Bức tranh kinh điển The Son of Man (1964) của René Magritte (1898-1967), niềm tự hào của vương quốc Bỉ
Vương quốc Bỉ nằm ở trung tâm châu Âu, giáp Pháp, Đức và Hà Lan và cách nước Anh một eo biển. Quốc gia này rất quan trọng trong các vấn đề ngoại giao ở châu Âu. Thủ đô Brussels cũng là thủ đô của Liên minh châu Âu. Sống cạnh bốn nước láng giềng hùng mạnh, người Bỉ tạo dấu ấn riêng bằng sự thân thiện và sáng tạo. Họ nói được nhiều ngôn ngữ và rất thích kinh doanh.
Vương quốc Bỉ, miền đất của sự nuông chiều tâm hồn
Praline
Ngành công nghiệp sô cô la Bỉ vươn đến thế giới sau khi phát minh ra praline (vỏ sô-cô-la cứng bọc quanh nhân sô cô la mềm). Cho đến ngày nay, các thương hiệu như Godiva, Bruyerre và Leonidas vẫn được coi là đỉnh cao của sự xa xỉ.
Tintin & Xì Trum (Smurfs)
Truyện tranh Bỉ đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của truyện tranh châu Âu. Truyện Tintin do Georges Remi sáng tạo nên vẫn còn bán chạy cho đến ngày nay, gần một trăm năm sau ngày ra ấn bản đầu tiên đầu tiên vào năm 1929.
Cậu thiếu niên Tintin, nhân vật hoạt hình kinh điển trên tem của bưu điện quốc gia Bỉ, 2014
Truyện đã được chuyển thể thành công thành phim và trò chơi điện tử. Loạt truyện và phim Xì Trum cũng nổi tiếng không kém cạnh kể từ khi xuất hiện vào năm 1958.
René Magritte
Vương quốc Bỉ là cái nôi của nghệ thuật siêu thực (surrealism). Những danh họa đáng chú ý nhất là Paul Delvaux và Giorgio de Chirico. Đặc biệt phải kể đến họa sỹ René Magritte, người đã tạo ra bức tranh The Son of Man ấn tượng vào năm 1964. René Magritte được mệnh danh là người cha đỡ đầu của làng mỹ thuật Bỉ.
Chân dung René Magritte và tác phẩm với những chiếc mũ nồi đặc trưng của ông đã được vinh danh trên tờ tiền mệnh giá 500 franc của Bỉ, phát hành vào ngày 16 tháng Tư năm 1998.
Ảnh René Magritte đang vẽ bức Man in a Bowler Hat (1964) với nhiều chi tiết cắt ghép tranh vẽ đậm chất surrealism
Thời trang
Bỉ cũng là quê hương của một số nhà thiết kế thời trang lừng danh thế giới. Trong số đó là Liz Claibonne và Diane Von Furstenberg với những bộ đầm wrap dress thanh lịch.
Nhà sản xuất phụ kiện da cao cấp Delvaux (đặt trụ sở tại Brussels từ năm 1829) đã phát minh ra chiếc túi xách. Hơn cả Hermès, các bộ sưu tập của Delvaux như Le Brilliant và Le Pin được săn lùng; và trưng bày tại 42 cửa hàng ở Paris, Tokyo, London, Hồng Kông, Thượng Hải và nhiều nơi khác trên khắp thế giới.
Bia Bỉ: thức uống cộng đồng với tuổi đời nghìn năm
Có một nét văn hóa Bỉ khác mà tôi muốn đề cập đến, đó là niềm đam mê các loại bia đẳng cấp thế giới. Người Bỉ uống bia cầu kì không kém với cách người Pháp uống vang. Bia Bỉ đã được sản xuất hơn 1.000 năm, bắt đầu từ khi các tu sỹ nấu bia để làm thuốc và gây quỹ bảo trì tu viện.
Tranh thời trung cổ khắc họa hình ảnh một tu sỹ đang làm bia Trappist
Có hai phong cách riêng biệt vẫn còn phát triển cho đến ngày nay là Trappist và Abbey. Abbey dễ mua hơn, ít bị hạn chế bởi các quy tắc. Bia Abbey chỉ cần được sản xuất theo phong cách tu viện, trong khi đó bia Trappist phải được nấu trong một tu viện thực thụ, đồng thời, doanh thu bán bia chỉ để dùng cho việc bảo trì tu viện và sinh hoạt phí của các thầy tu.
Di sản này đã thúc đẩy truyền thống uống bia của Bỉ. Nhiều ngôi làng và gia đình tự nấu bia, truyền công thức từ thế hệ này sang thế hệ khác. Người Bỉ cũng có một nghi thức rót bia đặc biệt: rót từ trên cao và để lại centimet bia cuối cùng trong chai để giữ trầm tích men. Họ thậm chí còn sử dụng ly thủy tinh chuyên dùng để uống bia. Những loại ly này trông rất phong cách với logo và trang trí tinh xảo. Hơn nữa, ly được thiết kế để đưa bia vào đúng những phần miệng cần thiết để kích thích vị giác và tối đa hóa hương vị.
Sơ lược các công đoạn làm bia
Vậy bí mật nào khiến bia Bỉ ngon đến vậy? Có ba câu trả lời. Đầu tiên là men, mạch nha và hoa bia có chất lượng rất cao. Thứ hai, nghệ nhân làm bia giàu kiến thức và chú ý đến từng chi tiết nhỏ. Cuối cùng và có lẽ quan trọng nhất là sự kiên nhẫn. Hầu hết các loại bia trên thế giới ủ từ 10 đến 30 ngày. Khoảng thời gian này đối với bia Bỉ là 45 đến 90 ngày.
Bia thương mại (trái) sử dụng gạo và bắp, các nguyên liệu rẻ hơn so với mạch nha để giảm giá thành. Trong khi bia thủ công (phải) chỉ dùng mạch nha và hoa bia.
Thậm chí bia Bỉ còn đôi khi được ủ trong thùng gỗ sồi để tăng độ sâu của hương vị. Vì những lý do này, chúng ta có thể bắt đầu hiểu tại sao bia Bỉ lại cao cấp và đắt tiền hơn.
Sơ lược các công đoạn làm bia
1) Sấy khô để bảo quản mạch nha (malt) trong luồng gió nóng khoảng 80 độ C.
2) Cho mạch nha khô vào lò nấu và dùng nước sôi để xử lý thành một dạng hồ nhão. Đây gọi là công đoạn “hồ hóa”.
3) Lọc chất rắn trong hồ mạch nha.
4) Dịch mạch nha sau khi lọc sẽ được chuyển sang lò đun sôi. Cho thêm hoa bia (hops) để tạo ra mùi hương và vị đắng cho bia, ngăn chặn các vi sinh vật, tăng cường khả năng duy trì bọt bia.
5) Công đoạn làm lạnh và lên men (yeast). Dung dịch mạch nha và hoa bia được cung cấp các enzym cần thiết cho sự sinh trưởng của men bia.
6) Trong giai đoạn ủ, khí CO2 sinh ra sẽ được phân giải, tuy nhiên do hàm lượng CO2 chứa trong bia cần một độ chính xác khá cao nên thùng ủ được gắn thêm thiết bị điều chỉnh áp suất khí gas.
7) Công đoạn lọc. Men bia và các chất cặn trong quá trình ủ sẽ được lọc bỏ bằng những tấm lưới có lỗ rất nhỏ.
8) Công đoạn đóng gói và xuất xưởng
Tiếp nối một truyền thống văn hóa
Công ty bia lớn nhất thế giới, AB InBev, có trụ sở tại Leuven (Bỉ). AB InBev là kết quả của sự sáp nhập của ba công ty lớn, Interbrew (Bỉ), Ambev (Brazil) và Anheuser Busch (Mỹ). Tập đoàn này có 183.000 nhân viên và doanh thu hàng năm là 56 tỷ đô-la Mỹ. Một số thương hiệu hàng đầu của AB Inbev là những siêu sao Bỉ như Stella Artois, Hoegaarden và Leffe, tất cả đều đang thịnh hành tại Việt Nam.
Stella Artois là một loại bia lager kiểu pilsner (màu vàng óng), bắt nguồn từ năm 1707 khi Sebastian Artois thành lập Brouwerij Artois. Năm 1926, xưởng bia này cho ra mắt Stella Artois (ngôi sao Artois), được đặt theo tên của ngôi sao Giáng sinh. Stella Artois hiện là một trong những thương hiệu bia cao cấp điển hình nhất thế giới.
3 thương hiệu lớn của bia Bỉ: Leffe, Stella Artois và Hoegaarden
Hoegaarden khởi nghiệp vào những năm 1950 tại một ngôi làng nhỏ ở Flanders (miền Bắc nước Bỉ). Hoegaarden là loại bia lúa mì tiên phong và bán chạy nhất hiện nay. Người tiêu dùng rất chuộng hương vị cam quýt tươi mát tự có trong bia. Bia thường được uống kèm với một lát cam.
Sở thích cá nhân của tôi là Leffe, một loại bia theo phong cách Abbey; có nguồn gốc từ một tu viện trên sông Meuse ở miền Nam nước Bỉ vào năm 1152. Mượt mà và tinh tế, bia Leffe Blond là một loại thức uống khai vị lý tưởng. Tôi cũng thích thiết kế chai màu vàng và nâu nổi bật. Trên nhãn có hình ảnh tu viện Meuse đầy màu sắc.
Như thế nào mới được gọi là craft bia (bia thủ công)?
Nhân đây, tôi cũng xin bàn về khái niệm bia craft (thủ công). Khi nói đến bia, “craft” có vẻ rất hợp thời trang, nhưng nó có ý nghĩa gì? Brewers Association (Hiệp hội sản xuất bia Hoa Kỳ) đề ra ba yếu tố bắt buộc ở một loại bia craft:
1. Nhỏ: Sản lượng hàng năm không được vượt quá 7,2 triệu lít.
2. Độc lập: Không quá 25% cổ phần thuộc sở hữu các công ty đa quốc gia.
3. Truyền thống: Phải được làm bằng các thành phần làm bia truyền thống. Đôi khi các thành phần không truyền thống như gia vị và trái cây có thể được thêm vào để tạo sự khác biệt.
Các tiêu chí trên mô tả chính xác điểm đến trong tháng này: Belgo, công ty bia craft của Bỉ ở 159A Nguyễn Văn Thủ, Quận 1, TP. HCM.
Nội thất ấn tượng của Belgo được trang web kiến trúc danh tiếng archdaily.com bình chọn là một trong những tòa nhà hiện đại không nên bỏ qua tại Việt Nam
Belgo: 200% chất Bỉ giữa lòng thành phố Hồ Chí Minh
Bước vào cổng Belgo, tôi ấn tượng khi thấy một ngôi nhà phố cũ được biến thành một không gian không khác gì trung tâm thành phố Antwerp.
Phiên bản Manneken Pis, biểu tượng của Bỉ đặt tại khu vực sân vườn của Belgo
Cách trang trí mang tính công nghiệp tương tự một xưởng bia; với những bức tường gạch sơn 3 màu cờ Bỉ; và nhiều không gian chỗ ngồi khác nhau cho khách. Ở giữa tầng trên, một chiếc xe máy cổ điển treo trên trần nhà; đại diện cho khái niệm sốc văn hóa và trường phái siêu thực của Bỉ. Mũ bowler là motif chủ đạo, xuất hiện trên logo và cách bố trí hệ thống ánh sáng.
Mũ nồi tại khu vực quầy bar ở Belgo, gợi nhớ các bức tranh của René Magritte
Tất nhiên, mỗi nhân viên đều đội chiếc mũ này. Từng chi tiết đều là mối liên hệ với văn hóa Bỉ và các danh họa đẳng cấp thế giới, đặc biệt là họa sỹ René Magritte.
Xe máy cổ điển treo trên trần nhà, đại diện cho khái niệm sốc văn hóa và trường phái siêu thực của Bỉ
Bia và đặc sản Bỉ – lễ hội âm nhạc trên đầu lưỡi
Chúng tôi rất may mắn được nếm thử bia và thức ăn cùng người đồng sáng lập Gauthier Lagasse và Giám đốc điều hành Adam van Overwaele. Thực đơn ngắn gọn, tập trung vào các lựa chọn phù hợp với từng loại bia.
Đặc sản Bỉ – bánh Flammekueche
Chả giò chiên nhân sô-cô-la Bỉ và các món tráng miệng Bỉ tại Belgo
Mặc dù đây là một công ty bia, các món ăn rất vừa miệng, đặc biệt là khoai tây chiên dùng nguyên liệu nhập từ Bỉ. Một số món tiêu biểu khác là bánh Flammekueche phô mai pha nấm cục và thịt bò tartare. Cú sốc văn hóa hợp nhất Âu Á được minh họa bằng thịt viên tương đen; và chả giò chiên nhân sô cô la Bỉ.
Lấy ý tưởng từ văn hóa truyện tranh Bỉ, Belgo gửi gắm câu chuyện của mình; ngay trong thực đơn bằng phong cách trẻ trung này
Hiện tại có bảy loại bia Belgo khác nhau, tất cả đều được chuyên gia làm bia Bỉ Gert Keersmaekers sản xuất tại Long An; bằng mạch nha, hoa bia và men nhập từ Bỉ. Trong quá trình nếm thử, tôi lại bị cuốn hút bởi phong cách blonde dịu nhẹ và mịn màng.
7 loại bia đang được sản xuất và phục vụ tại Belgo; Blonde, Amber, Wit, Black, Royale, Saigon, Bitter (từ trái)
Tôi cũng rất thích các nhãn chai “Karma” và “Sutra” hóm hỉnh ra lò đặc biệt cho ngày Valentine. “Belgo” trong tiếng Pháp có nghĩa là 200% chất Bỉ. Đây là một cách hay để tóm tắt trải nghiệm chân thực ở đây
Từ trái: 2 nhà sáng lập Francois Schwennicke, Gauthier Lagasse, chuyên gia làm bia Gert Keersmaekers; cùng các nhân sự chủ chốt tại xưởng bia Belgo ở Long An
>>> Xem thêm: Vang Italy – hương vị của tình yêu cuộc sống
Bài: Chris Thompson. Chuyển ngữ: Huy Đặng.
Ảnh: Tường Khanh, tư liệu.
Harper’s Bazaar Việt Nam
