Nếu như trước đây, Zanzibar nổi tiếng là khu chợ nô lệ cuối cùng trên thế giới. Giờ đây, nó chủ yếu được biết đến với các loại gia vị và đặc trưng nhiệt đới. Điều này hiển hiện rõ nét ngay từ chính tên gọi. Sau 90 phút lái xe qua hòn đảo, chúng tôi cuối cùng đã đến được phía Bắc, trên bãi biển ngập đầy thuyền buồm đang mắc cạn.
Leo lên chiếc thuyền máy, chúng tôi tiếp tục dành 10 phút băng qua vùng biển màu ngọc lam của Ấn Độ Dương và cập bến tại một hòn đảo tư nhân. Chào đón chúng tôi là đội ngũ nhân viên đang chờ sẵn, với ly trà chanh đá mát lạnh.
Cát trắng, muôn sắc xanh dương cùng vài chiếc thuyền gỗ của ngư dân quanh đó họa hình một bức tranh hoàn hảo. Thu vào tầm mắt từ cửa sổ một bungalow với cột trụ bằng gỗ và mái lợp lá cọ. Nội thất trang hoàng sofa màu trắng và chiếc giường bốn cọc phủ màn chống muỗi.
Tổng cộng chỉ có 10 căn bungalow trên hòn đảo Mnemba của andBeyond. Nó được bố trí cẩn thận để đảm bảo tính riêng tư tuyệt đối. Du khách có thể để chân trần dạo quanh trong khung cảnh sang trọng và thuần khiết. Túc trực tại đó là một quản gia hỗ trợ mọi nhu cầu cho khách. Từ buổi tập lặn mạo hiểm cho đến bữa tối lãng mạn dưới ánh nến và sóng biển dập dềnh.
Đây là nơi trú ẩn an toàn cho rùa biển xanh. Một trong những loài động vật quý hiếm bên bờ tuyệt chủng. Ở đây, chúng có nơi làm tổ để đẻ trứng. Sau khi nở, rùa bơi ra biển xa. Rồi khi trưởng thành, chúng lại bơi hàng ngàn kilomet theo bản năng để trở về. Chúng giao phối và đẻ trứng trên bãi biển nơi đã được sinh ra.
Với việc tạo ra dự án phi lợi nhuận Oceans Without Borders, và với hai nhà nghỉ khác cũng trên Ấn Độ Dương, andBeyond đang giải quyết việc bảo tồn 2.000km bờ biển hoang dã của châu Phi, kết nối du lịch với bảo tồn đại dương. Chương trình có kế hoạch gắn thẻ cho cá mập ngoài khơi bờ biển Mozambique. Mục đích chính nhằm thu thập dữ liệu để chia sẻ với các tổ chức nghiên cứu.
Tại đó, 20 đến 50 con cá mập, chủ yếu là con cái mang thai, sẽ sinh sản qua hai lần ghép đôi trong một năm. Những con mới sinh sẽ phát triển ở nơi an toàn này trong vài tháng trước khi bơi ra khám phá vùng biển khác.
Biển cả – nguồn tài nguyên vô giá ở hòn đảo Mnemba
Nghiên cứu rạn san hô là một trọng tâm khác của dự án. Trái đất nóng dần khiến nhiệt độ biển tăng tạo nên vấn nạn tẩy trắng san hô. Đó là hiện tượng san hô tống tảo ra bên ngoài, chết hàng loạt và rạn san hô tan rã. Tessa Hempson, nhà sinh thái học và quản lý hoạt động của Oceans Without Borders, cho biết: “Máy bay, sản xuất công nghiệp, ô nhiễm, toàn cầu tăng nhiệt độ, chúng ta đang gặp rắc rối hơn bao giờ hết. Nhưng nhận thức hiện cũng tăng cao hơn bất cứ lúc nào. Động lực thay đổi cũng từ đó mà ra. Ô nhiễm đại dương là vấn đề lớn và giờ đã được toàn cầu chú ý”.
Một trong những nhà tài trợ chính của Oceans Without Borders đang dẫn dắt chiến dịch Plastic Planet. Mục đích là giảm thiểu sử dụng nhựa, tạo nên những kệ hàng không nhựa trong siêu thị. Chiến dịch ấy đã có được chiến thắng quan trọng trong năm nay, khi kệ siêu thị không nhựa đầu tiên được mở ra ở Amsterdam.
Cùng lúc đó, nhận thức về nhựa cũng đã tăng lên. Chính phủ Kenya đã thông qua đạo luật trong đó người sản xuất, bán hoặc thậm chí sử dụng túi nhựa có thể chịu mức phạt lên đến bốn năm tù và 40.000 đô la Mỹ. Khi đến các cảng biển lớn hàng năm, cuộc đua thuyền Volvo Ocean Race, do một doanh nghiệp ô tô hàng đầu tài trợ, cũng hợp tác với Ủy ban Môi trường Liên hợp quốc để nâng cao nhận thức về vấn đề rác biển.
“Các vấn đề về biển đang được quan tâm hơn; dễ quảng bá; trở thành xu hướng và có thể gây quỹ”, Hempson nói. Cứ mỗi khi những vấn đề như vậy nhận được sự chú ý. Hòn đảo Mnemba nhỏ lại nổi bật như điển hình tinh túy về vẻ đẹp tự nhiên được khao khát.
Đó là những khung cảnh sống động, đầy màu sắc từ 400 loài cá được xác định trong vùng biển hòn đảo Mnemba. Hay đó cũng có thể là rạn san hô nguyên sơ, tạo nên một trong những khung cảnh dưới nước ngoạn mục nhất châu Phi.
Khi thuyền quay lại bờ, nhóm bốn chú cá heo vui đùa quanh chúng tôi. Chúng như nhắc nhở rất nhẹ nhàng về tất cả những gì đang cần được bảo tồn.
Tạp chí Harper’s Bazaar Việt Nam số tháng 8/2018