Cách nào bồi đắp nguồn cảm hứng sáng tạo?

Cảm hứng sáng tạo thường bộc phát như không chủ định, nhưng thực ra đó là kết quả của những suy nghĩ có chủ định trước đó

 Celine Dion chinh phục khán giả toàn thế giới bằng nguồn cảm hứng vô tận trong mỗi âm thanh cất lên

Khi có niềm vui và hứng thú, tự nhiên trong mỗi chúng ta sẽ có mong muốn dốc toàn thời gian và tâm sức để thực hiện cho bằng được điều mình muốn làm.  Nguyên lý khoa học của hiện tượng này là khi con người vui vẻ, thoải mái, não tiết ra dopamine tăng cường sự tập trung, tăng năng suất làm việc và tác động vào mong muốn cố gắng của con người.

Ở lĩnh vực sáng tạo nghệ thuật, nhiều kiệt tác là kết quả của khoảnh khắc cảm hứng dâng tràn và tập trung cao độ của người nghệ sỹ. Nhiều bức họa nổi tiếng trong những họa phẩm đắt giá nhất hành tinh của danh họa Hà Lan Vincent Van Gogh như Hoa diên vỹ, Hoa hướng dương, Chân dung bác sỹ Gachet… đã được hoàn thành chỉ một thời gian ngắn trong sự nghiệp sáng tác khoảng 10 năm nhưng đầy thành tựu của họa sỹ bất hạnh này. Ở Việt Nam, nhà thơ Hoàng Cầm đã sáng tác bài thơ Bên kia sông Đuống chỉ trong một đêm cảm xúc bùng dậy mãnh liệt khi nghe tin giặc Pháp đánh phá quê hương Kinh Bắc của mình.

Thế nhưng cảm hứng là một dạng cảm xúc tức thời, là kết quả của sự kích thích một phần vùng vỏ não, tồn tại không lâu bền. Điều đó lý giải vì sao làm việc theo cảm hứng chỉ thích hợp với một số dạng thức sáng tác đơn lẻ như làm thơ, vẽ tranh, viết ca khúc… Với yêu cầu hoàn thiện sản xuất một sản phẩm bao gồm nhiều công đoạn sáng tạo, cảm hứng đơn lẻ không đủ để tạo nên hiệu quả tối ưu. Điều này thể hiện rõ trong thời trang, điện ảnh…những lĩnh vực sáng tạo không dừng lại ở nghệ thuật mà đã và đang trở thành nền công nghiệp mang lại nguồn cảm hứng và cơ hội cho hàng nghìn người. Một bộ trang phục cao cấp có thể bắt đầu từ một tia chớp của ý tưởng sáng tạo, nhưng thực tế đó là thành quả của quá trình suy nghĩ, tạo mẫu của nhà thiết kế, là hàng trăm giờ may đo ráp đồ của nghệ nhân. Mỗi phút phim hoạt hình 3D phát hành trên toàn cầu là sản phẩm nhiều giờ làm việc của các bộ phận hình ảnh, kỹ xảo, âm thanh.

Cảm hứng có tự đến?

Nhà văn Mỹ Jack London từng nói: Bạn không thể chờ đợi cảm hứng, bạn phải theo đuổi nó với rất nhiều nỗ lực. Cảm hứng chỉ có giá trị khi người ta kịp nắm bắt và có quá trình làm việc với thời gian tập trung cao độ, phát huy các kỹ năng mình đã có cùng với quá trình học hỏi không ngừng. Một số người lầm tưởng cảm xúc sáng tạo đòi hỏi sự tự do hoàn toàn đến mức nổi loạn, nhưng những người có niềm đam mê và tư duy sáng tạo thường có sự tập trung cho mục tiêu cuối cùng. Họ buộc phải đặt ra kế hoạch, tiến độ thực hiện và lao động nghiêm túc. Ca sỹ nói tiếng Pháp Celine Dion khi đã thành công vang dội ở châu Âu, châu Úc…vẫn không dừng bước. Cô đã bỏ ra hai năm học tiếng Anh để trở thành một diva hàng đầu mang tiếng hát tràn đầy cảm hứng chinh phục khán giả toàn thế giới. Nhà văn J.K. Rowling, để sáng tạo nên thiên truyện Harry Potter, không chỉ dừng lại ở việc ghi chép lại ý tưởng đã nảy sinh trên chuyến tàu bị trễ từ Manchester đến London vào năm 1990. Người mẹ đơn thân khi ấy đã mất hàng giờ bên chiếc máy đánh chữ mỗi đêm tại một quán café ở Edinburgh vừa gõ chữ vừa trông nom cô con gái còn cuốn tã Jessica. Tất cả chỉ nhằm hoàn thành tập truyện Harry Potter đầu tiên kịp thời hạn đặt ra để gửi nhà xuất bản.

Có hứng mới làm thì sẽ không làm được việc gì bền lâu.  Còn nếu làm mà không có cảm hứng, người sáng tạo sẽ trở thành người thợ. Người thành công trong lĩnh vực sáng tạo là người biết cách cân bằng giữa hai yếu tố này. Cảm hứng không tự nhiên sinh ra mà hoàn toàn có thể bồi đắp. Có những nhà văn tìm được lối thoát cho nhân vật trong cả lúc ngủ nếu như trước đó họ nghĩ rất nhiều về đề tài mình đang theo đuổi.

Nhà thiết kế thiên tài Alexander McQueen đã chinh phục cả thế giới với những thiết kế bay bổng, là kết quả từ những đêm làm việc đến khuya trong xưởng may và cả những chuyến đi chạy trốn ánh đèn flash sau các đêm diễn thành công. Ông đã làm việc mà không để ý quá nhiều đến ham muốn được nổi tiếng hay tiền bạc, đơn giản ở ông là sự say mê khao khát làm đẹp cho phái nữ.

alexander-mcqueen savage beauty_ibtimes.co.uk

Thiết kế đầy sáng tạo của Alexander McQueen

Bí quyết bồi đắp cảm hứng sáng tạo

Chúng ta không nhất thiết phải thành công theo cách của thiên tài hay nghệ sỹ, nhưng có một sự thật là cảm hứng sáng tạo hoàn toàn có thể bồi đắp và phát huy. Làm chủ nguồn cảm hứng sáng tạo sẽ khiến chúng ta theo đuổi được những mong muốn của mình, nâng cao khả năng thành công cho mỗi ý tưởng, có thêm cách làm mới trong mỗi công việc và khiến bạn hứng thú hơn với những nhiệm vụ vẫn lặp đi lặp lại hàng ngày.

Hãy tham khảo 5 cách giúp bạn thêm năng lực sáng tạo:

1/ Lên dàn ý: Ý tưởng sẽ hoàn thiện ngay từ khi bạn có những hình dung ban đầu.

2/ Thử thay đổi cách làm quen thuộc. Ghi chép lại tất cả những gì đến trong đầu bạn, bao gồm cả những giấc mơ và sự tưởng tượng.

3/ Tạo dựng môi trường làm việc thân thiện (đồng nghiệp, bạn bè chung cảm hứng). Những cuộc trò chuyện tương tác mang đến nhiều ý tưởng và cả sự hứng thú.

4/ Hãy nhìn xa trông rộng: nghĩ xa hơn khả năng của những điều kiện ban đầu.

5/ Ăn gì đó và nghỉ khi mệt. Não cũng như cơ thể, cần nghỉ ngơi và nuôi dưỡng với nguồn năng lượng tích cực.

Người nổi tiếng nói

Donatella Versace, Giám đốc sáng tạo hãng thời trang Ý Versace: “Sự sáng tạo đến từ những ý tưởng có vẻ mâu thuẫn với nhau”.

TalkingPoints_TamLy_donatella-versace

Steve Jobs, Cựu Chủ tịch hãng máy tính Apple: “Sáng tạo thực chất là liên kết sự vật. Khi bạn hỏi người có tính sáng tạo cách làm như thế nào, họ sẽ ngượng nghịu không biết trả lời sao. Sáng kiến hiển nhiên đến với họ vào một lúc nào đó”.

TalkingPoints_TamLy_stevejobs-3

Bài: Mỹ Trang. Ảnh: Getty Images

Xem thêm