Bắt đầu phát sóng từ năm 2003 tại Mỹ, show truyền hình thực tế The Simple Life (Cuộc sống đơn giản) đã tạo nên cơn sốt, một phần nhờ sự góp mặt của hai kiều nữ siêu quậy: Paris Hilton và Nicole Richie. Trong series phim, cả hai đã bỏ hết những gì là lối sống vật chất xa xỉ phức tạp để thâm nhập từng mảnh đời đơn giản giả lập, như làm phụ nữ nông thôn hay lăn lộn đủ nghề trên phố để kiếm sống. Người xem nhận ra ít, nhiều lời giải cho những băn khoăn như: Sống đơn giản, tránh phức tạp có dễ dàng? Bản lĩnh biến điều phức tạp thành đơn giản của mỗi người mạnh đến đâu?
Có đơn giản khi cứ… đơn giản mà sống?
Điều thú vị là, dứt phim, cuộc sống đời thực của hai kiều nữ hậu The Simple Life này thay đổi 180 độ. Đó không còn là kiểu quậy phá bất cần đời như trước khi họ vào vai, cũng không là lối sống đơn giản ẩn mình như trong từng tập phim, mà là cuộc đời tỏa hào quang của hai nữ doanh nhân thành đạt ở nhiều lĩnh vực, từ nghiệp diễn đến tay nghề thiết kế mỹ phẩm, thời trang và từ thiện. Có thể là bài học từ phim đã giúp cả hai biết khôn khéo cân bằng sự phức tạp cuộc sống của mình và có lẽ họ cũng đã đồng tình một điều, sự đơn giản hay phức tạp đều có sức mạnh khuynh đảo cuộc sống mỗi người.
Nhìn vào đời thực, định nghĩa một cuộc sống đơn giản có vẻ… không đơn giản. Nếu hỏi cụ thể “đơn giản mà sống” là sao và vì lẽ gì cứ nên đơn giản mà sống, e rằng nhiều người “ngọng miệng”.
Đi tham vấn những nhà tâm lý thì được câu trả lời cũng khá mơ hồ: đó là “hạnh phúc”. Theo họ, chính cái đích hạnh phúc mới là ranh phân định giữa sống đơn giản và sống phức tạp. Bản chất của hạnh phúc là đơn giản, nhưng vì ham muốn mà con người làm mọi thứ trở nên phức tạp. Sống đơn giản là để đạt hạnh phúc và muốn sống đơn giản mỗi người phải hiểu mình là ai, đang ở vị thế nào, bản chất là gì, sở thích đam mê ra sao rồi cật lực biến những đáp án ấy thành những điều quan trọng nhất để đeo đuổi trong đời. Còn về lý do nên sống đơn giản? Cũng theo các nhà tâm lý, người sống “càng có ít thứ càng tốt”, biết thả lỏng khi dòng đời trôi êm và gượng lại để lướt theo nhịp sống riêng khi đời nổi sóng, tất sẽ vui vẻ, thoải mái, tâm tịnh.
Tuy nhiên trong thực tế, đơn giản chỉ dễ có khi người ta còn nhỏ, nghèo khó, thất thế. Đến lúc giàu sang sẵn của ăn của để, đạt địa vị chức tước, phức tạp sẽ ùa đến với đầy dẫy cám dỗ khiến mỗi người lại phải bắt đầu chiến đấu. Chắc gì những kẻ đang có một gia đình nhỏ êm đềm, sống gần như chẳng tham sân si gì nhiều, dám tự tin là mình không bao giờ phải đương đầu với sóng lũ phức tạp. Phải chăng cần nhìn vào hệ lụy một cuộc sống phức tạp người ta mới vỡ lẽ nhiều về cuộc sống đơn giản?
Chọn đơn giản hay phức tạp hóa đời mình?
Ai cũng muốn sống chơn chất, vô tư, hồn nhiên, đơn sơ như ngày còn bé nhưng rồi ai cũng phải lớn. Xưa kia không điện, không quạt người ta tìm đến bóng râm để được mát. Ngày nay người ta có thể lại phải nhức đầu chỉ vì chọn mua một chiếc… máy lạnh. Lối sống hồn nhiên của người tiền sử chỉ còn trong mơ nên đa số nhân loại bị cuốn vào kiểu sống phức tạp hơn của một xã hội hiện đại. Có kẻ lăn lộn kiếm sống để không thua kém ai, tâm địa đầy toan tính, thủ đoạn, lọc lừa đến nỗi bị xã hội mai mỉa. Họ ôm nhiều mục tiêu phù phiếm và để vuột khỏi tầm tay những chuẩn sống cần vươn tới như hạnh phúc, niềm vui, trách nhiệm, bổn phận, sự sẻ chia, thông cảm… những tiêu chí mà một người sống đơn giản cho là ý nghĩa.
Khi nhà bác học Albert Einstein cảnh báo “Mọi thứ đều nên đơn giản như nó vốn có, nhưng không nên đơn giản hơn” là ông muốn ám chỉ con người phải tự chịu trách nhiệm khi đơn giản hay phức tạp hóa đời mình.
Một cuộc sống quá đơn giản có khi bị đánh giá là thiếu năng động, ù lì, kém liều lĩnh, không sáng tạo gây trì trệ sự phát triển của xã hội. Họ có thể bị đánh đồng với những kẻ lười nhác, hạn hẹp chí tiến thủ, sống tự ti, mặc cảm… vốn cũng đang cho là mình sống đơn giản. Ở mặt trái kia lại là một nghịch lý khác. Nỗ lực vùng vẫy thoát khỏi guồng quay phức tạp để trở về cuộc sống đơn giản có thể là khổ ải với người này nhưng lại là thử thách thú vị với kẻ kia. Nữ sỹ George Sand đã từng viết: “ Sự đơn giản là thứ khó nắm bắt nhất trên đời”. Có lẽ phần lớn phụ nữ bình dân khi nhìn vào cuộc sống quay cuồng những tranh đấu, bon chen, kèn cựa, giành giựt và thị phi của giới doanh nhân, giải trí, chính sự… sẽ buông ra những kết luận nghe đầy ẩn ý tiêu cực như “môi trường phức tạp”, “tình huống phức tạp” hay “thành phần phức tạp”. Còn chính người trong cuộc là những doanh nhân, diễn viên hay chính khách lại mặc nhiên thừa nhận một cách tích cực rằng chính cuộc sống đã là một sự phức tạp. Họ hiểu con người, từ chào đời đến nhắm mắt, luôn phải theo đuổi nhiều thứ và có thế mới đáng sống. Họ biết cuộc sống vốn khắc nghiệt sẽ càng cam go hơn khi phải đối đầu với nó, là một chiến trường bao gồm nhiều “chảo lửa” từ tình ái, tiền tài, danh vị, uy tín đến đam mê và cả sự bất mãn với những gì chưa thấy đủ… mà họ cần chiến thắng. Họ nhận ra phức tạp đời họ phải là hàng loạt những sự đơn giản được chấp nhận đúng thời điểm thích hợp và cũng nhìn ra thứ hạnh phúc giản dị đang nằm ẩn trong chính sự phức tạp ấy, nên họ quyết tìm cách trục ra cho bằng được.
Đời hạnh phúc hơn khi…
Có nhiều cách lựa chọn phương thức đơn giản hóa cuộc đời phức tạp và thú vị hóa cuộc sống đơn giản. Người thức thời thuận theo tinh thần của nhà thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm “Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ, người khôn người đến chốn lao xao”. Kẻ bình dân cố gắng sống vừa đủ nhu cầu vừa giảm ham muốn. Riêng những ai bị gán tiếng đang sống trong “môi trường phức tạp” lại lấy bí quyết cân bằng làm lẽ sống. Thế nên, khi nghe những người đẹp làng giải trí Việt như Thanh Hằng, Ngọc Quyên, Hồng Đào tâm sự “cần biết cách đơn giản hóa và chấp nhận tất cả mọi việc để vui vẻ”… phải hiểu là họ đang tự chiến đấu để khỏi sa vào vòng kim cô của rắc rối showbiz, những bẫy rập tình, tiền và hậu trường danh lợi đầy đấu đá. Nữ nghệ sỹ Diệu Hương từng chia sẻ rằng cuộc sống đơn giản hay phức tạp là do sự lựa chọn của mỗi người, không phụ thuộc người đó có phải là nghệ sĩ hay không. Còn những Paris Hilton, Nicole Ritchie lại lấy sự khôn ngoan đeo đuổi và biến các mục tiêu lớn trong đời mình thành hiện thực làm van điều tiết cuộc sống phức tạp vốn có. Tất cả đều cần sự can đảm, tuân thủ kỷ luật sống, kiên nhẫn, chọn hướng đi và mục tiêu rõ ràng.
Thực ra, hạnh phúc đâu phải chỉ có khi ta sống đơn giản. Cuộc đời, dù đơn giản hay phức tạp, nếu thụ động chấp nhận hay làm nô lệ cho chúng, ta đều đánh mất hạnh phúc. Điểm cộng của một đời sống phức tạp mà không bị quay cuồng là khi cuộc đời ấy đầy tính nhân văn, phục vụ cộng đồng và giúp chủ nhân sở hữu thứ cảm giác chiến thắng chính mình. Đối đầu với phức tạp, họ không chạy trốn mà biết khôn khéo, liều lĩnh, nhạy cảm và cả tinh tế nữa để sẵn sàng chấp nhận mặt trái của mọi vấn đề. Một người thông minh thường hiểu tham, sân, si dẫn đến phức tạp nhưng cũng hiểu rằng đời sẽ đơn giản nếu biết hướng tham, sân, si đi theo hướng mình muốn.
Dễ mấy người có được những trải nghiệm hai mặt đơn giản và phức tạp của cuộc sống như nữ diễn viên lão làng Meryl Streep. Bà là người phụ nữ sống phức tạp cả đời trong vô số vai diễn, nhưng chính đời thực của bà lại được đơn giản hóa đến mức trở thành nghệ thuật. Bởi mỗi khi vào một vai diễn mới, Meryl tự xem như mình đang bước vào một cuộc sống phức tạp nữa. Qua chúng, bà chắt lọc ra sự đơn giản đúng nghĩa để sống một cách hạnh phúc khi trở về đời thực.
HÃY ĐƠN GIẢN MÀ SỐNG:
+ Nếu bạn có thức ăn, quần áo mắc trong tủ, một mái che trên đầu và một chỗ để ngủ là bạn đang giàu có hơn 75% người khác trên thế giới.
+ Nếu bạn có tài khoản trong ngân hàng, tiền trong ví và ít của để dành là bạn đang nằm trong số 8% những người giàu có trên thế giới.
+ Nếu bạn chưa phải trải qua mối nguy hiểm vì chiến tranh, hoặc đói nghèo, bạn đang may mắn hơn 500 triệu người đang sống khốn khổ.
+ Nếu bạn còn có thể đọc được những dòng chữ này, bạn còn tốt số hơn 3 tỷ người trên hành tinh, bởi họ không biết đọc biết viết.
Người nổi tiếng nói:
Kate Winslet – “Tôi tự biết mình là ai!”
Ngôi sao có vai diễn để đời trong bộ phim giành 11 giải Oscar, Titanic (1997), luôn tự nhủ với mình điều ấy. Kate Winslet đang giữ kỷ lục nữ diễn viên trẻ nhất được đề cử nhiều giải Oscar. Kiên nhẫn theo đuổi mục tiêu là một trong những bí quyết đơn giản hóa cuộc sống và Winslet đã làm vậy để cuối cùng cũng được tưởng thưởng bằng một tượng vàng Oscar.
Cô gái đến từ đảo quốc sương mù này nổi tiếng với quan điểm tránh càng xa càng tốt những lối sống nổi loạn, rối bời scandal của thế giới showbiz. Giữa hào quang của Titanic mà Winslet vẫn được giới giải trí tuyên danh “một trong các nữ diễn viên không bị bao vây ở Hollywood”. Cô đã xây dựng cho mình một cách sống trung hoà, để cũng chính nhờ đó, cô thể hiện hoàn hảo các vai diễn, từ bi kịch cùa Shakespeare đến những vai cô gái hiện đại, gợi tình.
Nữ diễn viên người Anh được mọi người biết đến với khả năng diễn xuất đa dạng, nhưng cô không muốn để cuộc đời trở thành phức tạp. Kate Winslet sống thực với chính cả ngoại hình mình có, điều không hề đơn giản với các kiều nữ showbiz. Cô đã từng kiện nhiều tạp chí vì đã dùng kỹ xảo sửa ảnh cô cho thon gọn khi đưa lên bìa, kiện họ đã đăng các thông tin sai là cô ăn kiêng giữ dáng. Cô cũng chọn lối sống ăn chay và tham gia từ thiện để tâm hồn nhẹ nhõm thơi thới.
Mục tiêu đi đến cuối cuộc đời giản đơn của Kate Winslet rất rõ ràng khi cô tuyên bố “Tôi muốn chấm dứt như huyền thoại Judi Dench, nghĩa là chăm chỉ làm việc, thực hiện những điều ưa thích bất kể lớn hay nhỏ và muốn mình trở thành một người từng trải cuộc sống”.
Lindsay Lohan – Tự làm đời mình phức tạp
Cánh phóng viên thường đặt một câu hỏi với Lindsay Lohan mà cô không trả lời được là “Tại sao bạn lại thích sống một cuộc đời phức tạp như thế?”. Khác hẳn sự thay đổi của Paris Hilton hay Nicole Richie sau The Simple Life, mặc dầu đã thành công với Cô nàng rắc rối (Confessions of a Teenage Drama Queen), cuộc sống ngoài đời của Lindsay Lohan vẫn cứ tiếp diễn từ rắc rối này đến rắc rối khác.
Ba tuổi, Lindsay đã làm mẫu cho hãng Ford rồi từ đó xuất hiện trong khoảng hơn 60 phim quảng cáo truyền hình. Năm 1996, cô bước hẳn vào nghiệp diễn trong series phim truyền hình Another World và kế tiếp là những hợp đồng phim với Walt Disney Pictures. Với biệt danh LiLo, ngay bộ phim đầu tiên với Disney, Lohan đã quậy tưng trong The Parent Trap đem đến thành công doanh thu và nhận về một giải Nghệ sĩ trẻ. Tuy nhiên, vai chính trong Confessions of a Teenage Drama Queen mới thực sự góp phần đưa Lindsay Lohan trở thành một trong những diễn viên được yêu thích nhất, một vai diễn mà Lohan được “sống” rất thật với mình, bởi ngoài đời cô cũng là một… “nữ hoàng siêu quậy”. Cuộc đời phức tạp của Lohan Lindsay có lúc được chính cô biện minh rằng “rắc rối cứ… tìm đến tôi”.
-“Sự đơn giản là then chốt của toàn bộ vẻ sang trọng đích thực” – Bà hoàng thiết kế thời trang Coco Chanel
–“Biến điều đơn giản thành phức tạp là chuyện thường, còn đơn giản hóa tối đa được sự phức tạp, đó mới là sáng tạo” – Huyền thoại trình tấu violon cell nhạc jazz thế giới Charles Mingus.
Bài: Trung Ngọc. Ảnh: Getty Images
