Con đường sáng tạo của Christi Flis dần tháo bỏ những tầng âm thanh chồng chất. Cô tìm thấy vẻ đẹp nguyên sơ trong khoảng lặng đủ rộng để một hợp âm tự ngân, hiện hữu trọn vẹn như một mạch đập riêng. Với cô, sự trọn vẹn đến khi nhiệt thành sánh đôi cùng tiết chế, để nét giản dị trở thành phông nền làm xúc cảm bừng rõ như vệt sáng rạch qua màn đêm.
Trong khoảnh khắc tĩnh lặng giữa nhịp sống sáng tạo, tinh thần chiêm nghiệm được dệt khéo léo trong từng lời cô thốt ra. Christi Flis học cách lắng nghe chính mình, chọn sống chậm rãi và ý thức, để âm nhạc mở rộng biên độ, mang sắc thái điện ảnh, rộng lớn như một vũ trụ nội tâm. Đó là hành trình đối thoại, nơi cô bước ra khỏi nhu cầu chứng minh để đến với khát vọng biểu đạt, từ náo động trở về lặng thinh.
Christi Flis và tiếng nói của đa chiều
Không gói gọn trong vai trò nghệ sĩ trên sân khấu, cô là người phụ nữ khoác lên mình “làn da thứ hai” mang tên thời trang. Từ sự mềm mại của slip dress thập niên 1930, cuồng nhiệt glam rock 1970, tinh giản 1990 cho tới gu thẩm mỹ loạn nhịp của 2000, mỗi bộ trang phục đều hóa thành ký ức, thành cuộc trò chuyện với những bóng dáng phụ nữ đi trước, đồng thời trở thành cách cô thổi nhịp thở mới vào di sản cũ.
Trong quỹ đạo chậm rãi, Christi Flis dựng cho mình những nghi thức giữ thăng bằng: viết tự do lúc bình minh, thắp palo santo như mật hiệu để cơ thể nhận ra đây là vùng đất an toàn cho sáng tạo. “Tôi viết từ những vết sẹo đã lành, chứ không từ vết thương còn rỉ máu,” cô khẽ nói.
Vẫn có lúc cô đối diện sự chao đảo. Một bản nhạc không nhịp, không điệp khúc, trôi chậm như dòng sông ngập ngừng, từng gieo hoài nghi cho cả ê-kíp lẫn chính cô. Nhưng Christi Flis chọn để nó tồn tại. “Có thể nó sẽ chẳng bao giờ vang lên trên sóng radio, nhưng tôi tin nó sẽ tìm đến người cần nó,” cô chia sẻ.
HARPER’S BAZAAR: Christi, âm nhạc của bạn luôn mang một lõi cảm xúc mạnh mẽ. Gần đây, có cảm giác như âm thanh của bạn trở nên điện ảnh và rộng mở hơn. Điều gì đã ảnh hưởng đến hướng đi mới này?
CHRISTI FLIS: Tôi dành nhiều thời gian ngồi trong sự tĩnh lặng hơn. Trước đây, tôi lấp đầy từng giây trong một ca khúc bằng giọng hát, bè phối, lớp sản xuất. Nhưng gần đây, tôi bị cuốn hút bởi cảm giác tiết chế. Có điều gì đó vô cùng chân thật khi để một hợp âm ngân vang và cứ thế tồn tại. Tôi nghĩ điều này đến từ cách tôi đang sống chậm lại, có chủ đích hơn, tự hỏi bản thân thực sự muốn nói điều gì. Cuộc sống dường như giản lược đi khi bạn ngừng chạy trốn khỏi sự yên lặng. Sự dịch chuyển từ việc chứng minh bản thân sang việc biểu đạt những gì chân thực đã khiến âm nhạc của tôi mang tính điện ảnh hơn. Không phải làm nhiều hơn, mà là làm với chiều sâu hơn.
HARPER’S BAZAAR: Thời trang có ảnh hưởng đến quá trình sáng tạo của bạn không?
CHRISTI FLIS: Thời trang như làn da thứ hai của sự sáng tạo, là phần kéo dài hữu hình của những gì tôi đang trải qua trong cảm xúc. Có những ngày tôi bước vào phòng thu trong một bộ suit phá cách hay một chiếc corset cùng đôi boots, và ngay từ khoảnh khắc đó, tôi đã tạo ra bầu không khí cho buổi sáng tác. Chất liệu, cấu trúc trang phục ảnh hưởng đến nhịp điệu, sắc thái của tôi. Một số nghệ sĩ thích thoải mái khi sáng tạo, còn tôi lại thích một chút “không thoải mái”. Không phải đau đớn, mà là sự cố ý. Nếu tôi cảm thấy quyền lực, mong manh, gai góc hay bất toàn trong những gì mình mặc, nó sẽ khai mở một điều gì đó trong âm nhạc. Tôi không ăn mặc để gây chú ý, mà để tìm sự đồng điệu.
HARPER’S BAZAAR: Bạn luôn pha trộn các thời kỳ trong phong cách thẩm mỹ. Điều gì khiến bạn bị cuốn hút bởi sự giao thoa ấy?
CHRISTI FLIS: Với tôi, thời gian là dòng chảy liền mạch. Tôi chưa bao giờ nhìn nhận các thập kỷ như những chương riêng biệt, chúng luôn đối thoại với nhau. Chúng không phải là hóa trang, mà như ký ức. Tôi tin rằng, đặc biệt là phụ nữ nghệ sĩ, chúng ta mang trong cơ thể năng lượng tổ tiên. Khi mặc một món đồ vintage hay lấy cảm hứng từ lịch sử, đó là cách tôi tôn vinh những người phụ nữ đi trước. Và khi kết hợp nó cùng yếu tố tương lai, đó là lúc ta tái chiếm lĩnh. Đó là tiến hóa, không phải sao chép.
HARPER’S BAZAAR: Một nghi thức hay thói quen cá nhân nào giúp bạn giữ được sự sáng tạo?
CHRISTI FLIS: Mỗi buổi sáng, trước khi mở điện thoại hay kết nối với thế giới, tôi kết nối với chính mình. Tôi viết tự do, tuôn chảy ý nghĩ, bất cứ điều gì xuất hiện. Tôi không hề có ý định biến chúng thành ca từ, nhưng thường thì sau cùng, tôi lại tìm được một cụm từ hay ý tưởng cần được ngân thành giai điệu. Nghi thức đó nhắc tôi rằng sáng tạo không bắt đầu từ khán giả, mà từ chính tôi. Tôi cũng thắp palo santo hoặc đốt trầm hương – không phải để tạo hiệu ứng thẩm mỹ, mà để khai mở không gian sáng tạo. Nghi thức này là điều không thể bỏ qua, nếu thiếu, cả ngày tôi sẽ rời rạc.
HARPER’S BAZAAR: Là người viết với sự minh bạch cảm xúc, bạn làm thế nào để bảo vệ tinh thần trong khi vẫn mở lòng với nghệ thuật?
CHRISTI FLIS: Đây là điều tôi phải học theo thời gian. Khi còn trẻ, tôi nghĩ rằng sự mong manh nghĩa là viết ra tất cả, dốc hết tim gan, không giữ lại gì. Nhưng giờ tôi hiểu rằng sự cởi mở thật sự không đòi hỏi sự hủy hoại bản thân, mà cần có ranh giới. Tôi viết từ những vết sẹo, chứ không từ những vết thương đang chảy máu. Đó là cách tôi giữ bình yên. Tôi sáng tạo trong riêng tư trước tiên, ngồi với phiên bản thô ráp, và chỉ mang nó ra ngoài khi tôi đã chấp nhận nó. Nghệ thuật của tôi không phải là liệu pháp, mà là tiếng vọng của liệu pháp. Khoảng cách ấy giúp tác phẩm mạnh mẽ mà không khiến tôi gục ngã.
HARPER’S BAZAAR: Bạn có thể kể về một khoảnh khắc gần đây khi bạn cảm thấy không thoải mái trong sáng tạo, nhưng vẫn buộc phải đối diện?
CHRISTI FLIS: Tôi vừa viết một tác phẩm không có cấu trúc, không điệp khúc, không nhịp, chỉ là một sự mở ra chậm rãi. Về mặt âm nhạc, nó chẳng “hợp lý” chút nào, nhưng về mặt cảm xúc, đó lại là điều chân thật nhất tôi từng làm. Đội ngũ của tôi hoài nghi, và thật sự, bản thân tôi cũng vậy. Nhưng có gì đó bên trong mách bảo: “Hãy để nó tồn tại”. Tôi thu âm một lần duy nhất, không chỉnh sửa, không nhịp nền – chỉ có hơi thở và sự thật. Có thể nó sẽ chẳng bao giờ xuất hiện trên radio, nhưng tôi tin nó sẽ tìm được những người cần đến nó. Đôi khi, đó mới là thước đo duy nhất quan trọng: nó có chạm đến ai đó không? Nó có chữa lành cho tôi không?
HARPER’S BAZAAR: Bạn mong khán giả cảm nhận điều gì khi nghe album mới?
CHRISTI FLIS: Tôi hy vọng họ cảm thấy được quyền cho phép bản thân trải qua mọi cảm xúc. Rằng họ không cần biến nỗi buồn thành đẹp đẽ, cũng không cần thu nhỏ niềm vui. Tôi hy vọng album mở ra khoảng không để họ giận dữ, khóc, nhảy múa, hay lặng yên. Tôi luôn nói rằng âm nhạc là tấm gương: bạn không nghe nhạc tôi để hiểu tôi, mà để hiểu chính mình. Nếu điều tôi viết giúp ai đó tìm về với bản thân, dù chỉ vài phút, thì tôi đã hoàn thành sứ mệnh.
HARPER’S BAZAAR: Gần đây bạn đã tham dự một số tuần lễ thời trang lớn. Việc hiện diện trong những không gian đầy năng lượng ấy ảnh hưởng thế nào đến nghệ thuật của bạn?
CHRISTI FLIS: Fashion Week là sự hỗn loạn tuyệt đẹp – nơi mọi người đều đang thử thách giới hạn, tái định nghĩa cái đẹp, kể chuyện mà không cần lời nói. Nó tiếp thêm năng lượng cho tôi. Khi chứng kiến các nhà thiết kế biến vải vóc thành điêu khắc hay thi ca, tôi được thôi thúc làm điều tương tự với âm thanh. Tôi nhìn thấy sự song song: chúng tôi đều đang kiến tạo những thế giới. Tôi không chỉ muốn hát ca khúc, tôi muốn tạo ra những “sàn diễn âm thanh” – những không gian cảm xúc mà khán giả có thể bước vào. Được vây quanh bởi những người coi sáng tạo là vô biên, tôi được nhắc nhở rằng bản thân cũng có quyền tiến hóa vô tận.
HARPER’S BAZAAR: Nếu album tiếp theo của bạn có một mùi hương, hương thơm này sẽ như thế nào?
CHRISTI FLIS: Câu hỏi thật đẹp. Tôi nghĩ nó sẽ mang mùi mưa trên nền bê tông khô – hơi thở đầu tiên sau khi điều gì đó vỡ tung. Trong đó sẽ có cánh hồng phảng phất hương gia vị, chút lá thuốc, và da lộn cũ. Gợi cảm nhưng trần thế. Nữ tính nhưng có sức nặng. Một mùi hương không lấn át, chỉ âm thầm hiện hữu cho đến khi bạn nhận ra mình đã được bao bọc trong nó.
HARPER’S BAZAAR: Cuối cùng, điều gì ở bạn mà khán giả ít khi thấy nhưng lại rất quan trọng với tư cách nghệ sĩ?
CHRISTI FLIS: Tôi nghĩ mọi người nhìn thấy hình ảnh, ca từ, màn trình diễn – và tôi biết ơn điều đó – nhưng những gì họ không thấy chính là quá trình của tôi gắn chặt với kỷ luật và sự tĩnh lặng. Nghệ thuật có vẻ lãng mạn, nhưng thực chất cũng đầy yên ắng và lặp đi lặp lại. Tôi có thể dành hàng giờ chỉ để lắng nghe một âm thanh, đi vòng quanh căn phòng, cố sửa cho đúng một câu hát. Tôi xóa bỏ nhiều hơn giữ lại. Tôi hoài nghi bản thân liên tục. Nhưng đó là một phần tất yếu. Chính lao động vô hình – sự ám ảnh, tháo gỡ rồi xây dựng lại – mới là nơi phép màu được tạo nên.
*** Ê-kíp thực hiện ***
Ca sĩ: Christi Flis @christiflis
Nhiếp ảnh gia: Pedro Torres @pedrotorresphotography
Stylist: Moana Naruse: @moannu
Sản xuất: Burgerrock Media @burgerrockmedia, Irma Penunuri @burgerrock
Trang điểm: Dounia Messa @messa__beauty
Trợ lí sản xuất: Danika Backe @danika.ashleyy, Mehdi Arar @ar_me, Karla Gonzalez @karlitaa21
Harper’s Bazaar Việt Nam
