Tiểu thuyết Trống Đồng làm sống dậy câu chuyện lịch sử Hai Bà Trưng

Tiểu thuyết Trống đồng thuộc thể loại truyện lịch sử hư cấu (historical fiction)

Là người Việt, mấy ai không xúc động khi đọc những áng thơ quen thuộc này:

“Bà Trưng quê ở Châu Phong,
Giận người tham bạo, thù chồng chẳng quên.
Chị em nặng một lời nguyền,
Phất cờ nương tử thay quyền tướng quân.
Ngàn tây nổi áng phong trần,
Ầm ầm binh mã xuống gần Long Biên.
Hồng quần nhẹ bước chinh yên,
Đuổi ngay Tô Định, dẹp yên biên thành.
Đô kỳ đóng cõi Mê Linh,
Lĩnh Nam riêng một triều đình nước ta…”

– Trích Đại Nam quốc sử diễn ca –

Với phần đông các độc giả Việt, câu chuyện khởi nghĩa của Hai Bà Trưng được biết đến rộng rãi qua những bài học ở bậc tiểu học, nhưng thông tin khá ít ỏi và hạn hẹp. Vậy nên, với cuốn sách Trống đồng của Phong Nguyen, chúng ta như được hòa mình vào “một cuộc phiêu lưu lịch sử hấp dẫn” về Việt Nam thời cổ đại.

Tiểu thuyết do nhà văn hư cấu dựa vào sự thật lịch sử được ghi chép lại về hai chị em Trưng Trắc – Trưng Nhị với trọng tâm là cuộc nổi dậy nhằm lật đổ ách cai trị của nhà Hán.

Người đọc có cơ hội tiếp cận gần hơn với các nữ tướng anh hùng trong truyền thuyết lịch sử bằng những câu văn miêu tả cụ thể về tính cách, đời sống tinh thần, hoạt động thường ngày của họ. Trưng Trắc khôn ngoan và luôn giữ gìn khuôn phép, chú trọng việc học hành và trau dồi binh pháp. Còn em gái Trưng Nhị lại quyết liệt và phóng khoáng, thích rong chơi, giao du với nhiều tầng lớp xã hội bên ngoài cung điện Mê Linh.

Câu chuyện cũng mô tả ách áp bức của nhà Hán về sưu thuế và áp đặt luật tục của họ trong hôn nhân và đời sống sinh hoạt của người dân Lạc Việt thời bấy giờ. Lòng căm thù của Trưng Trắc – Trưng Nhị lên đến đỉnh điểm khi Thái thú Tô Định của nhà Hán xuống tay chém đầu Lạc tướng Mê Linh cùng Thi Sách – chồng của Trưng Trắc và thảm sát gia nhân của cung điện Mê Linh. Hai Bà Trưng đã đứng lên kêu gọi phụ nữ khắp Lạc Việt thành lập một đạo nữ binh mạnh mẽ nổi dậy chống lại quan quân nhà Hán. Chiến thắng của cuộc khởi nghĩa đã mở ra một thời kỳ tự do và độc lập cho dân tộc.

Tác giả Phong Nguyen là người Việt sinh ra và lớn lên tại Mỹ. Trong một lần trả lời phỏng vấn, ông cho biết mình đã được nghe về Hai Bà Trưng qua lời kể của cha. Câu truyện đã gây cho ông sự tò mò muốn biết về lịch sử xa xưa của đất nước nguồn cội, nhất là về vai trò của nữ giới.

Hai Bà Trưng là khởi nguồn sức sống quật khởi của con người đất Việt đối chọi với kẻ thù phương Bắc sẽ trở thành truyền thống dân tộc trong trường kỳ lịch sử. Cái tên Trống đồng là biểu tượng của sức sống đó, truyền thống đó.