Hoàng Thùy Linh dập tan nghi vấn xâm phạm văn hóa trong See Tình

Hoàng Thùy Linh tại buổi chia sẻ chuyên đề Văn hóa Việt Nam trong âm nhạc hiện đại

Chiến dịch quảng bá cho phim concert Vietnamese: Chúng ta là người Việt Nam tiếp tục với buổi giao lưu với 1500 sinh viên tại Đại học Văn Lang. Tại đây thì Hoàng Thùy Linh, DTAP cùng ekip của dự án đã có cuộc bàn luận về văn hóa Việt Nam trong âm nhạc đương đại.

Tuy nhiên sự chú ý đổ đồn vào một dự án mà ekip Hoàng Thùy Linh sử dụng. Bài nghiên cứu Audience Reception of Vietnamese Folklore Representation in Fairy Tale Music Videos of Hoàng Thùy Linh (Huỳnh Vĩnh Khang, 2024) được sử dụng làm ví dụ. Bài nghiên cứu tập trung mổ xẻ nghi vấn xâm phạm văn hóa của Hoàng Thùy Linh trong MV See Tình (2023).

See Tình và những tranh cãi về bản sắc miền Tây trong bài nghiên cứu

Khung cảnh miền Tây kết hợp với phong cách hoạt họa đầy màu sắc.

Từ 2019, văn hóa dân gian Việt Nam “tái sinh” mạnh mẽ trong nghệ thuật đương đại. Hoàng Thùy Linh là biểu tượng kết hợp thành công yếu tố truyền thống vào âm nhạc, chinh phục cả khán giả trong và ngoài nước. Với giai điệu “tình tình tình tang tang tính tang” bắt tai, bài hát See Tình trong album LINK (2023) nổi danh toàn cầu từ Á đến Âu.

Tuy nhiên, bên cạnh sự ngưỡng mộ, những tranh cãi về việc khai thác văn hóa dân gian cũng nổ ra, đặc biệt là trong các sản phẩm âm nhạc mang đậm màu sắc văn hóa vùng miền.

Hình tượng bông súng quen thuộc trong bữa cơm miền Tây được thể hiện thông qua thời trang

MV See Tình là một ví dụ điển hình cho thấy sự đa dạng trong cách khán giả tiếp nhận và đánh giá các yếu tố văn hóa vùng miền. Nhóm khán giả ủng hộ nhận ra và đánh giá cao các yếu tố đặc trưng của miền Tây như ghe thuyền, cá tôm, hàng lu nước, cây dừa…

Nhóm phản đối gay gắt hơn, cho rằng MV thể hiện sai lệch nhiều nét văn hóa miền Tây, đặc biệt là cung cách ăn uống thể hiện qua phân cảnh lẩu cù lao. Họ bày tỏ nghi ngờ về việc Hoàng Thùy Linh, một nghệ sĩ miền Bắc, có đủ bản sắc miền Tây để thể hiện văn hóa nơi đây hay không.

Trong MV Hoàng Thùy Linh và stylist Hoàng Ku biến khăn rằng thành váy xếp ly.

Nghiên cứu chỉ ra những cá nhân ở nhóm phản đối phần đống lớn lên tại miền Tây nên sẽ có đánh giá gắt gao hơn. Họ so sánh những gì được thể hiện trong MV với cuộc sống thực tế, từ đó đưa ra những nhận xét mang tính cá nhân. Tương tự đó Hoàng Thùy Linh cũng bị ảnh hưởng bởi văn hóa vùng miền đã gắn bó với cô suốt cuộc đời.

>>> ĐỌC THÊM: HOÀNG KU LÝ GIẢI CÁCH ĐƯA MIỀN TÂY VÀO MV SEE TÌNH CỦA HOÀNG THÙY LINH

Ảnh hưởng của bản sắc văn hóa và góc nhìn cá nhân Hoàng Thùy Linh

Phim của Hoàng Thùy Linh ghi lại hành trình tạo nên đêm diễn vào 2 năm trước. Ảnh: Hải Nguyễn

Những nhận định trên khá tương đồng với những ý kiến của Hoàng Thùy Linh trong phim tài liệu Vietnamese: Chúng ta là người Việt Nam. Sau phần giới thiệu ở đầu, khoảng giữa của phim chủ yếu tập trung vào quá trình lên ý tưởng cho đêm concert 29/9/2023.

Lúc này, tuyến truyện chính nói về sự phức tạp của việc kết hợp văn hóa truyền thống làm sao cho đúng nhưng vẫn phải hiện đại và hài hòa. Đặc biệt là khi Hoàng Thùy Linh mong muốn mình có thể bao quát văn hóa cả ba miền.

Văn hóa thờ Mẫu trên sân khấu Vietnamese Concert

Hoàng Thùy Linh quê gốc tại Vĩnh Phúc và lớn lên tại Hà Nội, nên những sản phẩm âm nhạc đầu tiên của cô mang đậm dấu ấn văn hóa dân gian miền Bắc. Từ việc sử dụng thơ Hồ Xuân Hương trong Bánh Trôi Nước (2016), tín ngưỡng thờ Mẫu trong Tứ Phủ (2019) đến album Hoàng (2019), cô đã khéo léo lồng ghép những yếu tố văn hóa Bắc Bộ vào âm nhạc của mình.

Trang phục khăn mỏ quả làm từ lụa Lãnh Mỹ A của Hoàng Thùy Linh trong MV Bo Xì Bo

Tuy nhiên, đến album LINK (2023), Hoàng Thùy Linh bắt đầu mở rộng phạm vi khám phá văn hóa, thử nghiệm kết hợp văn hóa của nhiều vùng miền khác nhau. MV Bo Xì Bo là một ví dụ điển hình, với tạo hình khăn mỏ quạ nhưng lại sử dụng lụa Lãnh Mỹ Anh của miền Tây. Kết hợp giữa điệu múa Lâm Thôn của người Khmer và quần áo phong cách preppy nhiều màu sắc.

Sự đa dạng trong cách tiếp nhận của khán giả đối với các yếu tố văn hóa dân gian trong MV của Hoàng Thùy Linh cho thấy sự khác biệt trong góc nhìn cá nhân, xã hội và văn hóa. Tuy nhiên, mục tiêu xuyên suốt của cô là bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống một cách tôn trọng. Cô tin rằng, nghệ sĩ có thể biến tấu nghệ thuật theo góc nhìn riêng, nhưng vẫn phải đảm bảo tính xác thực và tinh thần của văn hóa truyền thống.