Tin nhà thiết kế 55 tuổi người Mỹ đã tìm đến cái chết tại nhà riêng vào đầu tháng 6 đã gây cú sốc chấn động, không chỉ trong làng thời trang mà còn khắp thế giới. Mọi người bàng hoàng vì quyết định khó hiểu của một người phụ nữ xinh đẹp, lịch lãm. Người mà tưởng như đã có tất cả mọi thứ trong tay.
Kate Spade được tìm thấy trong tư thế treo cổ với một chiếc khăn đỏ ở cánh cửa phòng ngủ. Từng đem lại niềm vui cho những phụ nữ khác, bà lại bị cô đơn, trầm cảm vào cuối đời. Bà đơn độc đến nỗi không còn tìm thấy ý nghĩa của việc tồn tại. Cuối cùng phải chọn cách ra đi.
Kate đã sống một cuộc đời vẻ vang và ý nghĩa khi tạo nhiều cảm hứng cho làng thời trang. Đặc biệt với những phụ nữ luôn mong muốn sở hữu chiếc túi, phụ kiện sang trọng mà khả năng tài chính không cho phép.
NHỮNG CHIẾC TÚI TỪ TẦNG GÁC MÁI
Trong một bài phỏng vấn với CNN, bà từng chia sẻ không hề có ý định gia nhập làng thời trang. Ước mơ thời trẻ của bà là trở thành một phóng viên truyền hình như Holly Hunter của “Broadcast News”. Cơ duyên và định mệnh đã dẫn dắt Kate đến với thời trang chỉ khởi đầu từ năm 1985. Lúc này, bà đã làm một công việc tạm thời trong bộ phận thời trang ở tạp chí Mademoiselle. Vì bà thiếu tiền sau một chuyến đi phượt ở châu Âu.
Làm việc tại đây, Kate dược tiếp xúc với hàng trăm chiếc túi xách của những thương hiệu cao cấp. Bà nhận ra những chiếc túi ấy không mang tính ứng dụng cao mặc dù rất thời trang. Và từ đó, Kate quyết định sáng tạo dòng túi xách của riêng mình vào năm 1993.
Kate lớn lên trong một gia đình Công giáo thuộc tầng lớp lao động ở Kansas City, Missouri. Từ khi còn trẻ, bà đã có phong cách ăn mặc rất khác biệt. Ngay cả khi trở thành biên tập viên thời trang tại Mademoiselle, Kate vẫn mang những chiếc túi đan bằng rơm hoặc không có nhãn hiệu. Những món đồ đó được Kate mua tại các cửa hàng đồ cũ hoặc chợ trời.
Khi bạn trai của bà lúc bấy giờ, Andy Spade, chuyển về sống ở New York; cặp đôi bắt đầu lập kế hoạch và lên ý tưởng để mở một công ty riêng. Dù chưa kết hôn, Andy vẫn đồng thuận đặt tên chung cho thương hiệu của họ là Kate Spade.
Bà bắt nguồn sự nghiệp thiết kế những túi xách sang trọng trên căn hộ gác mái ở New York. Dòng phụ kiện của Kate Spade được biết đến với thiết kế tinh tế và màu sắc tươi sáng. Và với thiết kế độc đáo, bà tạo ra một chỗ đứng trong làng thời trang túi xách sang trọng.
Biểu tượng của phụ nữ Mỹ thập niên 1990
Sinh thời, Kate được rất nhiều người trong ngành thời trang và những doanh nhân nổi tiếng khen ngợi. CEO của Bloomingdale’s, Tony Spring nhận xét: “Kate giới thiệu dòng sản phẩm của mình vào những năm 1990. Cách tiếp cận của cô ấy khác hẳn so với bất cứ thứ gì khác trên thị trường; cả về mặt thẩm mỹ lẫn giá cả. Vào thời điểm mà ngành công nghiệp túi xách bị chi phối bới các thương hiệu thời trang sang trọng đến từ châu Âu, Kate đã thổi hồn vào các thiết kế đơn giản nhưng thú vị, chất lượng cao và giá cả phải chăng. Cô cũng mang tính cách của mình để truyền vào tinh thần của thương hiệu. Sự kỳ quặc đầy vui vẻ và phong cách Mỹ của cô đã tạo ra sự đồng cảm từ nhiều phụ nữ khác.”
Giáo sư Fashion Institute of Technology, New York, Eileen Karp chia sẻ: “Là một nữ doanh nhân trong ngành công nghiệp mà vẫn còn tồn tại những rào cản dành cho phụ nữ ở vị trí lãnh đạo, Kate Spade là một trong những người tiên phong. Cô ấy hiểu rõ tất cả các sắc thái của công việc để tạo ra một chiếc túi xách. Từ việc lựa chọn chất liệu, sự cân bằng của thiết kế, cấu trúc; cho đến kỹ thuật ảnh hưởng đến chất lượng và vẻ đẹp của chiếc túi. Bên cạnh đó, với một tầm nhìn sáng tạo, Kate Spade còn hiểu được cách thức làm kinh doanh.”
Kate Spade từng nhận giải thưởng “America’s New Fashion Talent in Accessories” của CFDA – Hội đồng thiết kế Mỹ vào năm 1996.
Theo giáo sư nghiên cứu thời trang ở Parsons Hazel Clark thì thương hiệu của gia đình Spade đã dần trở thành biểu tượng của những phụ nữ Mỹ tinh tế từ thập niên 1990. Bà khiến những thứ từng bị nhiều người bỏ qua, phớt lờ trở nên hấp dẫn và thú vị. Bà cũng là người đầu tiên mang những sắc màu và chức năng cho phụ kiện thời trang Mỹ. Thậm chí, bà còn thiết kế cả túi đựng bỉm tã cho các bà mẹ hết sức thời trang.
“Các thiết kế của Kate dành cho mọi lứa tuổi. Nó như một “nghi lễ” của nhiều phụ nữ. Túi xách Kate Spade tựa như dấu mốc quan trọng cho một cô gái trở thành người phụ nữ trẻ; một người phụ nữ trẻ trở thành người phụ nữ của sự nghiệp. Đối với một số người khác, chiếc túi Kate Spade được sử dụng cho những dịp đặc biệt”. Karp chia sẻ thêm.
Con đường kinh doanh sáng tạo độc đáo
Khởi đầu, Kate đã gặp một phen lao đao về tài chính. Bà hoàn toàn không kiếm được lợi nhuận trong 3 năm đầu. Không quản ngại khó khăn, Kate sục sạo trang Yellow Pages và trở thành người học việc tại một nhà sản xuất các mẫu giấy gia đình. Bà tận dụng nguồn cung cấp giấy tờ và các mẫu vải để thực hành việc thiết kế. Lô hàng đầu tiên được xuất ra từ các hộp các-tông cứng ở gác xép của nhà Spade. Và được chuỗi bán lẻ Barneys and Fred Segal phát hiện tại một triển lãm thương mại.
Những thiết kế của Kate không chỉ thu hút sự chú ý của phụ nữ Mỹ. Ngay khi cô chuẩn bị bỏ cuộc bởi những khó khăn buổi đầu, Saks Fifth Avenue; và Neiman Marcus đã phát hiện ra khả năng tiềm ẩn trong những dòng túi xách của Kate. Họ đã giúp nhãn hiệu tăng thêm quy mô kinh doanh lên gấp 4 lần. Từ một đơn vị kinh doanh bán lẻ trở thành nhãn hàng có quy mô lớn. Sau đó, lần lượt các “gã khổng lồ” trong ngành như Macy’s và Bloomingdale’s bắt đầu vào cuộc. Sau này, công ty của bà được bán cho Coach (nay là Tapestry). Hợp đồng trị giá 2,4 tỷ đô la vào giữa năm 2017.
Giám đốc điều hành của Bloomingdale’s hồi tưởng về sự ra mắt của Kate Spade tại cửa hàng: “Bloomingdale’s có một lịch sử lâu dài về tình bạn với Kate Spade. Thiết kế của cô ấy đã mang đến sự độc đáo, mới mẻ trong ngành công nghiệp phụ kiện, gây tiếng vang lớn với phụ nữ thời bấy giờ. Bloomingdale’s liên tục cung cấp các sản phẩm của Kate Spade – được khách hàng đặc biệt yêu mến.”
Nhưng Kate Spade vẫn luôn trung thành với gốc gác bình dân từ tầng áp mái của mình. Chiến lược kinh doanh thành công của cô là giữ thương hiệu trong các cửa hàng riêng. Ngay cả khi nó được mua bởi những “ông lớn” bán lẻ. Theo Hazel Clark thì việc phát triển những trải nghiệm trong các cửa hàng nhỏ hấp dẫn tựa như những chiếc túi của Kate vậy. “Tôi nhớ là mình đã rất ấn tượng bởi các cửa hàng với sự thể hiện đầy trực quan. Có một sự gắn kết thực sự. Và tôi đặc biệt ấn tượng bởi các cửa hàng của Kate Spade. Nó là một nơi thật sự tuyệt vời để đến và ngắm nghía xung quanh. Điểm đặc biệt này đã tạo nên thành công lớn cho thương hiệu.” Clark chia sẻ.
Kate Spade sáng tạo nên những chiếc túi xách mang tính ứng dụng cao với kiểu dáng đơn giản, màu sắc hấp dẫn. Cảm hứng của Kate xuất phát từ những thiết kế thời trang cổ điển như áo khoác Harris, giày loafer Bỉ…
Đối với một nhà thiết kế bắt đầu từ việc cắt vải trong một căn gác ở thành phố New York có được chỗ đứng trên vỉa hè của đại lộ hàng hiệu Fifth Avenue, Kate Spade đã trở thành một nguồn cảm hứng thời trang và kinh doanh. Bà là hình mẫu lý tưởng cho các nữ doanh nhân Mỹ. Di sản của bà sẽ vẫn tiếp tục với hàng triệu túi xách vẫn còn ở trên tay nhiều người.
“Kate Spade là một nhà sáng tạo thực thụ,” Tony Spring chia sẻ. “Cô ấy thực sự tài năng và đam mê với thương hiệu của mình. Kate đã giới thiệu một dòng sản phẩm không giống với bất cứ thương hiệu nào vào thời điểm đó. Chất lượng tốt, tính ứng dụng cao, cộng với sản phẩm độc đáo và việc tiếp thị đầy sáng tạo là công thức chiến thắng của Kate. Cô ấy đã để lại dấu ấn không thể xóa nhòa về thời trang của phụ nữ.”
Đọng lại những tiếc nuối
Dù Kate không liên quan đến thương hiệu mang tên mình vào thời điểm bà tự tìm đến cái chết; (Kate và chồng bà – Andy Spade đã rời khỏi công ty vào năm 2007); nhưng người hâm mộ vẫn tỏ lòng tôn kính với nhà thiết kế. Họ ghé thăm các cửa hàng Kate Spade trên khắp đất Mỹ, đặc biệt là ở New York. Họ để lại hoa và lời tưởng niệm đặt ở cửa ra vào của các cửa hàng. Hoặc tập trung để chia sẻ những kỷ niệm về thiết kế Kate Spade yêu thích của họ. Cửa hiệu flagship Kate Spade ở Đại lộ Madison ngập tràn hoa và những tấm thiệp, lời nhắn của người hâm mộ để lại cho bà.
Trên Twitter, những nhân vật có tiếng trong làng thời trang, cũng như những nhân vật nổi tiếng khác trong đó có con gái cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton (Chelsea Clinton) cũng chia sẻ những kỷ niệm về Kate Spade và sự hiện diện của bà trong cuộc sống của họ: “Tôi vẫn còn giữ chiếc túi Kate Spade đầu tiên bà tôi đã tặng khi tôi còn học đại học. Xin chia sẻ nỗi mất mát với gia đình, bạn bè và những người thân yêu của Kate.”
Kate Spade New York cũng đã tweet những dòng tưởng nhớ của họ về người sáng lập thương hiệu: “Spade, người sáng lập có tầm nhìn xa với thương hiệu của chúng tôi đã qua đời. Chúng tôi tôn vinh và trân trọng tất cả những điều mà bà đã làm cho thế giới này.”
Có thể nói, giữa một thời đại mà những thương hiệu kinh điển, sang trọng đến từ châu Âu vẫn là niềm mơ ước của giới yêu thời trang thì Kate Spade, với triết lý thời trang đơn giản của mình cùng những chiếc túi, phụ kiện bắt mắt mà hợp túi tiền vẫn có một chỗ đứng trang trọng trong lòng các tín đồ.
Harper’s Bazaar Việt Nam
