Nghệ thuật Đờn Ca Tài Tử lên trang chủ Google ở Việt Nam

Hình ảnh đồ họa Đờn ca tài tử của Việt Nam do nghệ sĩ Camelia Pham minh họa trên trang chủ Google. Nguồn: Google

Vào ngày 5/12 hôm nay, trang chủ tìm kiếm của Google khiến cộng đồng mạng Việt Nam sửng sốt khi thay thế logo Google thường thấy bằng hình ảnh Google Doodle được minh họa hình ảnh của nghệ thuật Đờn ca tài tử. Đây là một loại hình nghệ thuật lâu đời của Việt Nam được ảnh hưởng từ cuối thế kỉ 19 từ nhạc lễ Nhã nhạc cung đình Huế.

Google Doodle kỷ niệm một thập kỷ Đờn ca tài tử được vinh danh quốc tế

Cách đây đúng 10 năm, vào ngày 5/12/2013, UNESCO đã công nhận Đờn ca tài tử là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Vì vậy, Doodle đã đưa hình ảnh Đờn ca tài tử lên trang chủ nhân kỷ niệm tròn một thập kỷ loại hình nghệ thuật Việt Nam này được sự công nhận từ quốc tế.

Có thể thấy Google rất kỹ càng trong việc tìm hiểu về loại hình này khi sử dụng hình ảnh đồ họa quen thuộc do nghệ sĩ Camelia Pham minh họa. Người dùng sẽ nhìn thấy những trang phục áo dài, đàn tì bà, đàn tranh. Đây đều là những chi tiết văn hóa đặc trưng của bản sắc Việt Nam trong loại hình nghệ thuật âm nhạc Đờn ca tài tử.

Hình ảnh đồ họa Đờn ca tài tử của Việt Nam do nghệ sĩ Camelia Pham minh họa trên trang tìm kiếm Google. Nguồn: Google

Dòng thông tin ngắn về Đờn ca tài tử trên Google. Nguồn: Google Doodle.

Khi nhấp vào hình ảnh trên, sẽ có một đoạn giới thiệu từ Google: “Hôm nay, Doodle tôn vinh nghệ thuật Đờn Ca Tài Tử, một thể loại nhạc thính phòng truyền thống đến từ miền Nam Việt Nam.”

Đồng thời, sẽ có một đường dẫn riêng đến phần nội dung. Các bạn bè quốc tế có thể thông tin qua thiểu biết thêm về di sản văn hóa này tử Việt Nam.

VUI VUI

Google Doodle là một hình ảnh đặc biệt tạm thời, thay thế logo Google trên trang chủ tìm kiếm, nhằm kỷ niệm những ngày lễ, hoạt động đặc biệt hay các nhân vật đáng quan tâm trong lịch sử.

Những hình ảnh doodle sẽ thay đổi tùy theo vị trí địa lý khác nhau. Ví dụ như vào ngày hôm nay, những tài khoản có định vị tại Việt Nam sẽ nhìn thấy hình ảnh về Đờn ca tài tử.

Ngược lại, tại Thái Lan, Google Doodle sẽ hiển thị hình ảnh chào mừng Ngày của Cha. Bởi người Thái kỷ niệm Ngày của Cha vào ngày 5/12 hàng năm. Đây là ngày nghỉ lễ quốc gia ở Thái Lan. Vào ngày này, các trường học và các doanh nghiệp đóng cửa để kỷ niệm tình cha trên khắp đất nước.

Đây quả thật là một khám phá thú vị về Google Doodle. Đồng thời, có thể thấy việc Google rất quan tâm đến những văn hóa của từng quốc gia khác nhau.

Quá trình hình thành và phát triển của Đờn Ca Tài Tử

Giai điệu đờn ca tài tử có bắt nguồn từ khoảng năm 1885 trong các buổi lễ nghi và âm nhạc của Cung đình Huế. Tuy nhiên sau đó, vì sự sụp đổ của chế độ phong kiến, những người dân đã đi cư vào vùng Nam bộ. Mang theo những yếu tố cốt lõi của loại hình nghệ thuật này, người dân đã kết hợp cùng các yếu tố dân ca phía Nam để tạo ra đờn ca tài tử.

Nhã nhạc Cung đình Huế. Nguồn: Tạp chí Văn hóa và Phát triển.

Theo những tài liệu tham khảo lịch sử, chữ “tài tử” trong Đờn ca tài tử có nghĩa là dùng để chỉ những người trình diễn không lấy loại hình ca nhạc này làm phương tiện mưu sinh mà chỉ để giải trí và gửi gắm tâm sự. Chính điều này đã làm nên một đặc điểm đặc biệt của đờn ca tài tử là: tính ngẫu hứng. Từ đó, có một hiện tượng văn hóa tại miền Nam bộ khi những nhóm đờn ca tài tử sẽ hội họp cùng nhau, trao gửi những tâm sự trong từng giai điệu và biểu diễn.

Hình ảnh một nhóm Đờn ca tài tử Nam bộ năm 1911. Nguồn: Wikipedia Phạm vi cộng đồng

Hiện nay, vì xu thế âm nhạc địa chúng và sự ảnh hưởng từ các thiết bị điện tử. Nguyên bản gốc về nghệ thuật biểu diễn Đờn ca tài tử không còn phổ biến. Đa số các buổi biểu diễn hiện nay đều có sự can thiệp từ các thiết bị điện tử âm thanh. Điều này khác xa với nguyên tác sử dụng những nhạc cụ truyền thống ban đầu. Vì vậy, sự công nhận từ UNESCO là động lực nhằm bảo tồn và gìn giữ loại hình nghệ thuật này.

Những lần Google Doodle vinh danh văn hóa Việt

Google Doodle là những biểu tượng hình ảnh của logo Google với những biểu tượng, hình ảnh thay thế tạm thời cho biểu tượng trên trang chủ của Google nhằm chào mừng các ngày lễ, các sự kiện, thành tựu và con người. Việc này để quảng bá và vinh danh các giá trị văn hóa từ các quốc gia khác nhau trong đời đại kĩ thuật số.

Google Doodle chào mừng Ngày Quốc khánh Việt Nam 2/9. Nguồn: iDesign

Bên cạnh những dịp lễ lớn, Google còn vinh danh những nhà hoạt động nghệ thuật, xã hội tiêu biểu của Việt Nam như nghệ sĩ Trịnh Công Sơn, hoạ sĩ Bùi Xuân Phái,…Hay những món ăn truyền thống phổ biến như Phở.

Google Doodle vinh danh họa sĩ Bùi Xuân Phái. Nguồn: iDesign

Trong thời đại kĩ thuật số, sự xa rời các văn hóa dân tộc đang ngày một hiện rõ. Vì vậy, việc Google Doodle tôn vinh hình ảnh loại hình nghệ thuật này là một niềm vinh dự, đồng thời cho thấy nỗ lực giữ gìn bản sắc văn hóa trong thời đại 4.0.