Từng được vinh danh là “người phụ nữ đẹp nhất thế giới”, Hedy Lamarr là một trong những huyền thoại màn bạc của Hollywood thập niên 40. Nhưng điều khiến bà được cả thế giới kính ngưỡng, nhất là một hãng công nghệ như Google tôn vinh là bởi bà còn là nhà toán học và hóa học, người sáng chế ra những phát minh có ảnh hưởng lớn đến ngành truyền thông không dây ngày nay.
Hedy Lamarr là ai?
Hedy Lamarr tên thật là Hedwig Eva Maria Kiesler. Sinh ngày 9-11-1914 ở Vienna, Áo. Bà có mẹ là nghệ sỹ dương cầm người Budapest gốc Do Thái và cha là chủ ngân hàng người Do Thái.
Năm 17 tuổi, Hedy nhận được vai diễn đầu đời trong bộ phim Đức Geld Auf Der Strase. Năm 1933, bà gây chấn động thế giới bằng một cảnh khỏa thân táo bạo trong phim Estase (tên tiếng Anh là Ecstasy). Bộ phim này từng bị Giáo hoàng lên án và cấm trình chiếu tại Mỹ. Tuy nhiên, tiếng tăm từ vai diễn trong phim đã giúp Hedy được các nhà sản xuất Hollywood chú ý. Sau đó được hãng MGM mời ký hợp đồng, chính thức tiến đến kinh đô điện ảnh danh giá nước Mỹ.
Chân dung Heddy Lamarr. Nữ diễn viên Vivien Leigh của Cuốn theo chiều gió từng rất tự hào vì có vẻ đẹp giống bà.
Đường tình duyên lận đận
Sau khi đến Hollywood, bà chính thức đổi tên, lấy nghệ danh là Hedy Lamarr. Bộ phim đầu tiên bà tham gia ở Hollywood là Algiers năm 1938. Bà được mời đóng cặp cùng các ngôi sao nổi tiếng Hollywood lúc bấy giờ như Spencer Tracy, Clark Gable và Jimmy Steward.
Sau khi đóng phim Ecstasy, Hedy kết hôn với nhà buôn vũ khí Fritz Mandel. Bà đã học về vũ khí và chiến tranh từ chồng mình. Tuy nhiên, ông ta theo Đảng Quốc xã giữ vợ như một tù nhân thực sự. Bà đã trốn thoát bằng cách cho người hầu uống thuốc ngủ và trèo qua cửa sổ tầng hai. Sau đó, bà chạy trốn sang châu Âu rồi qua Mỹ lập nghiệp.
Trong suốt cuộc đời Hedy Lamarr kết hôn rồi lại ly hôn 5 lần. Ngoài 5 người chồng của bà, Hedy Lamarr còn có mối tình sâu đậm với chàng đại úy điển trai Rhett Butler trong bộ phim Cuốn theo chiều gió – nam diễn viên Clark Gable. Cả hai cứ hợp rồi lại tan. Sau khi ly hôn với người chồng thứ 5, Hedy Lamarr lại đến với Clark Gable. Hạnh phúc ngắn ngủi, trọn một năm sau Clark Gable qua đời vì một cơn đau tim.
Hedy Lamarr và Clark Gable
Vừa là diễn viên điện ảnh, vừa là nhà sáng chế. Ai nói phụ nữ đẹp thì không thông minh!
Tháng 8-1942, Lamarr và nhà soạn nhạc George Antheil được cấp bằng sáng chế cho “Hệ thống bảo mật thông tin”, dùng để chống nhiễu sóng cho các loại ngư lôi được điều khiển bằng sóng vô tuyến.
Liên tục biến đổi tần số dựa trên cấu tạo của 88 phím dương cầm là điểm mấu chốt trong phát minh của Hedy. Bà đã phác họa ý tưởng đó trên mặt sau của chiếc khăn ăn. Nói cách khác, tín hiệu sóng vô tuyến luôn di chuyển tần số làm cho chúng không thể bị chặn lại.
Phát minh vượt xa thời đại này không được ứng dụng dân sự cho tới khi xảy ra cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba 20 năm sau. Ngày nay nó là công nghệ phổ biến lan rộng trong hệ thống điện thoại di động (công nghệ CDMA và 3G), mã hóa vệ tinh…
Vì sao ít người biết đến cái tên Hedy Lamarr?
Năm 2006, Châu Âu đã kêu gọi lấy ngày 9 tháng 11, ngày sinh của Hedy Lamarr, làm “Ngày của các nhà phát minh”.
Vì bằng sáng chế đã hết hạn trước khi được đem ra sử dụng, nên Hedy đã không bao giờ được hưởng lợi từ ý tưởng của bà. Nhưng cuối cùng, tài năng của bà đã được công nhận. Hedy mất ngày 19-01- 2000 và được tưởng nhớ nhờ sắc đẹp và trí tuệ của mình.
Nói về sự đầu tư một video clip dành cho Hedy Lamarr, đại diện Google cho biết: “Chúng tôi muốn nêu bật những câu chuyện tiêu biểu về những thành tựu của phụ nữ trong khoa học và công nghệ. Khi có một ngôi sao Hollywood trở thành nhà khoa học phát triển nên công nghệ mà chúng ta đều đang sử dụng trong smartphone ngày nay, dĩ nhiên chúng tôi phải chia sẻ cho cả thế giới biết”.
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam
