Uống rượu vang khác gì uống những giọt nắng vàng.
Galileo Galilei từng nói, “Rượu vang chính là ánh nắng ở thể lỏng”. Ông còn nói thêm: “Mặt trời dù bận giữ các hành tinh xoay trong quỹ đạo của mình, vẫn có thể làm chín một chùm nho. Như thể mặt trời không còn việc gì khác để làm trong vũ trụ này”. Tôi yêu thích khoảnh khắc nhấm nháp ly vang ướp lạnh lúc hoàng hôn. Loại rượu nào thích hợp cho thời điểm thư giãn này? Chắc chắn là ly rượu vang trắng chardonnay nổi tiếng thế giới.
Chablis, Pháp – cái nôi của giống nho Chardonnay
Giống nho Chardonnay nổi tiếng.
Chardonnay là một trong những giống nho đầu tiên dùng làm vang trắng tại phía Tây nước Pháp. Vùng này cách Paris khoảng 2 giờ xe chạy. Tại đây có thị trấn Chablis, nơi ra đời của loại nho Chardonnay ngon nhất. Đôi khi, người ta gọi vang Chardonnay sản xuất tại vùng này là Chablis. Đây là một ví dụ điển hình cho cách người Pháp phân loại rượu vang. Họ thích nhắc đến xuất xứ của nho thay vì phân biệt loại nho.
Điều gì làm nên sự khác biệt của nho Chardonnay trồng tại Chablis? Đó là đất đá vôi, hay còn được gọi là đất sét Kimmeridgian. Loại đất này hình thành từ kỷ Jurassic, hơn 180 triệu năm trước. Đất chứa đầy đá vôi và vỏ sò hóa thạch. Thời tiết ở Chablis khá ấm áp vào mùa đông và mát mẻ vào mùa hè. Lượng mưa dồi dào giúp nuôi dưỡng những cây nho. Chính điều kiện thời tiết và thổ nhưỡng này đã cho ra đời một loại vang vô cùng độc đáo.
Theo các chuyên gia về rượu vang: Vang Chablis “tinh nghịch” với hương vị khoáng chất. Giới sành vang lại yêu thích loại thức uống này bởi sự tươi mát, quyện chút hương vị táo xanh và khế.
Các loại vang Chablis
Có một bảng phân loại các dòng vang Chablis khác nhau. Nếu không phải là chuyên gia, bạn khó lòng có thể nhận thấy được những sự khác biệt. Vào năm 1938, người ta cho ra một hệ thống phân loại vang Chablis được gọi là Chablis Appellation d’Origine Controlee, viết tắt là AOC. Hệ thống này phân loại các vườn nho ở Chablis dựa theo điều kiện khí hậu. Từ đó chia dòng rượu này thành bốn loại:
1. Chablis Grand Cru
Chỉ có bảy vùng đất đặc biệt có thể trồng nho để tạo nên loại rượu này. Các vùng đất này nằm liền kề nhau trên một ngọn đồi hướng Đông Nam, nơi đón trọn những tia nắng sớm. Khu vực này rộng khoảng 250 mẫu đất, và chỉ cho năng suất khoảng 3% trên tổng số vang Chablis được tạo ra. Loại rượu vang này vì thế rất hiếm và có giá trị rất cao.
2. Chablis Premier Cru
Loại rượu vang này được làm từ nho ở 40 vùng đất nằm trên các sườn dốc của thung lũng sông Serein. Vùng đất này luôn khô ráo và tràn ngập ánh mặt trời. Loại rượu này tuy không đắt như Chablis Grand Cru nhưng bạn khó có thể tìm được chai nào có giá dưới 1 triệu đồng tại Việt Nam.
3. Chablis AOP (Appellation d’Origine Protégé)
Là loại vang trắng được làm từ nho Chardonnay trồng ở các vùng đất khác thuộc thị trấn Chablis. Tuy nhiên, chúng không có chất lượng cao như hai loại vang nêu trên. Vì thế giá thành cũng rẻ hơn.
4. Petit Chablis AOP
Dòng vang trắng này được sản xuất từ năm 1944, sử dụng nho từ các vùng lân cận của thị trấn Chablis. Petit Chablis AOP giúp hỗ trợ những người nông dân trồng nho cũng như giúp vang Chablis trở nên dễ tiếp cận hơn cho người yêu rượu vang.
Khi viết bài này, tôi đang nhâm nhi một chai Chablis Premier Cru của nhà Moillard được làm vào năm 2018. Loại vang màu vàng nhạt này có hương vị tươi mát của chanh, táo xanh với hương quả khô. Dùng kèm với măng tây, thịt gà hoặc những loại ốc nấu với tỏi Việt Nam là lý tưởng.
Giống nho Chardonnay khởi đầu từ Cựu thế giới
Xuất phát từ một thị trấn nhỏ Chablis, giống nho Chardonnay ngày nay là loại nho trắng nổi tiếng nhất và được trồng rộng rãi nhất trên toàn thế giới. Điều này phần lớn nhờ vào tầm ảnh hưởng của Đế quốc thực dân Pháp đối với thế giới. Vào thời hoàng kim của mình, Pháp sở hữu vô số thuộc địa trải dài từ Bắc Mỹ, châu Phi và Đông Dương, trong đó có Việt Nam.
Số thuộc địa này của Pháp có được chính là nhờ hải quân, cùng vô số chiến thuyền hùng hậu của họ. Những chiếc tàu này cũng kiêm luôn nhiệm vụ thông thương ra khắp thế giới. Chúng còn được dùng làm phương tiện chuyên chở người châu Âu di cư đến Tân Thế giới.
Con đường rượu vang trắng chardonnay đến với Tân thế giới
Con tem kỷ niệm 300 năm làn sóng người Huguenots di cư đến Franschhoek, Nam Phi.
Trong hành trang của những người di cư này là sáu giống nho Pháp nổi tiếng: ba giống nho Cabernet Sauvignon, Pinot Noir và Merlot; và ba giống nho trắng Sauvignon Blanc, Riesling và Chardonnay.
Mỹ, Chile, Argentina, Nam Phi, Úc và New Zealand là các quốc gia thuộc Tân Thế giới nổi tiếng về sản xuất rượu. Vang Chardonnay ở những nơi này có vị khá khác biệt so với vang Chablis. Do được trồng trong điều kiện khí hậu ấm áp hơn tại Pháp nên Chardonnay Tân Thế giới có nồng độ cồn cao hơn. Chúng cũng mang vị của các loại quả màu vàng như dứa, chuối hoặc xoài.
Những loại vang Chardonnay từ Tân Thế giới thường được để lên men trong thùng gỗ sồi từ vài tháng đến một năm trước khi đóng chai. Bước này khiến vang trở nên ngọt ngào hơn và thoảng chút vị bơ mà tôi yêu thích.
Hương vị đặc biệt của Nam Phi
Một trong những quốc gia thuộc Tân Thế giới nổi tiếng về rượu vang phải kể đến là Nam Phi. Nơi đây đã đón nhóm người Huguenots trốn chạy khỏi cuộc đàn áp tôn giáo ở Pháp vào năm 1688. Họ chọn một khu vực gần Cape Town để làm nơi cư ngụ của mình và đặt tên nó là Franschhoek, có nghĩa là “một góc nước Pháp”.
Một vườn trồng nho trắng tại Nam Phi.
Ngành công nghiệp rượu vang tại Nam Phi có được ngày hôm nay một phần là nhờ công những người di cư này. Họ đã giúp xác định được các vùng đất có thổ nhưỡng lý tưởng nhất để trồng nho. Chính họ cũng là người đưa những tiêu chuẩn sản xuất rượu vang kinh điển của Pháp đến với Nam Phi.
Vang trắng Rupert & Rothschild nổi tiếng
Chai vang thứ hai tôi muốn nhắc đến trong bài này là Baroness Nadine. Loại rượu này có sự hợp tác của hai nhà làm rượu lừng danh: Rothschild của Pháp và Rupert của Nam Phi. Vào năm 1997, nhà rượu Rupert & Rothschild được xây dựng tại Franschhoek. Vang của họ là những loại tuyệt phẩm, thấm đượm cảm hứng từ vang Pháp.
Vang trắng của Rupert & Rothschild làm hoàn toàn từ nho Chardonnay. Dòng này lấy cảm hứng từ vang Chablis. Rượu vang trắng chardonnay của họ lên men trong thùng gỗ sồi Pháp trong 10 tháng . Tên rượu đặt theo tên vợ của Nam tước Edmond de Rothschild: Baroness Nadine. Bà từng là một nữ diễn viên tại Pháp. Giờ đây, bà chuyển sang nghiệp viết lách.
Vang Chardonnay hương vị tươi mát là lựa chọn lý tưởng để dùng kèm hải sản.
Chuyên gia Tim Atkin chấm chai rượu vang trắng chardonnay Baroness Nadine 93 điểm. Nó mang hương vị của hoa anh đào, chanh vàng, xoài, lại vương vấn chút hạt mắc-ca. Loại vang này phối hợp lý tưởng với hải sản nướng như tôm hoặc cá hồi. Nó cũng phù hợp với những món khai vị thanh thuần như quả bơ và salad.
>>>Xem thêm: Vang trắng không chỉ là thức uống mùa hè. Nó cũng phù hợp với mùa đông.
Harper’s Bazaar Việt Nam
