Từ những sườn đá thoai thoải dọc hai bờ vùng Mosel, trong những vườn nho thuộc khuôn viên các tòa lâu đài vùng Rheingau hay trên những ngọn đồi xinh xắn xứ Rheinhessen, người Đức đã cho ra đời những chai vang từng một thời vang danh lịch sử. Đến bây giờ, với vị trí khiêm tốn hơn giá trị thực sự, người ta vẫn thường nói vang Đức như một “nàng công chúa ngủ trong rừng” cần được đánh thức.
Từ thời Trung cổ, người Đức đã uống vang!
Lịch sử rượu vang của Đức đã bắt đầu từ khoảng năm 100 trước Công nguyên. Khi ấy, những người La Mã cổ đại sau khi chinh phục vùng đất này đã tạo ra những cánh đồng nho địa phương để sản xuất rượu vang. Chính những người La Mã ấy đã có công phát hiện ra tiềm năng của những “vùng đất vàng” như Piesporter Goldtröpfchen và bắt đầu trồng nho ở đó. Các nhà nghiên cứu thậm chí còn tìm thấy một cái máy ép nho vẫn còn sót lại ở Piesport có niên đại từ năm 400 sau Công nguyên. Sau đó chiếc máy được công nhận là máy ép nho La Mã lớn nhất từng được tìm thấy ở phía bắc dãy Alps.
Dù dường như đã bị quên lãng, song Đức và Pháp từng được tôn kính là hai quốc gia sản xuất rượu vang hảo hạng nhất thế giới. Rượu vang Đức thường được trả giá cao nhất ở những buổi đấu giá bởi thứ rượu vang ngọt nổi tiếng. Cùng với những loại vang vẫn luôn phổ biến cho tới ngày nay như Bordeaux hay Burgundy, vang Đức thời ấy thường được sở hữu và sưu tập bởi những nhà quý tộc. Bởi thế mà hàng thiên niên kỷ đã qua đi, những dòng vang đó vẫn được xếp vào loại rượu cao quý, thanh lịch.
Danh tiếng của rượu vang Đức bắt đầu bị lu mờ dần kể từ những năm 1960, 1970 khi mà các loại rượu ngọt được pha trộn, trong đó có Liebfraumilch và Blue Nun, trở nên nổi tiếng và xuất hiện nhiều với mục đích xuất khẩu. Trong khi nước Đức liên tục sản xuất và thưởng thức những loại rượu chất lượng cao thì ở trên thị trường rượu quốc tế, vang Đức lại chủ yếu được biết đến nhờ những chai rượu ngọt không có dấu ấn rõ rệt.
Ngày nay, Đức tập trung sản xuất những loại rượu vang không ngọt, chiếm gần 70% sản lượng. Nhưng bên cạnh đó họ cũng làm ra những chai Sekt (rượu sủi tăm) thượng hạng. Có cầu thì ắt sẽ có cung, người Đức vốn vẫn được coi là những người tiêu thụ rượu sủi tăm nhiều nhất thế giới tính theo đầu người. Và điều đó đã trở thành một phong tục không thể thiếu khi bạn có thể tìm thấy một ly vang sủi vào bất kỳ ngày nào trong tuần, mà không cần dịp gì đặc biệt trong các gia đình ở Đức.
Và quan trọng nhất, người Đức yêu những chai Pinot bằng một tình yêu nồng nàn: từ Pinot Noir, đến Pinot Gris và Pinot Blanc. Nhiều ghi chép truyền lại rằng Đức là đất nước sản xuất Pinot Noir (dòng rượu được chiết hoàn toàn từ nho đen) lớn thứ ba thế giới. Ngoài ra, trong 40 năm qua họ đã áp dụng công thức sản xuất rượu chất lượng cao mà ta cũng có thể tìm thấy ở Burgundy, Pháp. Bây giờ, Đức lại được thừa nhận là nhà tiên phong mới cho dòng Pinot Noir ngoại hạng. Rất nhiều dòng Pinot Đức hoàn toàn có đủ chất lượng để đứng ngang hàng với Burgundy của Pháp nhưng với giá thành cạnh tranh hơn.
Tình yêu của nữ hoàng
Năm 1845, Nữ hoàng Victoria của vương quốc Anh đã ghé thăm Rheingau, nơi mà bà đã khám phá ra được tình yêu vô bờ của mình với dòng Riesling (nho xanh). Bà đặt cho nó biệt danh là “Hock”, vốn được gọi là “German Riesling” ở Anh, và là loại rượu vang trắng tuyệt nhất hiện nay. Tất nhiên, những quả nho xanh thơm ngon nhất đều đến từ Đức. Thức quả tuyệt vời ấy được trồng ở các thung lũng quanh sông Ruwer và Saar, là các nhánh của con sông lớn Mosel để tạo nên những chai German Riesling kiệt tác đầy tinh hoa.
Hiện nay, Riesling có thể được tìm thấy ở nhiều nơi trên thế giới như Bắc Áo, New York, Washington, California, Nam Phi, Canada, New Zealand. Với độ cồn thấp (thấp nhất là 8 độ, ở đa số chai là 12–14 độ), màu nhạt và ánh vàng (theo tuổi), vang Riesling là hiện thân của sự cân bằng và một chút tương phản giữa các thành phần. Vị rượu nhẹ nhưng cô đọng, có sự tương tác nhẹ nhàng giữa vị chua của acid và sự ngọt ngào của đào và các loại quả giống mơ. Khi những chai rượu còn ít tuổi đời, mùi hoa thơm kết hợp với những hương vị thoảng nhẹ, tinh khiết cùng những tính chất của đất nơi vườn nho cô đặc thành một kết cấu quyến rũ. Mùi vị của rượu thấm qua đầu lưỡi đánh thức mọi tầng cảm xúc của bạn như lời thủ thỉ của tình nhân. Nếu như phải so sánh thì những chai Burgundy đỏ chỉ là một anh nông dân bần hàn so với nàng tiểu thư nho nhã Riesling.
Riesling mang lại một mùi vị ngọt ngào như bưởi, táo xanh, thanh thanh, man mát và tan mịn nơi đầu lưỡi. Thế nhưng trước đây dòng vang này lại không được đánh giá cao, chỉ được xem là loại vang tầm thường, rẻ tiền. Tuy nhiên, đã là tình yêu của nữ hoàng thì chắc chắn không đơn giản như thế. Hít một hơi thật sâu, bạn sẽ cảm nhận được hương vị rất riêng đang len lỏi trong khứu giác. Vị dịu ngọt của rượu đọng trong lưỡi, phớt nhẹ trên môi, quyến luyến trong vòm miệng. Đó là hương vị mà bạn chưa từng thấy ở đâu, khiến bạn sẽ không bao giờ quên và kích thích trí tò mò để tiếp tục tìm đến để khám phá, thưởng thức. Các quý ông có ly rượu trên tay cảm giác như đang ngồi cạnh người tình ngọt ngào. Còn các quý bà thì như tìm được một người bạn tâm giao thân thiết.
Nếu như coi vang Pháp là một đế chế hùng mạnh thì vang Đức lại là một vương quốc cổ kiêu hùng đang bị bỏ quên bởi thời gian và con người. Nhưng chỉ cần một lần nếm thử những chai vang thượng hạng của Đức, bạn sẽ không thể không yêu vì nó như chìa khóa mở thêm một cánh cửa của kho tàng văn hóa thưởng thức vang.
Mua ở đâu:
- Celliers D’Asie, 2 Chu Mạnh Trinh, P. Bến Nghé, Q.1, TP. HCM
- WAREHOUSE, 15/5 Lê Thánh Tôn, Q.1, TP. HCM
- Daloc Wines, 17/12 Lê Thánh Tôn, P. Bến Nghé, Q.1, TP. HCM
Ăn ở đâu:
Cô Ricarda Schneider, giám đốc bộ phận ẩm thực của khách sạn Park Hyatt Saigon chia sẻ
Tại khách sạn Park Hyatt, chúng tôi phục vụ hai dòng Riesling: một loại từ vùng Mosel và một loại từ vùng Rheingau. Cả hai đều là loại Riesling cổ điển với hương vị tươi mát, có một chút vị ga nhẹ cùng hương vị trái cây đặc trưng của táo và mơ.
Rượu Riesling phù hợp với mọi món ăn. Vị chua của dòng nho này đi kèm hoàn hảo với những món có màu xanh như salad ngũ sắc. Tính acid có trong rượu còn có thể bổ trợ rất tốt với những món ăn hơi chua. Ngoài ra, với những món ăn có nhiều gia vị thì dòng nho Riesling hơi ngọt sẽ phù hợp hơn cả. Lượng đường dư có trong rượu sẽ bắt cặp và trung hòa độ cay tốt hơn bia.
Tại nhà hàng Square One ở Park Hyatt, chúng tôi phục vụ những món ăn Việt Nam như cá hồi nướng tiêu Phú Quốc, cà ri gà trong nồi đất. Hương vị của những món ăn này sẽ bắt cặp tuyệt vời với dòng rượu Dr. Loosen Riesling. Ngoài Riesling, những giống nho như Pinot Gris, Pinot Blanc, Pinot Noir cũng dần nổi tiếng với chất lượng không hề thay đổi qua năm tháng.
Bài: YẾN NHI.
Harper’s Bazaar Việt Nam số tháng 10/2016