Chanel Thu Đông 2017
Quấn mình trong chiếc áo khoác của người yêu, Diana Veras bước đến studio ở Brooklyn; trong lòng ấp ủ biết bao điều trăn trở chỉ chực chờ tuôn ra. Cả ngày trời, cô thốt lên những tràng cười rạng rỡ. Thanh âm trong trẻo ấy vang vọng trong suốt buổi chụp hình; để cuối cùng vỡ ra theo từng kiểu tạo dáng. Cô thẳng thắn chia sẻ về Instagram; tiêu chuẩn hình thể; và tính đa sắc thái trong thế giới người mẫu. Veras sở hữu loại năng lượng mà chỉ một người mẫu đích thực mới có thể tạo ra; khi hoạt động song song với các nhà sáng tạo như nhiếp ảnh gia; nhà tạo mẫu; giám đốc nghệ thuật; nghệ sĩ trang điểm và làm tóc.
Những đường cong của Veras uốn quanh bìa tạp chí; các chiến dịch nội y; và dĩ nhiên, trang Instagram do chính cô quản lý. “Tôi không muốn bị giám sát. Tôi chỉ muốn là chính mình”, cô nói. Những nhân vật độc đáo như Diana Veras là những điều tạo nên nguồn cảm hứng trong thế giới thời trang. Nhưng sự thúc đẩy về doanh thu khổng lồ đã dẫn đến một hình thái người mẫu mới, khác rất nhiều mẫu phụ nữ giống như Diana: robot.
Đôi khi, trong tương lai không xa (như chỉ vài phút tới), bạn sẽ nhận thấy bản thân đang lướt mình trên các trang mua sắm. Nhấp chuột qua loạt áo khoác; áo thun và đầm váy dạ tiệc; bạn có thể hoặc không thể nhận thấy rằng những hình này đang ôm lấy thân hình của một đại diện kỹ thuật số tương tự như người mẫu; nhưng không phải là một thực thể sống, hít thở như con người.
Những hình ảnh được tạo ra bằng máy tính, có size 0 đại diện cho hình thể hoàn hảo của con người đã được các thương hiệu sử dụng thay cho người mẫu họ đã từng tuyển chọn tại Neiman Marcus, Gilt Group và Saks Fifth Avenue. Và các người mẫu thật sự, chưa bao giờ rơi vào một viễn cảnh như thế. Vì họ tin, robot không bao giờ có thể thay thế được những biểu cảm, tư thế đầy chất nghệ mà họ đang thực hiện trong thế giới thời trang.
Dĩ nhiên, trong cuộc sống, sẽ có những lĩnh vực robot làm tốt hơn con người. Ví dụ điển hình chính là Amazon, với cả “đội quân” robot làm việc ở trong kho – để phân loại và đóng hộp những kiện hàng tiếp theo. Sự lập trình bằng máy tính và kiểm tra lỗi tự động đã khiến cuộc sống của chúng ta dễ dàng hơn rất nhiều. Trong tương lai gần, các thợ xây hay tài xế xe buýt có thể bị thay thế. Nhưng người mẫu lại đòi hỏi sự duyên dáng; thần thái; phong cách và cả tính linh hoạt (theo cả thể chất lẫn tính cách); lại không thể nằm trong số đó.
Thương hiệu và hình ảnh của họ được hình thành rõ nét bởi dư âm từ những người đàn ông, phụ nữ quyền lực và mạnh mẽ; những người đóng vai trò như các chàng, nàng thơ trong thế giới thời trang. Thế giới của Gianni Versace sẽ như thế nào nếu không có Linda, Naomi và Cindy? Hay gần đây hơn, hãy nhìn vào cách đội quân của Shayne Oliver đã chuyển mình thành những đứa trẻ hoang dã để hình thành nên hiện tượng Hood by Air như thế nào. Robot, đơn giản là không thể ghi dấu trong trái tim chúng ta; tâm trí chúng ta; và ví tiền của chúng ta theo cùng một cách ấy.
Người mẫu Diana Veras
Nàng thơ và những nhà sáng tạo nên cái đẹp: Mối quan hệ cộng sinh đầy thú vị
Chỉ còn là vấn đề về thời gian trước khi các nhãn hàng dẹp bỏ những người mẫu thực thụ để thay thế hoàn toàn bằng robot.
Ngành công nghiệp thời trang vốn nổi tiếng bởi những yêu cầu phi thực tế đối với các người mẫu; với nhu cầu không ngừng để đòi hỏi họ thon thả hơn; yên lặng hơn; và nghe lời hơn. Charli Howard, người mẫu và là đồng sáng lập sáng kiến đa dạng hoá All Woman Project; đã trở nên nổi tiếng với việc lên tiếng chống lại sự bất công trong thế giới người mẫu; sau khi cô bị công ty bỏ rơi vì tăng lên vài cân. Cô viết: “Trong trường hợp bạn vẫn chưa nhận ra, thì tôi là một phụ nữ, và là một con người. Tôi không thể cạo xương hông của tôi đi; chỉ để phù hợp với một bộ quần áo có kích thước mẫu hoặc để đáp ứng các ‘tiêu chuẩn agency’.”
Với những yêu cầu không ngừng được đặt ra cho cộng đồng người mẫu; để trông mỏng manh hơn đến mức gần như không thấy được; chỉ còn là vấn đề về thời gian trước khi các nhãn hàng dẹp bỏ những người mẫu thực thụ để thay thế hoàn toàn bằng robot.
Bên cạnh đó, để gia tăng hiệu quả sử dụng và trả tiền cho người mẫu ít hơn; việc các thương hiệu thời trang cắt bỏ những khuôn mặt người mẫu để ghép vào các trang phục sẵn có đã trở nên thông dụng. Động thái này hướng tới những hiệu quả đặc biệt rõ nét trong ngành công nghiệp thương mại điện tử đang ngày càng lớn mạnh, mà ở đó doanh thu từ thương mại điện tử ở Mỹ dự kiến sẽ đạt 684,24 tỷ đô vào năm 2020.
Trong những năm gần đây; ngày càng nhiều người mẫu lên tiếng để đòi lại công bằng cho cộng đồng người mẫu. Những cái tên như Shaun Ross và Lauren Wasser; những người từng bị TSS gạch tên khỏi danh sách người mẫu; giờ đây đang góp những tiếng nói quan trọng cho sự thay đổi cả trong và ngoài ngành công nghiệp thời trang. Gigi Hadid, trong mối hợp tác mới nhất với Tommy Hilfiger, thậm chí còn mô hình hóa các sản phẩm may mặc cho đám đông mua sắm trực tuyến, đã chứng tỏ tầm quan trọng của việc hợp tác toàn diện giữa người mẫu và thương hiệu thời trang.
Bên cạnh đó, các phương tiện truyền thông xã hội cũng đã giúp người mẫu có thêm nhiều vai trò nhất định. Người ta chỉ cần nhìn vào sự nổi tiếng của các siêu mẫu thế hệ Instagram như Kendall Jenner và chị em nhà Hadid, cũng như sự phổ biến rộng rãi hơn của các nhân vật như Hari Nef và Barbara Ferreiral là đủ thấy sự kết nối giữa thế hệ ngôi sao này với những người hâm mộ. Và về phía người trẻ, họ luôn mong được thấy những góc nhìn không bị nhiều chi phối từ thần tượng của họ.
Một công ty đứng đầu phong trào nói không với người mẫu chính là Looklet; chuyên cung cấp dịch vụ scan ba chiều các người mẫu thời trang thật sự và biến họ thành những mannequin. Sử dụng kỹ thuật màn hình xanh, buổi chụp ảnh đòi hỏi ít người hoạt động hơn; loại bỏ nhiều công việc chuyên môn của giám đốc nghệ thuật; nghệ sĩ trang điểm; nhiếp ảnh gia và người mẫu. Thay vì sự nhộn nhịp, náo động của một buổi chụp ảnh thời trang thông thường; Looklet đặt mọi thứ vào sự cô lập tương đối.
Mặc dù Looklet khẳng định các mannequin của họ là những mẫu thời trang thực sự; các chuyển động và tư thế của chúng chỉ mang tính tương đối. Trong video tuyển dụng của thương hiệu, Maria Kruse, trưởng bộ phận cứng của Looklet cũng đã thừa nhận: “chúng tôi đã thực hiện một số điều chỉnh, bởi vì thậm chí các mẫu siêu mẫu cũng không phải hoàn hảo”. Tuy nhiên, câu hỏi được đặt ra ở đây là: Điều gì sẽ khiến một con người hoàn hảo về phương diện khoa học trở nên hấp dẫn?
Robot sẽ thay thế người mẫu: Viễn cảnh không dễ dàng chấp nhận
Có thể nói, ngành thời trang đang đi trên con đường chông gai là chấp nhận và tôn vinh nhân tính; từ các nhà thiết kế đến quần áo và các người mẫu đại diện. Người mẫu, cũng giống như tất cả chúng ta, không chỉ có quyền về nền tảng thể chất; mà còn là tiếng nói và sự chấp thuận để được là chính họ. Một khi chúng ta bắt đầu cho phép các người mẫu được phép yêu quý cơ thể họ; thể hiện quan điểm; tự do hoạt động; chúng ta có thể gửi đi thông điệp tương tự đến những cô gái trẻ. Còn các robot kia, họ gửi đi thông điệp gì?
Các người mẫu như Diana Veras; Charli Howard; Hari Nef; và Iskra Lawrence rất đẹp; bởi câu chuyện và nét độc đáo họ mang đến cho thế giới thời trang. Cuộc sống của họ; nhược điểm của họ; và những sự nhạy cảm của họ chính là điều mà nền công nghiệp này đang cần. Thay vì bác bỏ sự hiện diện của con người thông qua những hình ảnh có số đo và cử chỉ “hoàn hảo”; chúng ta hãy ủng hộ các nhà thiết kế và thương hiệu theo hướng tiếp cận mang tính nhân văn và hợp tác hơn.
Theo Madison Schill, nhà siêu hình học, người mẫu, và nhà sáng lập Mind Over Model.
Bài viết được đăng trên i-d.vice, Harper’s Bazaar lược dịch.
Harper’s Bazaar Việt Nam
