!” Tôi vô thức đáp lại: “Chị cũng vậy nhé!” Sau đó, đầu dây bên kia im lặng vài giây rồi nói: “Cảm ơn khách hàng nhiều lắm.” Khoảnh khắc ấy thật xúc động. Tôi muốn kể những câu chuyện về những con người đang loay hoay ở ranh giới của ước mơ.“
Nhìn sâu vào các tác phẩm của Lim Sang Choon, thực chất, ta có thể thấy kiểu nhân vật khá tương đồng với nhau và không cần mấy đột phá, nhưng vẫn thành công. Giới tài phiệt cùng những tài sản khổng lồ, một tay che trời chưa một lần xuất hiện trong tác phẩm của cô, bởi cô chưa từng gặp những người như vậy. Bạn sẽ thấy các nhân vật trong các tác phẩm tiêu biểu của cô đều là về những con người rất gần gũi, qua hành trình thanh xuân cho đến khi trưởng thành của họ.
Gia đình cũng là một giá trị được Lim Sang Choon theo đuổi, ảnh hưởng từ tuổi thơ của cô bên bà ngoại, cùng bà đi chợ, đi chơi, nghe bà kể chuyện.
Sự gần gũi, thiếu lý tưởng hóa, thiếu những chuyện sốc nổi tưởng chừng nhàm chán vì ai cũng biết, cũng đã nghe qua, nhưng khi được kể dưới ngòi bút của Lim Sang Choon lại phát huy tối ưu giá trị nhân văn, khéo léo biến sự gần gũi trở thành tấm gương để khán giả soi chiếu hình ảnh bản thân mình.
Khi Cây Trà Trổ Hoa (When the camellia blooms – 2019) với sự tham gia của Gong Hyo Jin và Kang Ha Neul là một tác phẩm nổi bật khác của Lim Sang Choon. Bộ phim xoay quanh Dong Baek (Gong Hyo Jin) và cuộc đời của cô khi gặp gỡ ba người đàn ông có ảnh hưởng lớn đến mình. Trong đó, Yong Shik (Kang Ha Neul) chính là người đàn ông tốt, dùng tình yêu chân thành để che chở và giúp cô tìm lại chính mình. Ảnh: KBS2
Song, gần gũi không có nghĩa là dễ kể. Lim Sang Choon sẽ bắt đầu với một nhân vật, một nghề nghiệp thú vị, bắt được sự chú ý của cô. Cô từng bóc tách ý tưởng đằng sau bộ phim Thanh Xuân Vật Vã (2017): “Tôi bắt đầu quan tâm đến MMA sau khi theo dõi vợ chồng võ sĩ Choo Sung Hoon và người mẫu Yano Shiho. Tôi đặc biệt xúc động khi thấy Yano Shiho rơi nước mắt mỗi khi xem chồng thi đấu. Từ đó, tôi để ý đến cuộc sống của các gia đình võ sĩ”.
Nhưng nếu chỉ tái hiện những khoảnh khắc khiến cô xúc động là không đủ. Cô dành nhiều thời gian để nghiên cứu, đến mức phá bỏ những định kiến mà mình có về các võ sĩ, từ đó, tìm kiếm ra những điểm mới để cùng lan tỏa và khai sáng cho khán giả.
“Ban đầu, tôi cũng có định kiến rằng các võ sĩ có lối sống phóng khoáng, nhưng hóa ra họ rất mộc mạc. Vì phải giữ gìn thể lực, họ sống như những nhà tu hành. Tôi muốn xóa bỏ những định kiến đó.
Tôi đã xem rất nhiều trận đấu, đến tận nơi quan sát, và cảm thấy đau lòng khi thấy người thân của võ sĩ không dám nhìn vào sàn đấu. Những khoảnh khắc một võ sĩ thua cuộc rời khỏi sàn đấu trong nước mắt, hay khi trọng tài tuyên bố dừng trận vì lý do y tế, người võ sĩ bật khóc phản đối – tất cả đều để lại trong tôi những cảm xúc mạnh mẽ.”
Hình ảnh từ phim Thanh Xuân Vật Vã (2017), với Park Seo Jun đóng vai một võ sĩ. Ảnh: KBS2
Dù lấy cảm hứng từ đời thực rất nhiều, Lim Sang Choon cũng có ngoại lệ. Các nhân vật nữ trong tác phẩm của cô rất mạnh mẽ, theo tuýp girl-crush và khác với những cô gái ngoài đời. Vậy nhưng, họ đều gây được thiện cảm.
“Ngoài đời hiếm có ai thực sự theo kiểu girl-crush. Phần lớn chúng ta đều e dè và rụt rè, như tôi vậy. Vậy nên tôi tạo ra những nhân vật như vậy trong phim. Nhưng tôi không thích kiểu girl-crush vô lễ. Tôi muốn vẽ nên hình ảnh những người phụ nữ có thể mạnh mẽ lên tiếng khi cần, nhất là khi bảo vệ người mình yêu thương.”
Đọng lại sau mỗi tập phim về những con người bình dị và một cuộc đời chẳng hề như phim, như truyện đó, lúc nào cũng là một lời động viên và vỗ về từ Lim Sang Choon: “Bạn đang làm rất tốt, bạn đang sống rất tốt. Hãy đứng thẳng lưng, tự tin tiến bước”.
Baek Hee Trở Lại (2016) nói về Shin Ok Hee, một cô gái nổi loạn, miễn cưỡng theo bố mẹ về quê trên hòn đảo biệt lập Seomwol. Mẹ cô, Yang Baek Hee, từng rời đi mười tám năm trước với danh phận bà mẹ đơn thân đầy tai tiếng. Tại đây, Ok Hee phát hiện ra nhiều điểm chung với mẹ và chạm mặt ba người đàn ông, tất cả đều tin mình là cha ruột của cô. Trong hành trình tìm kiếm sự thật, cô vô tình khơi mở những bí mật giúp hàn gắn quá khứ.
Những điểm sáng trong ngòi bút của biên kịch Lim Sang Choon trong phim Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt
Nhà biên kịch của những tác phẩm chữa lành khán giả bằng nỗi buồn
Ảnh: Netflix
Có nhiều kiểu chữa lành. Một là thông qua những tình tiết hài hước, nhẹ nhàng khiến người ta bật cười và quên hết những muộn phiền trong lòng. Hai là đưa người ta qua nỗi buồn, để họ rơi nước mắt, cũng là lúc tâm hồn được thanh lọc và tìm lại sự cân bằng.
Biên kịch Lim Sang Choon, qua những tác phẩm hit của mình, luôn chọn cách thứ hai. Sau nỗi buồn, những tình tiết tiếp theo sẽ như một bàn tay ấm xoa dịu họ, tiếp thêm sức mạnh và niềm tin vào những nốt thăng sau những nốt trầm của cuộc đời.
Điều hay là những nỗi buồn đó không hẳn là xuất phát từ những vấn đề cá nhân mà Lim Sang Choon luôn tìm được cách kết hợp các yếu tố mang tính phê phán xã hội, về những con người bị đè nén bởi định kiến, đưa nỗi buồn lên thêm một nấc day dứt, một nấc hiện thực. Những tác phẩm của cô lúc nào cũng như một mũi tên trúng hai đích: Ngoài những chuyện tình cảm động, cô còn khéo léo lên án những bất công của xã hội, bảo vệ những người yếu thế. Đó cũng chính là yếu tố biết lấy nước mắt nhất.
Ảnh: Netflix
Khó khăn của gia đình Ae Sun – Gwan Sik trong Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt đến từ việc người chồng bị bắt nạt bởi kẻ có quyền thế là tên thuyền trưởng Bu Sang Gil. Khó khăn trong đời Ae Sun cũng đến từ tư tưởng trọng nam khinh nữ của xã hội trong thập niên 1960.
Nhà phê bình Jung Duk Hyun nhận xét rằng Lim Sang Choon chính là biên kịch tiêu biểu khi nhắc đến thể loại “tâm lý tình cảm xã hội (social melodrama)”. Cô giỏi thêm thắt những yếu tố xã hội vào trong các bộ phim thuộc thể loại tâm lý tình cảm, đem đến chiều sâu mới cho những tác phẩm thuộc thể loại này, vốn đã luôn tập trung quá nhiều vào tình cảm cá nhân.
Giá trị kết nối đa thế hệ
Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt nói về 3 thế hệ: Bà ngoại Gwang Rye, mẹ Ae Sun và con gái Geum Myeong. Ảnh: Netflix
Lúc bộ phim Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt lên sóng, ai ai cũng xuýt xoa, thể hiện sự tiếc nuối khi bộ phim không được phát trên truyền hình mà chỉ qua nền tảng trực tuyến như Netflix. Bởi họ cho rằng đây sẽ là tác phẩm rất hấp dẫn khi nhiều thế hệ trong gia đình cùng theo dõi với nhau.
Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt nói về một giai đoạn từ hơn nửa thế kỷ trước, lại không có sự lấp lánh phố thị mà kể về những con người lao động chân phương, nhưng vẫn thu hút lớp trẻ. Xem bộ phim, họ như được tìm hiểu về một thời tưởng xa xôi nhưng lại rất gần – đó chính là tuổi xuân của cha mẹ, ông bà. Trước khi là những người trưởng thành (và đôi khi là nghiêm khắc quá, “mẹ không hiểu con gì cả!”), thì họ cũng từng là những người trẻ đầy mộng mơ và hoài bão.
Việc IU thủ vai kép – người mẹ Ae Sun và cô con gái Geum Myeong – theo nhà phê bình Jung Duk Hyun, cũng là để cho thấy sự tiếp nối giữa thế hệ cha mẹ với con cái, dần dỡ bỏ những rào cản về sự khác biệt thế hệ khiến những con người trong gia đình xa cách.
IU thủ vai kép trong phim: Ae Sun và Geum Myeong, cả hai là mẹ con và đây là dụng ý của biên kịch. Ảnh: Netflix
Qua những nhân vật được thiết lập đa chiều, có những người luôn chì chiết Ae Sun, có những người ngăn cấm tình yêu của đôi trẻ, nhưng bộ phim đều giải thích rằng không ai làm tổn thương nhau vì ác ý, mà đơn giản chỉ đang phản ứng với hoàn cảnh đầy khắc nghiệt của mình. Những sóng gió của cuộc sống Ae Sun – Gwan Sik, bộ phim cũng khẳng định một điều cho quá khứ và cho cả tương lai của mỗi khán giả: Cuộc sống hôn nhân không bao giờ là dễ dàng dù ở bất kỳ thời đại nào. Vậy nên hãy thông cảm nhiều hơn nếu có những lúc cha mẹ bạn bất đồng và xoa dịu họ. Và cũng hãy thu nhận nhiều bài học cho người chồng, người vợ tương lai của mình.
Quảng bá đất nước không chỉ bằng cảnh đẹp
Ảnh: Netflix
Đây là điểm sáng được thể hiện nhiều nhất qua Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt. Những tình tiết được mở ra theo 4 hồi, tương ứng với 4 mùa tại Jeju. Bộ phim được chiếu vào giai đoạn du lịch tháng 1 và 2/2025 của Jeju đang trì trệ.
Thông qua những cảnh đẹp trong phim, như đồng hoa cải dầu nơi Ae Sun và Gwan Sik hôn lần đầu tiên, hay cảnh biển Gimnyeong Seongsegi xanh biếc với những viên đá núi lửa nơi Ae Sun chờ người mẹ hải nữ lặn biển, một số quan chức du lịch đã chia sẻ với tờ Korea Times rằng họ ghi nhận thêm nhiều sự quan tâm với du lịch đảo Jeju từ tháng 3 đến nay(*).
(*) Đáng nói, các cảnh quay trong bộ phim không hoàn toàn được quay tại Jeju mà được quay tại phim trường, với một số cảnh biển là do CGI dựng nên. Tuy nhiên, biên kịch và đội ngũ vẫn có cách khắc họa chân thực và khiến khán giả quan tâm đến Jeju.
Hiện tại, Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt đang làm rất tốt ở các thị trường như Đài Loan, Thái Lan, Philippines, củng cố niềm tin cho du lịch của Jeju sẽ thu hút thêm các vị khách cả trong nước và nước ngoài.
IU trong buổi họp báo của phim với một dãy hoa cải vàng được đặt ở phía trước. Đây là một cảnh đẹp đặc trưng vào mùa xuân của đảo Jeju. Ảnh: topstarnews
Nhưng điều nổi bật về Jeju trong phim không chỉ có cảnh đẹp, mà còn có những con người nồng hậu, cho thấy được tình làng xóm. Là những người hàng xóm âm thầm giúp đỡ cho nhau; là những hải nữ đoàn kết, lặn biển nuôi sống gia đình. Các nhân vật trong phim – từ người mẹ thợ lặn vất vả cả đời rồi qua đời khi còn trẻ (Yeom Hye Ran), đến Ae Soon đầy nghị lực hay Gwan Sik chân thành – đều mang một nét đẹp thuần khiết của người dân đảo.
Những yếu tố về văn hóa, cảnh đẹp của Hàn Quốc được truyền tải mạnh mẽ trong phim, nhưng những giá trị về làng xóm, gia đình hay sự tử tế là thứ có thể được cảm nhận bởi bất cứ nền văn hóa nào trên thế giới. Điều này càng củng cố hình ảnh của Jeju trong mắt khán giả toàn cầu.
Những hải nữ xuất hiện trong tập 1 của phim. Ảnh: Netflix
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:
HỒI 2 PHIM KHI CUỘC ĐỜI CHO BẠN QUẢ QUÝT ĐÃ THOÁT MÔ-TÍP MARY SUE
CHECK-IN ĐỒNG HOA VÀNG TRONG PHIM KHI CUỘC ĐỜI CHO BẠN QUẢ QUÝT
XEM PHIM KHI CUỘC ĐỜI CHO BẠN QUẢ QUÝT ĐỂ TỰ CHỮA LÀNH TÂM HỒN CHO BẢN THÂN
Harper’s Bazaar Việt Nam
